Załóżmy, że bezrobotny otrzymał zaproszenie od rodziny mieszkającej za granicą albo z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem, gdy jeszcze miał pracę, zaplanował i wykupił długie wakacje w ciepłych krajach. Ma okazję wyjechać, zmienić otoczenie i odpocząć, ale czy z prawnego punktu widzenia może to zrobić, nie ponosząc konsekwencji związanych ze świadczeniami z urzędu pracy? Kiedy wyjazd za granicę jest uznawany za brak gotowości do pracy, w jakich przypadkach traci się status osoby bezrobotnej, zasiłek i ubezpieczenie?
Wyjazd za granicę = brak gotowości do podjęcia pracy?
Aby utrzymać przyznany status osoby bezrobotnej i zasiłek dla bezrobotnych, trzeba regularnie wypełniać obowiązki wynikające z ustawy. Mowa m.in. o pozostawaniu w gotowości do podjęcia zatrudnienia, o stawianiu się na okresowych, obowiązkowych spotkaniach w urzędzie pracy. Propozycja zatrudnienia, szkolenia czy stażu może się jednak pojawić w każdym momencie, niezależnie od daty wizyt w UP.
Zgodnie z art. 75. 3. Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy: Bezrobotny, który w okresie nie dłuższym niż 10 dni przebywa za granicą lub pozostaje w innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia, nie zostaje pozbawiony statusu bezrobotnego, jeżeli o zamierzonym pobycie za granicą lub pozostawaniu w sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia zawiadomił powiatowy urząd pracy.
Nie jest zatem tak, że brak gotowości do podjęcia pracy z powodu wyjazdu musi oznaczać utratę statusu osoby bezrobotnej. Ktoś, kto zgłosi w urzędzie fakt wyjazdu na maksymalnie 10 dni, czy braku gotowości z jakiegokolwiek innego powodu, nie zostanie wyrejestrowany. W tym czasie, mimo niedyspozycji, przysługują więc takie jak dotychczas prawa, łącznie z prawem do ubezpieczenia. Wyjątek stanowi zasiłek.
Podróż za granicę a prawo do zasiłku
Ciąg dalszy przytaczanego wyżej art. dokładnie wyjaśnia tę kwestię: Zasiłek za ten okres nie przysługuje. Całkowity okres zgłoszonego pobytu za granicą oraz braku gotowości do pracy z innego powodu nie może przekroczyć łącznie 10 dni w okresie jednego roku kalendarzowego.
Wyjazd za granicę a ubezpieczenie zdrowotne osoby bezrobotnej
Brak gotowości do pracy, który trwa dłużej niż ustawowe 10 dni, może się skończyć wyrejestrowaniem z urzędu. Jeśli w czasie nieobecności bezrobotny otrzyma propozycję pracy, której nie będzie mógł przyjąć, zostanie pozbawiony statusu na okres 120 dni (w przypadku drugiej bezpodstawnej odmowy przyjęcia propozycji pracy lub innej formy pomocy – na 180 dni, a trzeciej na 270). Pozostałby zatem bez prawa do zasiłku, ale też bez ubezpieczenia zdrowotnego z urzędu pracy.
Aby zatem uniknąć utraty statusu bezrobotnego, osoba planująca dłuższy wyjazd może się wyrejestrować z powiatowego urzędu pracy, a po powrocie do kraju ponownie wnioskować o wpis. Ubezpieczenie zdrowotne po wyrejestrowaniu się jest ważne jeszcze przez kolejne 30 dni.
