Kobiety coraz silniejsze w biznesie

Kobiety coraz mocniej zaznaczają swoją obecność w świecie biznesu, a ich wpływ na gospodarkę rośnie z roku na rok. W Polsce cztery na dziesięć zarejestrowanych firm prowadzonych jest przez kobiety, co wyraźnie pokazuje, że przedsiębiorczość nie jest już domeną mężczyzn. Pomimo tego, że stereotypy dotyczące płci wciąż istnieją, kobiety każdego dnia udowadniają, że potrafią odnosić sukcesy na różnych polach, zarówno w zarządzaniu firmami, jak i na najwyższych stanowiskach kierowniczych. 

W Polsce kobiety zajmują 38% stanowisk wyższej kadry kierowniczej, co stawia nasz kraj w czołówce światowej pod względem równouprawnienia w biznesie. Wyprzedzają nas jedynie kraje takie jak RPA (40%) i Filipiny (43%)​. Polska wyprzedza pod tym względem także wiele wysoko rozwiniętych państw, takich jak Niemcy (30%) czy Wielka Brytania (29%), co świadczy o rosnącej akceptacji i wspieraniu kobiet na stanowiskach decyzyjnych¹.

Kobiety dominują na stanowiskach związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi (55%) oraz finansami (51%). Ich rola w zarządzaniu marketingiem i operacjami również znacząco rośnie, choć wciąż stosunkowo niewielki procent kobiet pełni funkcje najwyższe, takie jak CEO lub dyrektorzy generalni (19%)​².

Kobiety vs. mężczyźni a przywództwo

Z przeglądu literatury można wciągnąć dwa wnioski dotyczące płci i przywództwa. Po pierwsze, podobieństwa pomiędzy stylami przywództwa kobiet i mężczyzn zwykle przewyższają różnice. Po drugie, jedna z różnic polega na tym, że kobiety wolą demokratyczny styl przywództwa, mężczyznom natomiast bardziej odpowiada styl dyrektywny. Kobiety częściej zachęcają do współpracy, dzielą się władzą i informacjami oraz próbują pobudzać poczucie własnej wartości u podwładnych. Wolą kierować, nie wyłączając udziału podwładnych i oddziaływać na innych przez charyzmę, doświadczenie, kontakty i umiejętności interpersonalne. Mężczyźni natomiast częściej posługują się dyrektywnym stylem wydawania poleceń i kontroli³.

Mocne strony kobiet

Firmy prowadzone przez kobiety często charakteryzują się większą stabilnością finansową i ostrożnością w podejmowaniu decyzji. Badania pokazują, że kobiety w biznesie są bardziej skłonne do przygotowywania alternatywnych planów działania, co pozwala im lepiej reagować na zmienne warunki gospodarcze. W odróżnieniu od mężczyzn, którzy częściej podejmują ryzyko, kobiety preferują ostrożne, przemyślane kroki, co przyczynia się do stabilnego rozwoju ich przedsiębiorstw.

Kolejną mocną stroną kobiet w biznesie jest otwartość na różnorodność. Kobiety częściej angażują się w budowanie zespołów o zróżnicowanych kompetencjach i perspektywach, co sprzyja bardziej kompleksowemu podejściu do problemów i wyzwań, przed którymi stają firmy. Taka inkluzywność w zarządzaniu wspiera kreatywność i stosowanie innowacji oraz pozwala na lepsze dostosowanie się firmy do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych.

Czytaj także: Jak stworzyć inkluzywne miejsce pracy? Wywiad z dr Joanną Skonieczną, Kierowniczką Programową KPH

Motywacje kobiet do zakładania firm

Kobiety decydują się na prowadzenie własnych firm z różnych powodów. Jednym z najczęstszych motywatorów jest potrzeba niezależności i możliwość realizacji własnych pomysłów (to także mój przykład ;)). Prowadzenie działalności gospodarczej daje kobietom większą kontrolę nad własnym życiem zawodowym i pozwala nam realizować projekty zgodne z własnymi pasjami i wartościami. Ze swojej strony mogę dodać, że prowadzenie własnego biznesu dodaje też ogromnej pewności siebie i poczucia sprawczości (ale o tym później).

Warto dodać, że dla wielu kobiet kluczową rolę odgrywa również elastyczność, jaką oferuje własny biznes. Możliwość samodzielnego zarządzania czasem pracy i dopasowywania jej do życia prywatnego jest istotnym czynnikiem, szczególnie dla tych, które łączą obowiązki zawodowe z rodzinnymi. Własna firma pozwala dostosować tryb pracy do osobistych potrzeb, co sprzyja równowadze między życiem zawodowym a prywatnym.

Równouprawnienie w biznesie

Promowanie kobiet na stanowiska kierownicze przynosi korzyści nie tylko samym firmom, ale także całej gospodarce. Różnorodność w zarządzaniu sprzyja podejmowaniu bardziej świadomych decyzji, które biorą pod uwagę różne perspektywy i potrzeby. Wprowadzenie większej liczby kobiet do zarządów firm przyczynia się do zwiększenia innowacyjności i elastyczności przedsiębiorstw, co jest szczególnie ważne w dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie biznesu.

Badania pokazują też, że firmy, które wspierają równouprawnienie i różnorodność, lepiej radzą sobie na rynku, osiągają wyższe zyski i są bardziej odporne na kryzysy gospodarcze. Równouprawnienie nie jest więc jedynie kwestią sprawiedliwości społecznej, ale również kluczowym czynnikiem ekonomicznym, który wpływa na efektywność działania firm⁴.

Wyzwania, z którymi kobiety wciąż się mierzą

Pomimo rosnącej roli kobiet w świecie biznesu, wciąż istnieje wiele wyzwań, z którymi musimy się mierzyć.

• Jednym z głównych problemów jest konieczność udowadniania swoich kompetencji bardziej niż mężczyźni, zwłaszcza w branżach zdominowanych przez męskich liderów. Kobiety często spotykają się z uprzedzeniami i stereotypami, które mogą ograniczać ich możliwości awansu.

• Wiele kobiet napotyka także trudności w łączeniu życia zawodowego z prywatnym, zwłaszcza jeśli pełnią rolę mam. Wymaga to od nich doskonałych umiejętności zarządzania czasem oraz elastyczności, by pogodzić te dwie sfery życia. 

• Luka płacowa, która również jest odczuwalna. Luka płacowa skorygowana wynosi w Polsce ok. 17%, przy czym w Europie – 5%⁵.

Czytaj także: Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

Bądź liderką w biznesie

A co zrobić, aby być dobą liderką w firmie? O czym warto pamiętać, rozwijając swoją kobiecą inicjatywę gospodarczą? Oto kilka wskazówek ode mnie:

• Bądź autentyczna

Najważniejsze jest, abyś była sobą i kierowała się własnymi wartościami. Autentyczność pozwala budować zaufanie w zespole oraz w relacjach biznesowych. Próbując naśladować innych, łatwo stracić swoją unikalność. Zaufanie i wiarygodność, jakie zdobywasz, będąc sobą, pomagają budować silniejsze relacje i efektywniejsze zespoły.

• Deleguj zadania i buduj silne zespoły

Skuteczne liderki wiedzą, że nie mogą robić wszystkiego same. Kluczową kompetencją, z którą wiele liderów niestety ma problem, jest umiejętność delegowania zadań. Budowanie zespołu o różnych kompetencjach, w którym każdy ma jasno określoną rolę, pozwala lepiej wykorzystać potencjał pracowników, zwiększa efektywność działania i zapobiega wypaleniu zawodowemu.

• Inwestuj w rozwój osobisty i naukę

Kobiety, które odnoszą sukcesy, stale inwestują w rozwój swoich umiejętności. Konferencje, warsztaty i szkolenia są doskonałą okazją do poszerzenia horyzontów, zdobycia nowych kompetencji i poznania nowych osób z różnych branż. W Polsce jedną z prężniejszych fundacji wspierających kobiety jest Sukces Pisany Szminką. Sama wielokrotnie korzystałam ze spotkań i kursów przez nią organizowanych. 

• Dbaj work-life balance

Sukces zawodowy nie powinien oznaczać rezygnacji z życia prywatnego. Utrzymanie równowagi pomiędzy tymi dwoma obszarami jest kluczowe dla długoterminowego zdrowia i satysfakcji. Planowanie, priorytetyzowanie i zarządzanie czasem pomogą Ci utrzymać balans i uniknąć wypalenia zawodowego.

• Pracuj nad pewnością siebie

Ostatni, ale niezwykle ważny punkt! Wielokrotnie widziałam, jak kobietom brakuje po prostu pewności siebie. Czy nie mamy tak, że jak nie umiemy czegoś na 200%, to rezygnujemy? Boimy się, że nie podołamy? Pamiętajmy, że pewność siebie budujemy właśnie próbując nowych rzeczy i sprawdzając się na nowych polach. Dlatego stale pracujmy nad tą kompetencja i nie dajmy sobie wmówić, że jesteśmy w czymś gorsze!

Przedsiębiorczość kobiet – wnioski

Podsumowując, kobiety odgrywają coraz ważniejszą rolę w kształtowaniu biznesu, wnosząc do firm innowacyjność, elastyczność i różnorodność. Rosnąca obecność przedsiębiorczych kobiet na stanowiskach kierowniczych przyczynia się do rozwoju gospodarki i wzrostu efektywności firm. Choć wciąż napotykamy na wyzwania (związane z łączeniem życia zawodowego z prywatnym czy stereotypami) nasze sukcesy pokazują, że równouprawnienie w biznesie przynosi wymierne korzyści zarówno dla firm, jak i dla całej gospodarki. Pamiętajmy, że nie liczy się płeć, ale nasze kompetencje!

Czytaj także: Sztuczna inteligencja sprawdza Twoje CV – jak przejść z sukcesem rekrutację?

Agnieszka Ciećwierz

Współzałożycielka firmy Sigmund Polska. Wspiera firmy w badaniu kompetencji i potencjału pracowników oraz kandydatów do pracy, jak również w opracowywaniu procesów HR-owych – w tym układaniu procesów rekrutacyjnych, indywidualnych planów rozwoju pracowników, wdrażaniu oceny pracowniczej, badaniach satysfakcji i zaangażowania pracowników. Trener biznes i wykładowca. Autorka licznych artykułów i książek, w tym ostatniej pt. „Rekrutacja oparta na kompetencjach. Znajdź i rozwijaj idealnego pracownika”.

Przypisy:

1 Polski biznes otwarty na kobiety. Wyniki badania „Women in Business 2020”, 8 marca 2020 r.,  Millward Brown na zlecenie Grant Thornton International;

2 Tamże;

3 „Zasady zachowania w organizacji”, Stephen P. Robbins, Wydawnictwo Zysk i s-ka, 2004;

4 Korzyści gospodarcze wynikające z zapewnienia równouprawnienia płci w UE. Ogólne czynniki wywierające wpływ na gospodarkę związane z zapewnieniem równouprawnienia płci, Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE).