Dyskusje o wolnej od pracy Wigilii czy wolnym Wielkim Piątku toczą się od dawna... a co z sylwestrem? 31 grudnia należy do dni, w których większość z nas jest zajęta przygotowywaniem się do uroczystego wydarzenia, jakim jest świętowanie Nowego Roku – w związku z czym skupić się na pracy jest wyjątkowo trudno. Póki co w Polsce sylwester nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Z wolnego od obowiązków służbowych ostatniego dnia w roku mogą cieszyć się mieszkańcy kilku krajów Europy – których?
Spis treści
31 grudnia wolny od pracy w Polsce – w jakich sytuacjach jest to możliwe?
To, kiedy osoba na umowie etatowej pracuje, a kiedy może skorzystać z dnia wolnego, ściśle określają przepisy prawne. Np. wymiar czasu pracy w 2024 roku w Polsce wynosił łącznie 251 dni, co daje łącznie 2008 godzin. W grudniu 2024 roku osoba na pełnym etacie ma do przepracowania 160 godzin – są to 20 dni pracy i 11 dni wolnych (weekendów oraz świąt). Choć wydaje nam się często, że grudzień to miesiąc, w którym jest wyjątkowo dużo wolnego i mniej pracy, tak naprawdę mniej godzin pracy wypada w listopadzie (19 dni roboczych), a tyle samo dni roboczych co w grudniu jest w maju i w czerwcu (w 2024 roku po 20). Wrażenie pewnego grudniowego luzu wynika ze świątecznej atmosfery, takich wydarzeń jak chociażby mikołajki czy wigilie firmowe, a także tego, że w tym miesiącu wiele osób po prostu bierze urlopy wypoczynkowe.
Zgodnie z zasadami dotyczącymi minimalnego wymiaru wypoczynku tygodniowego i dobowego, określonymi w Kodeksie pracy, pracownik ma prawo do wolnych weekendów (lub dwóch innych dni w ciągu tygodnia). Szef nie może także zaplanować podwładnemu zadań służbowych na dni wolne, wskazane przez Ustawę z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Takim dniem jest między innymi 1 stycznia, czyli Nowy Rok, czy 6 stycznia – święto Trzech Króli.
Są jednak w kalendarzu dni, które powszechnie uznaje się w Polsce na świąteczne, a póki co nie są wolne od pracy, a więc Wigilia Bożego Narodzenia oraz sylwester. Wigilia w 2024 roku jest dniem pracującym, sytuacja ma się jednak zmienić od 2025 roku. Nowelizacja ustawy o dniach wolnych nie wspomina jednak o 31 grudnia, mimo że dla wielu osób to dzień świątecznego oczekiwania i przygotowywania wieczornej zabawy sylwestrowej. Z tego względu pracodawcy często skracają godziny pracy w sylwestra np. do 14:00 – choć nie jest to obowiązek wynikający z regulacji prawa pracy.
Z niepracującego sylwestra można korzystać tylko w kilku sytuacjach:
- gdy przypada w weekend,
- kiedy pracodawca wewnętrznym rozporządzeniem określi, że jest to w firmie dzień wolny od pracy,
- gdy pracownik skorzysta tego dnia z urlopu z własnej puli urlopowej bądź odbierze 31 grudnia wolne za dzień ustawowo wolny od pracy przypadający w sobotę (odebranie wolnego za święto w dowolnie wybranym dniu nie zawsze jest jednak możliwe – w wielu firmach dzień bez pracy wyznacza pracodawca),
- gdy pracownik jest zwolniony z obowiązków z uwagi na inne określone w prawie pracy okoliczności (np. wolne wynikające z dawstwa krwi lub szpiku itp.).
Sylwester – w którym kraju pracownicy mają wtedy wolne?
Polska nie jest jednak wyjątkiem. W większości europejskich państw sylwester nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Wyjątkiem jest na przykład Łotwa. W tym kraju wolne przypada również w Wigilię, pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia, a także Nowy Rok.
31 grudnia jest także świętem w jednym z 26 szwajcarskich kantonów – Genewie (w pozostałych to zwykły dzień roboczy). W Lichtensteinie wolne tego dnia mają instytucje bankowe i finansowe.
Jeśli chodzi o państwa spoza Starego Kontynentu, w których w kalendarzu dni wolnych uwzględnia się 31 grudnia, są to chociażby Gwatemala, Armenia, Kuba, Wenezuela i Tajlandia.
Sylwester dniem wolnym od pracy – najczęściej zadawane pytania:
-
Czy sylwester jest wolnym dniem od pracy?
W Polsce sylwester, czyli 31 grudnia, nie figuruje w katalogu świąt i dni wolnych od pracy.
-
W jakich krajach 31 grudnia to święto?
Ostatni dzień roku jest dniem wolnym od pracy między innymi w Łotwie, Tajlandii, Wenezueli, Gwatemali, Armenii czy na Kubie. W większości państw europejskich nie jest to święto wolne od pracy.