Górnictwo, prace związane z wytwarzaniem substancji chemicznych – to tylko niektóre dziedziny, które charakteryzują szkodliwe warunki pracy. Co jednak ze smogiem? Dotyka ogółu społeczeństwa – pracowników biurowych, fizycznych, umysłowych itd. Czy można się przed nim bronić?
Jak smog wpływa na efektywność pracy?
Sezon grzewczy w pełni. Wraz z nim rośnie niestety zanieczyszczenie powietrza, które odbija się na naszym zdrowiu. W 2016 roku smog spowodował zgon 19 tys. mieszkańców Polski (wyniki raportu zleconego przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii opisane przez portal Nauka w Polsce). Czystość powietrza jest jednym z ważniejszych problemów dzisiejszych czasów.
To również poważne wyzwanie dla ekonomii. Wdychanie szkodliwych substancji powoduje zmniejszenie wydajności pracy. Teza ta opiera się między innymi na wynikach badań przeprowadzonych przez naukowców z NUS (Narodowy Uniwersytet Singapuru). Badacze sprawdzali dzienną liczbę produktów wytworzonych przez pracowników dwóch fabryk w Chinach, w różnych miastach. Okazuje się, że po przekroczeniu bezpiecznego limitu PM2,5 o 10µg/m3 i ekspozycji na takie powietrze przez niecały miesiąc, wydajność pracy spada od ok. 0,5% do 3%.
Przykłady najbardziej narażonych grup zawodowych
W pomieszczeniach możemy walczyć ze smogiem. Jakość powietrza poprawimy między innymi dzięki roślinom likwidującym szkodliwe substancje. W przypadku większego zanieczyszczenia powinniśmy stosować oczyszczacze powietrza.
Pracownicy biurowi są jednak w dużo lepszej sytuacji niż wiele innych grup zawodowych. To wszyscy ci, którzy pracują na zewnątrz i nie mają możliwości zastosowania środków filtrujących powietrze. Kto może znaleźć się w zagrożonej grupie? Np.:
- pracownik budowlany,
- konserwator budynków,
- ochroniarz,
- kurier,
- pracownik służby mundurowej.
Jak chronić się przed smogiem
Powyżej podaliśmy podstawowe sposoby walki ze smogiem. Jak jeszcze można chronić się przed szkodliwym działaniem zanieczyszczonego powietrza.
Jednym z narzędzi jest maska antysmogowa. Należy jednak dokładnie przeanalizować zakup, by wybrać taką, która rzeczywiście zapewni nam ochronę, a nie będzie maską tylko z nazwy. By ułatwić wybór Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował poradnik pomagający przy wyborze odpowiedniego produktu.
Warto zapoznać się jeszcze z zaleceniami Głównego Inspektora Sanitarnego:
1. „Noś maskę przeciwpyłową– największą ochronę zapewniają te zawierające filtry HEPA, zabezpieczają przed najdrobniejszym pyłem.
2. Pozostań w domu – ogranicz ekspozycje organizmu na zanieczyszczone powietrze.
3. Ogranicz aktywność fizyczną – bieganie czy jazda na rowerze w maskach przeciwpyłowych ogranicza wentylację płuc prowadząc do niedotlenienia organizmu.
4. Nie wietrz mieszkania – otwieranie okna spowoduje przedostanie się szkodliwych zanieczyszczeń unoszących się w powietrzy do wnętrza domu.
5. Stosuj oczyszczacz powietrza.
6. W razie potrzeby skontaktuj się z lekarzem – szkodliwe substancje zawarte w powietrzu mogą w istotny sposób przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia”.
Coraz więcej mówi się także o diecie, która przyczynia się do likwidowania efektów wdychania zanieczyszczonego powietrza – witaminy z grupy B, C, produkty bogate w antyoksydanty. Nie ma jednak o niej informacji w zaleceniach GIS, więc trzeba bardzo rozważnie podchodzić do tego tematu, by swojego zdrowia nie pogorszyć.
Smog a prawo pracy
Kodeks pracy mówi, że „Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki” (art. 207. § 2.).
Pracodawca, mimo że nie ma wpływu na stan powietrza w Polsce, powinien podjąć kroki zapewniające pracownikom bezpieczeństwo. Może zaopatrzyć ich w odpowiednie maski, czy w okresie największego stężenia szkodliwych pyłów zlecić zadania niezwiązane z praca na powietrzu.
