Zaległy urlop – co to jest
Każda osoba zatrudniona w oparciu o umowę o pracę ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Jego wymiar jest zależny od okresu, jaki przepracowaliśmy. Jeżeli staż wynosi mniej niż 10 lat, to możemy liczyć na 20 dni. Po upływie dekady nasz wymiar dni wolnych zwiększa się do 26 dni.
Urlop przyznawany jest na początku roku kalendarzowego i teoretycznie każdy zatrudniony ma obowiązek wykorzystać go do końca danego roku. Zdarzają się jednak takie sytuacje, kiedy nie udało się „wybrać” wszystkich dni. Jest to tak zwany zaległy urlop. Przez ostatni rok miały nastąpić pewne zmiany w prawie, określające ramy czasowe, w których możemy udać się na wypoczynek, korzystając z „zapasu”, jaki został z 2018 roku.
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop
Do tej pory podwładny musiał wykorzystać zaległy urlop do końca września kolejnego roku. Obecnie trwają prace nad nowelizacją zapisów prawnych, które miałby skrócić ten termin do końca marca każdego kolejnego roku. Na taką zmianę nie zgodzili się jednak związki zawodowe, pracodawcy i prawnicy. Dlatego jeszcze obowiązują stare zasady. Nie oznacza to jednak, że prawo nie zostanie zmodyfikowane na niekorzyść zatrudnionych, dlatego warto skorzystać z zaległych dni wolnych jak najszybciej.
Niewykorzystany urlop wypoczynkowy – jak rozliczyć
Zatrudniona osoba nie może zrzec się urlopu wypoczynkowego na rzecz rekompensaty finansowej mając podpisaną umowę o pracę. Inaczej wygląda sytuacja, jeżeli podwładny (lub przełożony) rozwiążą stosunek pracy przed zakończeniem roku kalendarzowego, a do wykorzystania zostało jeszcze kilka dni wolnych. W takiej sytuacji wraz z ostatnią pensją wypłacany jest tak zwany ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Zasada obliczania takiego świadczenia w 2019 roku wygląda następująco:
365 - (52 niedziele + 52 dni wolne + 10 dni świątecznych) = 251 dni
251 dni / 12 miesięcy = 20,92 → współczynnik ekwiwalentu na rok 2019
Znając współczynnik ekwiwalentu musimy podstawę wynagrodzenia (kwota brutto) podzielić przez ten współczynnik, a następnie podzielić przez dobową normę czasu pracownika (zwykle jest to 8 godzin). Otrzymany wynik należy pomnożyć przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.
Zaległy urlop – kiedy przepada
Jak już było wcześniej wspomniane, zaległy urlop powinien być wykorzystany w określonym terminie. Co zrobić, jeżeli pracodawca nie pozwolił nam „wybrać” takich dni wolnych? W związku z tym, że jest to naruszenie podstawowych praw pracowniczych, podwładny może domagać się wyrażenia zgody. Roszczenia pracownika o przyznanie zaległego urlopu przedawniają się po 3 latach od dnia, w którym powinien być wykorzystany.
Czy niewykorzystany urlop przechodzi do nowego pracodawcy
Kolejną kwestią, która może nurtować pracowników, jest fakt przechodzenia wolnych dni do następnego pracodawcy. Czy taka sytuacja może mieć miejsce?
Prawo do urlopu wypoczynkowego nie przechodzi do następnego pracodawcy. Oznacza to, że nasz kolejny pracodawca będzie respektował tylko to wolne, który należy się nam w momencie podpisania umowy o pracę. Warto tutaj zaznaczyć, że każdy kalendarzowy miesiąc to 1/12 wymiaru urlopu, jaki przysługuje pracownikowi po przepracowaniu roku (przy czym niepełny miesiąc zaokrągla się do pełnego miesiąca, co działa na korzyść pracownika).
Sytuacja wygląda trochę inaczej, jeżeli podpisujemy kolejną umowę z tym samym pracodawcą. W takiej sytuacji, za porozumieniem stron, niewykorzystany urlop może być wykorzystany po podpisaniu następnej umowy o pracę.