Najniższa krajowa to ważna kwota dla wielu Polaków. To minimalne wynagrodzenie, które pracodawca jest zobowiązany im wypłacić – niezależnie od tego, jaki mają poziom edukacji, wiedzy czy doświadczenia. W naszym kraju aktualnie obowiązują dwie stawki – minimalne wynagrodzenie za pracę oraz minimalna stawka godzinowa. W jaki sposób ustala się te kwoty? Od czego zależą? Czy spełniają oczekiwania wobec pracy i płacy zarówno pracodawców, jak i pracowników?
Od czego zależy coroczny wzrost minimalnego wynagrodzenia?
Kwota minimalnego wynagrodzenia jest co roku negocjowana w ramach Rady Dialogu Społecznego, która stara się łączyć interesy pracowników, pracodawców oraz strony rządowej.
Zgodnie z artykułem 2. Ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę: „2. Rada Ministrów, w terminie do dnia 15 czerwca każdego roku, przedstawia Radzie Dialogu Społecznego:
1) propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym oraz propozycję wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym określoną zgodnie z ust. 3a i 3b, wraz z terminem zmiany tych wysokości, zgodnie z art. 3;
2) informację o wskaźniku cen w roku poprzednim;
3) informację o prognozowanych na rok następny: wskaźniku cen oraz wskaźniku przeciętnego wynagrodzenia;
4) wysokość przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale roku, w którym odbywają się negocjacje;
5) informację o wydatkach gospodarstw domowych w roku poprzednim;
6) informację o wskaźniku udziału dochodów z pracy najemnej oraz przeciętnej liczbie osób na utrzymaniu osoby pracującej najemnie w roku poprzednim;
7) informację o wysokości przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w roku poprzednim według rodzajów działalności;
8) informację o poziomie życia różnych grup społecznych;
9) informację o warunkach gospodarczych państwa, z uwzględnieniem sytuacji budżetu państwa, wymogów rozwoju gospodarczego, poziomu wydajności pracy i konieczności utrzymania wysokiego poziomu zatrudnienia;
10) wskaźnik prognozowanego realnego przyrostu produktu krajowego brutto”.
Na co wpływa zwiększenie płacy minimalnej?
Im wyższa pensja, tym więcej pojawi się chętnych osób do podjęcia stałego zatrudnienia, ponieważ pójście na etat będzie się po prostu opłacało. Zwiększy się też komfort pracowników już otrzymujących płacę minimalną. Podwyżka wyznaczona przez państwo zagwarantuje im więcej pieniędzy z reguły za te same obowiązki.
Z drugiej strony jest to jednak zagrożenie dla pracodawców. W przedsiębiorstwie zatrudniającym dużą liczbę pracowników zwiększenie wypłaty każdemu z nich może być niebezpieczne dla finansów. Podwyższone koszty pracy mogą też wiązać się z ograniczeniem wydatków na reklamę czy rezygnacją z lepszych dostawców, a tym samym z obniżeniem jakości produktu. Istnieje też duże prawdopodobieństwo, że podwyżki zażądają inni pracownicy – na wyższych stanowiskach, o szerszym zakresie odpowiedzialności, nie chcąc zarabiać podobnych pieniędzy, co osoby otrzymujące najniższą krajową w Polsce.