Tajemnica zawodowa – czym jest
W przypadku niektórych zawodów mamy do czynienia z tajemnicą zawodową. Co tak naprawdę oznacza to określenie? Najprościej można powiedzieć, że jest to informacja, która została uzyskana przez osobę wykonującą konkretny zawód. Brak takiej wiadomości mógłby uniemożliwić wykonywanie obowiązków. Musimy jednak pamiętać, że ujawnienie takiego sekretu, przekazywanie osobom trzecim może być surowo karane. W przypadku rozpowszechniania tajemnicy zawodowej trzeba się liczyć z pewnymi konsekwencjami. Można nawet utracić prawo do wykonywania zawodu.
Tajemnica zawodowa – kogo obowiązuje
Tajemnica zawodowa jest szczególnie ważna w przypadku niektórych profesji. W związku z tym liczne zasady prawa regulują obowiązek jej zachowania. Dotyczy to między innymi adwokatów, radców prawnych oraz notariuszy, a także sędziów. Oprócz zawodów z dziedziny prawniczej tajemnica zawodowa jest też kluczowa w przypadku lekarzy, pielęgniarek i położnych, farmaceutów, psychologów i psychiatrów. Także żołnierze nie mogą przekazywać żadnych wojskowych informacji do wiadomości publicznej.
Zasada, która zakazuje przekazywania pewnych informacji, nie odnosi się tylko do wyżej wymienionych branż. Każdy pracownik powinien pamiętać o tym, że niezależnie od wykonywanego zawodu i miejsca pracy, obowiązuje go zachowanie tajemnicy, której ujawnienie może narazić na szkodę firmę. Dodatkowo to z reguły pracodawca sam określa, jakie to są informacje. Najczęściej dotyczą one funkcjonowania firmy lub różnych technologicznych kwestii obowiązujących w danym zakładzie pracy. W momencie podpisywania umowy, a więc w chwili nawiązania stosunku pracy, dostajemy do podpisania specjalne zobowiązanie do zachowania tajemnicy służbowej.
Warto tutaj także dodać, że nie tylko przepisy prawa powinny określać zasady zachowania tajemnicy służbowej, ale również zasady moralności i etyki zawodowej.
Zwolnienie z tajemnicy zawodowej
Polskie prawo ściśle określa, kiedy osoba objęta zasadą zachowania tajemnicy zawodowej, może zostać zwolniona z takiego obowiązku. Najczęściej dotyczy to postępowania karnego. W takiej sytuacji można składać zeznania bez obawy, że ujawnimy zakazane informacje, pod warunkiem, że dana osoba została zwolniona przez sędziego lub prokuratora z tego obowiązku. Jest to umotywowane dobrem wymiaru sprawiedliwości oraz chęcią rozwiązania danej sprawy karnej. Sąd podejmuje taką decyzję na posiedzeniu, w którym żadna ze stron postępowania karnego nie bierze udziału.
Tajemnica służbowa – ustawa
Jedną z ustaw, która określa, co to jest tajemnica zawodowa, jest rozporządzenie z dnia 29.07.2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zapis ten dotyczy głównie branży finansowej i ściśle opisuje profesje, które są zobowiązane do zachowania tajemnicy zawodowej. Są to między innymi maklerzy i doradcy, pracownicy banków powierniczych, firm inwestycyjnych, Krajowego Depozytu. Oprócz tego traktuje o tym także Kodeks pracy ( art. 100 § 1 pkt. 4). Jest to wyżej wspomniany zapis o zasadzie nieudzielania informacji, jeżeli mogą one zadziałać na szkodę pracodawcy.
Istnieje także wiele zapisów prawnych określających zasady nieujawniania tajnych informacji przez poszczególne profesje.