Black Friday w Polsce już niebawem. Legendy o tłumach przed sklepami, bójkach, kradzieżach, ale też niebywale korzystnych okazjach i produktach sprzedawanych za grosze krążą w naszej świadomości coraz intensywniej. Skąd wzięła się idea Black Friday, czym jest i czy każdy widzi w tym dniu okazję?
Spis treści
- Co to jest Czarny Piątek?
- Black Friday – historia
- Black Friday 2023 – kiedy wypada?
- Czarny piątek – ile trwa?
- Czy warto czekać na Black Friday?
- Jak przygotować sklep do Czarnego Piątku?
- Czy Czarny Piątek to najgorszy czas dla pracowników z branży handlowej?
- Czarny Piątek – najczęściej zadawane pytania
Co to jest Czarny Piątek?
Black Friday – wypadający w piątek po amerykańskim Dniu Dziękczynienia – otwiera sezon przedświątecznych zakupów. Ów zapoczątkowany w Stanach Zjednoczonych zwyczaj przyjął się w wielu krajach świata, także w Polsce. Dla klientów oznacza przede wszystkim duże promocje, dla handlowców – oblężenie sklepów i nierzadko rekordowe przychody.
Black Friday – historia
Na wstępie warto zaznaczyć, że nazwa Black Friday nie jest jednoznaczna. Mianem tym określa się także dramatyczne zdarzenie na giełdzie nowojorskiej 24 września 1869 r. Współcześnie zaś nazwa odnosi się do dorocznego święta zakupów i szaleństwa wyprzedażowego.
W pierwszej połowie XX wieku nazwy Black Friday zaczęli używać policjanci, kierowcy i sprzedawcy z Filadelfii, mianem tym określając ogromne korki i wzmożony ruch pieszych pierwszego dnia po Święcie Dziękczynienia. Sformułowanie zaczęło rozpowszechniać się w latach 50. XX w.
Jako pamiętny podaje się rok 1951, kiedy nazwy użyto w gazecie „Factory Management and Maintenance”. Podobno tego dnia pracownicy dzwonili do swoich pracodawców, by informować o chorobie, tak naprawdę chcąc przedłużyć sobie świąteczny weekend. Dodatkowo jednak, oprócz wyprzedaży, w sobotę po czarnym piątku odbywał się ważny mecz futbolowy – to wszystko powodowało, że miasto ogarnął paraliż.
W latach 60. próbowano zmienić nazwę „Black Friday” na „Big Friday” – marketingowcy obawiali się bowiem, że Czarny Piątek będzie kojarzony jako pechowy, trudny do przebrnięcia. Mimo to nazwa Black Friday pozostała w powszechnym użyciu.
W latach 80. podjęto z kolei próbę stworzenia nowych skojarzeń z nazwą. Określenie miało przywodzić na myśl sposób tworzenia podsumowań księgowych sprzedawców – gdzie czerwony tusz świadczył o niekorzystnych wynikach, a czarny oznaczał zyski. I tę próbę trudno uznać za udaną – mało kto kojarzy Czarny Piątek z księgowością! Większość z nas, myśląc o nim, ma przed oczami przede wszystkim ustawiające się kolejki przed sklepami i szalejące tłumy zakupowiczów.
Black Friday 2023 – kiedy wypada?
Black Friday funkcjonuje jako nazwa pierwszego piątku po Święcie Dziękczynienia, rozpoczynającego okres zakupów bożonarodzeniowych w Stanach Zjednoczonych. W 2023 r. Czarny Piątek wypada 24 listopada.
Data ta rozpoczyna liczne wyprzedaże, korzystne promocje, podczas których produkty można nabyć nawet po bardzo dużej obniżce. Dla klientów jest to więc czas polowań, wyszukiwania upragnionych przedmiotów, sprzętów, odzieży itd. Oczywiście liderem są tutaj Stany Zjednoczone – gdzie konsumenci potrafią ustawiać się w kolejkach już kilka dni przed wyznaczoną datą, a promocje są najwyższe.
Black Friday w Polsce wciąż nie jest tak spektakularny jak za oceanem. Sprzedawcy zwykle są raczej powściągliwi w rozdzielaniu upustów, chociaż coraz liczniejsi zaczynają dostrzegać okazję w tradycji przejmowanej ze Stanów. Prowadzenie sklepu internetowego czy sklepów stacjonarnych wymaga podążania za trendami, a współcześni klienci w Polsce coraz częściej oczekują zniżek na Czarny Piątek. Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że dzień ten jest niesamowitą okazją do promocji i przyciągnięcia nowych klientów!
Czarny piątek – ile trwa?
Wbrew nazwie często Czarny Piątek nie trwa tylko jeden dzień. Niektóre sklepy rozpoczynają promocje znacznie wcześniej i przedłużają je na kolejne dni – na cały weekend lub dłużej. Efektem tego jest np. tzw. Cyber Monday. Tutaj wyprzedaże obejmują głównie sklepy internetowe. Ale tak naprawdę każdy przedsiębiorca w branży handlowej samodzielnie wyznacza terminy oraz obszary, w których proponuje produkty po obniżonych cenach.
Czy warto czekać na Black Friday?
Największe rabaty, atrakcyjne zniżki, najlepsze promocje w roku – z tym nierozłącznie kojarzy się Black Friday. Zakupy w Czarny Piątek są więc gratką dla klientów, pozwalają kupić coś w okazyjnej cenie. Do odwiedzenia sklepów dodatkowo zachęca ograniczony czas wyprzedaży – sięgające nawet 50% czy 70% zniżki obowiązują tylko jednego dnia bądź np. przez weekend.
Klienci czekający z zakupami na Black Friday powinni jednak być wyczuleni na zdarzające się niekiedy nieuczciwe praktyki – kiedy sklepy wcześniej zawyżają ceny, by obniżyć je na nadchodzący Czarny Piątek do poziomu standardowej ceny za produkt.
JAK PRZYGOTOWAĆ SKLEP DO CZARNEGO PIĄTKU?
Z okazji Black Friday ceny są obniżane, jednak małą marżę rekompensuje zwiększony zysk wynikający z ponadprzeciętnych obrotów w sklepie. Jak już wspomnieliśmy, zdarzają się sprzedawcy, którzy chwilę przed dniem wyprzedaży zawyżają ceny, aby w Czarny Piątek, kiedy zainteresowanie zakupami wzrasta, sprzedać towar w fikcyjnej promocji. Takie praktyki mogą jednak przynieść więcej szkody niż pożytku, a oszukani klienci szybko stracą zaufanie do sklepu. Przygotowując się do Czarnego Piątku, warto więc postawić na uczciwość wobec klientów – i oczywiście promocję całej akcji. Informacje o tym, że sklep bierze udział w święcie, powinny być dobrze widoczne. Warto też przyciągnąć klientów konkretnymi liczbami. Planujemy 70-procentowe zniżki na dany produkt? Nie zaszkodzą wielkie plakaty z cyfrą 70% czy balony w tym kształcie! Klient powinien czuć, że ma do czynienia z absolutnie wyjątkową ofertą.
Black Friday w internecie wymaga od właściciela sklepu online solidnego przygotowania. Przede wszystkim należy dołożyć wszelkich starań, by strona była niezawodna, by nie padły serwery. Wybór hostingu, prędkość działania witryny, dostosowanie strony WWW do urządzeń mobilnych i bezpieczeństwo to kwestie podstawowe, ale niezwykle istotne. Klient, który nie może sfinalizować zakupów, np. z powodu błędu na stronie, prawdopodobnie już do nich nie wróci, a w sieci mogą pojawić się negatywne komentarze na temat sklepu.
Kolejna ważne kwestie to marketing i wypromowanie akcji wyprzedażowej. Pomogą w tym działania związane z SEO. Warto zadbać o dobrą widoczność sklepu w wyszukiwarce internetowej, opis samej promocji i produktów uwzględniający często wyszukiwane przez klientów słowa.
Czytaj także: Korzyści z prowadzenia biznesu online
Czy Czarny Piątek to najgorszy czas dla pracowników z branży handlowej?
A zatem czy Czarny Piątek to najgorszy czas dla pracowników branży handlowej? Z pewnością może być bardzo stresujący. Natłok pracy pojawia się jednak dużo wcześniej, nawet na kilka tygodni przed Black Friday. Każdą promocję, obniżkę cen trzeba przygotować i oznakować na półkach i w systemach. Kumulacja zajęć następuje oczywiście w wyznaczone dni promocji – długie kolejki, zwroty, układanie towaru, uzupełnianie półek… A w przypadku sklepów internetowych – składanie w paczkę zamówień, adresowanie, rozwiązywanie problemów klientów poprzez chat/infolinię, korekty usterek wynikających z przeciążeń serwerów…
Warto pamiętać, że Black Friday to bardzo często także wydłużone godziny funkcjonowania poszczególnych placówek, ale także konieczność posprzątania po całodniowych zakupach i poszukiwaniach klientów. Magazynier, kasjer, sprzedawca, asystent klienta, pracownik sprzedaży internetowej i pracownik helpdesku – to dla nich święto zakupów może być najbardziej uciążliwe.
Czytaj także: Rozpoczęcie Biznesu Online: Twój Przewodnik po Wirtualnej Przedsiębiorczości
Czarny Piątek – najczęściej zadawane pytania:
-
Kiedy wypada Czarny Piątek?
Czarny Piątek to pierwszy piątek po amerykańskim Święcie Dziękczynienia. W 2023 roku dzień ten wypada 24 listopada.
-
Od której zaczyna się Black Friday w Polsce?
Część firm, szczególnie sklepów internetowych, decyduje się na wprowadzenie obniżej obowiązujących już od pierwszej minuty po północy w Czarny Piątek. W przypadku sklepów stacjonarnych okazje zazwyczaj dostępne są od razu po otwarciu drzwi sklepowych rano. Warto mieć także na uwadze, że obniżki cen niekoniecznie kończą się w sobotę, gdyż wiele placówek sklepowych decyduje się na przedłużenie ich na cały weekend.
-
Black Friday – czy pracownicy zarabiają wtedy więcej?
W tej kwestii nie ma reguły. Pracownicy najczęściej otrzymują zwyczajną, przewidzianą w umowie pensję, niemniej tego dnia bardzo często występują nadgodziny, a za pracę w godzinach nadliczbowych pracodawca jest zobowiązany wypłacić dodatkowe wynagrodzenie, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy.
-
Czy Black Friday jest rzeczywiście taniej?
Instytucje chroniące interesy konsumentów, jak i sami klienci piętnują nieuczciwe praktyki polegające na sztucznym zawyżaniu cen, żeby następnie „obniżyć je" w Czarny Piątek. Choć do takich zdarzeń ciągle może dochodzić, w praktyce bardzo wiele sklepów w sposób uczciwy wprowadza obniżki, gdyż obroty płynące ze wzmożonej sprzedaży w Czarny Piątek i tak przynoszą znaczną korzyść finansową, a wysokie rabaty poprawiają wizerunek firmy.
