Główny Urząd Statystyczny opublikował wstępny raport dotyczący sytuacji na rynku pracy w Polsce w drugim kwartale 2021 r. Dane pochodzą z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL).
Na wstępie należy zauważyć, że przez aktywność ekonomiczną rozumie się zatrudnienie / bycie bezrobotnym zarejestrowanym w urzędzie pracy / bycie biernym zawodowo. Niemniej, definicje wykorzystywane w badaniu uległy zmianie w związku z nowelizacją regulacji unijnych dotyczących statystyki pracy. Dlatego twórcy raportu GUS wskazują na fakt, że obecnie dane z BAEL dotyczące I i II kwartału 2021 r. nie mogą być porównywane z wynikami w ubiegłych lat.
Współczynnik aktywności zawodowej w II kwartale 2021 roku
Współczynnik aktywności zawodowej pokazuje, jaki odsetek społeczeństwa w wieku 15-89 lat jest aktywny zawodowo. Wskaźnik ten jest stosunkiem liczby niepracujących (biernych zawodowo i bezrobotnych) do pracujących.
Jak informuje Główny Urząd Statystyczny, w II kwartale 2021 r. osoby aktywne zawodowo
stanowiły 57,6% ludności w wieku 15–89 lat. Wskaźnik ten zwiększył się w porównaniu
z I kw. 2021 r. o 0,3 p.proc.
Liczba aktywnych zawodowo wyniosła 17 203 tys. osób, z czego pracujących było 16 597 tys., bezrobotnych 606 tys., a biernych zawodowo 12 651 tys.
Co więcej, w II kwartale 2021 r. na 1000 osób pracujących przypadało 799 osób bez pracy w wieku 15-89 lat (w I kw. 2021 r. było to 819 osób).
Wskaźnik zatrudnienia w II kwartale 2021 roku
W drugim kwartale bieżącego roku pracujący stanowili 55,6% ludności w wieku 15-89 lat. Wskaźnik zatrudnienia wzrósł tym samym o 0,6 punktu procentowego w stosunku do pierwszego kwartału 2021 r.
Liczba pracujących w drugim kwartale wyniosła ogółem 16 597 osób. Więcej było w tej grupie mężczyzn (stanowili 54,7% wszystkich pracujących). Wśród pracujących przeważali także mieszkańcy miast (60,1%).
Biorąc pod uwagę rodzaj działalności głównego miejsca pracy, w II kwartale 2021 r. liczba pracujących zwiększyła się w porównaniu z poprzednim kwartałem głównie w:
- handlu hurtowym i detalicznym, naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle (o 110 tys.),
- administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych (o 52 tys.),
- działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej (o 37 tys.).
Z kolei największy spadek liczby pracujących zanotowano w sekcjach:
- rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo (o 65 tys.),
- przetwórstwo przemysłowe (o 37 tys.).
Stopa bezrobocia w II kwartale 2021 roku
Raport GUS podaje także stopę bezrobocia obliczaną zgodnie z definicjami przyjętymi w BAEL – wynosi ona 3,5%. Wskaźnik ten bierze pod uwagę osoby aktywne zawodowo w wieku 15-89 lat. Warto zauważyć, że inne kryteria przyjmuje GUS, obliczając stopę bezrobocia rejestrowanego w Polsce (które w końcu czerwca 2021 r. wynosi 5,9%).
W raporcie uwzględniono także statystyki dla grupy wiekowej 15-74 lat:
W II kwartale 2021 r. populacja osób bezrobotnych w wieku 15-74 lata liczyła 606 tys. i zmniejszyła się w porównaniu z I kwartałem 2021 r. o 81 tys., tj. o 11,8%. Większość tej zbiorowości to mężczyźni – 55,0%, tj. 333 tys. Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, mieszkańcy miast stanowili 60,6%, tj. 367 tys.
Prawie połowę osób bezrobotnych stanowili ci, którzy stracili pracę (47,9%, czyli 290 tys.). Z kolei najmniej w tej grupie było osób, które same zrezygnowały z pracy – 61 tys., czyli 10,1% bezrobotnych.
Jedną z istotnych przyczyn bezrobocia jest epidemia SARS-CoV-2:
W II kwartale 2021 r. z 466 tys. osób bezrobotnych poprzednio pracujących, 110 tys. osób (23,6%) jako przyczynę zaprzestania ostatnio wykonywanej pracy podało sytuację spowodowaną pandemią COVID-19 (w poprzednim kwartale były to 142 tys., tj. 27,3%).
Z tej grupy:
- 68 tys. osób (tj. 61,8%) jako bezpośredni powód zakończenia pracy wskazało likwidację zakładu lub stanowiska pracy,
- 21 tys. (tj. 19,1%) zakończenie pracy na czas określony/dorywczej/sezonowej,
- 10 tys. (tj. 9,1%) zwolnienie z innych przyczyn.
Sprawdź także: bezrobocie rejestrowane w I kwartale 2021 roku.
Bierni zawodowo w II kwartale 2021 roku
W raporcie pojawia się także informacja dotycząca biernych zawodowo. W drugim kwartale 2021 r. stanowili oni 42,4% ludności w wieku 15-89 lat, czyli o 0,3 punktu procentowego mniej niż w pierwszym kwartale.
Twórcy raportu wyjaśniają, że do biernych zawodowo zaliczają się osoby, które jeszcze nie weszły do rynku pracy (np. uczniowie), a także emeryci, renciści, osoby utrzymujące się z innych źródeł niż praca, a także ci, którzy w przeszłości pracowali i co prawda odeszli z rynku pracy, ale deklarują, że chcą na niego w przyszłości powrócić. Jest to zatem dość różnorodna grupa.
W II kwartale 2021 r. w zbiorowości osób biernych zawodowo w wieku 15-74 lata, liczącej 10474 tys. (dla tej grupy wieku ustalana była przyczyna bierności) połowę stanowili emeryci (50,2%), a drugą w kolejności grupą byli uczniowie i studenci (21,4%).
Źródło danych: GUS.