Owoce i warzywa ekologiczne, od polskich rolników, to produkty bardzo cenione przez klientów. Coraz częściej zdajemy sobie sprawę z tego, jak duży wpływ na nasze zdrowie ma to, co jemy. Wybieramy świadomie, wiemy, za co płacimy. Produkty eko mają wiele zalet, wymagają jednak przestrzegania ściśle określonych warunków uprawy roślin i hodowli zwierząt. Warto wiedzieć, czym charakteryzuje się rolnictwo ekologiczne i na jakie wsparcie może liczyć rolnik, który zdecyduje się prowadzić ekogospodarstwo.
Rolnictwo ekologiczne – definicja
Obowiązującą także w polskim prawie definicję rolnictwa ekologicznego znajdziemy w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91:
Produkcja ekologiczna jest ogólnym systemem zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączącym najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt i metodę produkcji odpowiadającą wymaganiom niektórych konsumentów preferujących wyroby wytwarzane przy użyciu substancji naturalnych i naturalnych procesów. Ekologiczna metoda produkcji pełni zatem podwójną funkcję społeczną: z jednej strony dostarcza towarów na specyficzny rynek kształtowany przez popyt na produkty ekologiczne, a z drugiej strony jest działaniem w interesie publicznym, ponieważ przyczynia się do ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt i rozwoju obszarów wiejskich.
W przypadku rolnictwa ekologicznego wymogi dla producentów są jednakowe w całej Unii Europejskiej. W Polsce uzupełnia jeUstawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym.
Cechy rolnictwa ekologicznego
Ekologiczne rolnictwo i produkcja żywności opierają się na tradycyjnych metodach, w których rezygnuje się ze środków chemicznych, ulepszaczy i jakichkolwiek dróg na skróty. Korzystają z tego oczywiście klienci, na których stoły trafia zdrowe jedzenie, ale także całe społeczeństwo. Uprawy ekologiczne to takie, które umożliwiają zrównoważoną eksploatację środowiska, pozwalają chronić żyzne gleby, wodę, różnorodność biologiczną i krajobrazu. Nie niszczą przyrody, ale pozwalają żyć z nią w zgodzie. Do uprawy roślin i hodowli zwierząt stosowane są tylko naturalne substancje czy produkty, np. nawozy ekologiczne, nasiona ekologiczne.
Rolnictwo ekologiczne w praktyce oznacza jednak wiele wyrzeczeń dla rolników. Muszą się oni liczyć – szczególnie na początku – z koniecznością włożenia większych nakładów pracy w gospodarstwo, uzyskiwaniem mniejszych plonów. Ich działalność rolnicza jest jednak wspierana finansowo.
Rolnictwo ekologiczne: dopłaty
Korzyści z rolnictwa ekologicznego mają wielowymiarowy charakter, dlatego ta idea jest promowana w działaniu Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020. W jego ramach rolnicy podejmują się 5-letniego zobowiązania ekologicznego, podczas którego muszą przestrzegać ściśle określonych wymogów dla wybranych pakietów i wariantów. W zamian otrzymują prawo do dopłaty – płatności ekologicznej, której wysokość zależy od liczby hektarów (wysokość stawek różni się w zależności od pakietu).