Kiedy w pracy dojdzie do niebezpiecznego zdarzenia, w którym ucierpiał pracownik, należy przestrzegać określonych procedur postępowania. Warto je znać, by skutecznie egzekwować prawo do odszkodowania i inne uprawnienia. Jednym z kluczowych obowiązków pracodawcy jest sporządzenie dokumentacji po zdarzeniu – tzw. protokołu powypadkowego.
Co to jest protokół powypadkowy BHP?
Protokół powypadkowy to dokument, który ma na celu ustalenie, czy doszło do wypadku w czasie pracy, a także jakie były przyczyny niebezpiecznego zdarzenia.
Wzór protokołu powypadkowego znajduje się w załączniku do Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. 2019 poz. 1071).
Co powinien zawierać protokół powypadkowy BHP?
W protokole zamieszcza się informacje na temat:
- okoliczności wypadku (czasu, miejsca, przebiegu zdarzenia),
- przyczyn (ze wskazaniem, czy wina leżała po stronie pracownika, pracodawcy, okoliczności losowych, stanu nietrzeźwości zatrudnionego itp.),
- osoby, która uległa wypadkowi,
- tzw. zespołu powypadkowego, w skład którego wchodzą społeczny inspektor pracy oraz pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Kiedy należy go sporządzić?
Zespół powypadkowy zaczyna pracę – oględziny miejsca, zebranie dowodów, kontakt z lekarzem i innymi specjalistami, rozmowy ze świadkami itp. – niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku. Na sporządzenie protokołu ma 14 dni. Jeśli termin ten został przekroczony, zespół musi uzasadnić zwłokę w treści protokołu. Następnie, w ciągu 5 dni od sporządzenia, dokument zatwierdza pracodawca.
Należy pamiętać, że jeszcze przed zatwierdzeniem protokół powypadkowy powinien zostać okazany do wglądu osobie, która uległa wypadkowi. Poszkodowany może zgłosić do niego uwagi i zastrzeżenia.
Do protokołu dołącza się:
- wyjaśnienia osoby, która uległa wypadkowi,
- relacje świadków,
- inne dokumenty świadczące o okolicznościach zdarzenia (np. opinię lekarza, zdjęcia/szkice miejsca wypadku,
- odrębne zdania, uwagi i zastrzeżenia zespołu powypadkowego (jeśli chce je dołączyć do protokołu).
Wskazanie przyczyn zdarzenia jest kluczowe, gdy chodzi o kwestię wypadek przy pracy a świadczenia. Na podstawie protokołu ustala się prawo m.in. do wynagrodzenia chorobowego, zasiłku rehabilitacyjnego, jednorazowego odszkodowania z ZUS, renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku wyrównawczego, renty szkoleniowej, dodatku pielęgnacyjnego.
Powyższe świadczenia chorobowe nie przysługują jednak, gdy do wypadku doszło w wyniku zaniedbania pracownika, kiedy ten nie przestrzegał zasad bhp, był pod wpływem alkoholu bądź środków odurzających/psychotropowych, albo gdy bez ważnego uzasadnienia odmówił poddania się badaniu na ich obecność (zgodnie z art. 21. 1. Ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych).
Szczegółowe wytyczne dla pracodawców dotyczące kolejnych kroków postępowania, gdy w firmie doszło do wypadku, znajdują się na stronie Państwowej Inspekcji Pracy (zakładka: Wypadek przy pracy - omówienie).