Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Pracownicze Plany Kapitałowe – co to jest, dla kogo, rezygnacja, ustawa

Pracownicze Plany Kapitałowe – co to jest, dla kogo, rezygnacja, ustawa

 
Pracownicze Plany Kapitałowe – co to jest, dla kogo, rezygnacja, ustawa

Pracownicze Plany Kapitałowe, czyli tak zwane PPK, to powszechny i dobrowolny system długoterminowego oszczędzania, do którego przystąpić może każda osoba zatrudniona, która podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. PPK finansowany jest przez trzy podmioty – pracowników, pracodawców i państwo. Wyjaśniamy, jak działa PPK i na jakie oszczędności pozwala. Na czym polega autozapis do PPK i jak wygląda rezygnacja z programu?

 

Spis treści

Pracownicze Plany Kapitałowe – co to?

 

Kondycja polskiego systemu emerytalnego pozostawia wiele do życzenia. Jego konstrukcja od wielu lat jest tematem zapalonych debat społeczeństwa, które obawia się o swoją przyszłość. Remedium na słabą kondycję systemu i starzenie się społeczeństwa mają być między innymi Pracownicze Plany Kapitałowe, czyli PPK. Co to jest i na czym polega ten program?

 

PPK jest prywatnym i dobrowolnym systemem oszczędnościowym, który ma na celu ułatwienie budowania kapitału emerytalnego. Służy systematycznemu gromadzeniu oszczędności, które co do zasady uczestnik będzie mógł wypłacić po osiągnięciu przez niego 60. roku życia.

 

Pamiętaj!

 

Pracownicze Plany Kapitałowe finansowane są z trzech źródeł – oszczędności budowane są przez pracowników, pracodawców oraz państwo.

 

Dla pracownika udział w PPK jest całkowicie dobrowolny, natomiast dla pracodawcy – uruchomienie programu jest obowiązkowe.

 

Pracownicze Plany Kapitałowe – dla kogo?

 

Znając już odpowiedź na pytanie: Pracownicze Plany Kapitałowe – co to?, warto zatrzymać się na chwilę nad kwestią tego, dla kogo tak naprawdę przeznaczony jest ten system oszczędności. Warto wiedzieć, że aby przystąpić do programu, w większości przypadków pracownik nie musi podejmować żadnych czynności. Do PPK automatycznie zostaje zapisany każdy pracownik, który ukończył 18. rok życia, ale nie przekroczył 55. roku życia. Warunkiem jest jedynie podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

 

Według informacji dostępnych na rządowej stronie gov.pl, PPK są to:

 

  • pracownicy (osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę),
  • osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych,
  • osoby fizyczne – wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług,
  • członkowie rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tych funkcji,
  • osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

 

Pamiętaj!

 

Pracodawca automatycznie zapisuje do Pracowniczych Planów Kapitałowych wszystkich pracowników, którzy ukończyli 18 lat i nie ukończyli 55. roku życia, podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno-rentowym. Wyjątkiem są osoby, które złożą wniosek o rezygnację z wpłat do PPK.

 

Czy oznacza to, że pracownik, który ukończył 55 lat nie ma możliwości oszczędzania na swoją jesień życia? Absolutnie nie. PPK obejmują osoby w wieku od 18 do 70 lat, przy czym osoby z przedziału wiekowego 55-70 lat muszą złożyć konieczny wniosek o przystąpienie do programu.

 

Pamiętaj!

 

W przypadku osób, które ukończyły 55 lat i nie ukończyły 70. roku życia, umowy o prowadzenie PPK zawiera się wyłącznie na ich indywidualny wniosek.

 

PPK – jak działa? Ustawa

 

Wiedząc już, czym tak naprawdę są PKK, warto przyjrzeć się nieco bliżej zasadom, na jakich działają wspomniane Plany.

Ustawa o PPK z 4 października 2018 roku określa zasady gromadzenia środków w Pracowniczych Planach Kapitałowych, a także szczegóły zawierania umów o prowadzenie, finansowanie czy dokonywanie wpłat. Ten sam dokument reguluje także wypłatę czy zwrot środków zgromadzonych w PPK.

 

Zatem, jak działa plan kapitałowy i na czym polega jego funkcjonowanie? Tak jak zostało wspomniane wcześniej, na prywatny rejestr PPK środki wpływają od trzech podmiotów – samego pracownika, pracodawcy oraz od państwa.

 

Pamiętaj!

 

Na prywatny rejestr w PPK pieniądze wykłada pracownik oraz pracodawca, którzy solidarnie wpłacają na konto dwie składki – obligatoryjną składkę podstawową oraz dobrowolną składkę dodatkową, a także państwo, które finansuje PPK z Funduszu Pracy.

 

Osoby zatrudnione płacą obowiązkową składkę, która wynosi dokładnie 2 proc. wynagrodzenia brutto pracownika oraz składkę dobrowolną, czyli dodatkową. Ta również wynosi maksymalnie 2 proc. wynagrodzenia. Następnie, na konto PPK pracodawca wpłaca 1,5 proc. wynagrodzenia będącego podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, z możliwością dokonania wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5 proc. wynagrodzenia pracownika. Warto wiedzieć, że wszelkie wyliczenia tego typu potrąceń i wpłat na PPK są jedną z pozycji, jakie powinien obejmować pasek wynagrodzeń. Ostatnim, trzecim filarem dokonującym wpłaty na konto PPK, jest samo państwo, które odpowiada za jednorazową wpłatę powitalną w wysokości 250 zł, a następnie każdego roku wzbogaca konto o 240 zł.

 

Warto wiedzieć, że wspomniana wyżej ustawa reguluje także kwestię tego, jacy pracodawcy nie są zobowiązani do wprowadzenia PKK. Z obowiązku tego zwolnieni są mikroprzedsiębiorcy (pod warunkiem, że wszystkie zatrudniane przez nich osoby złożą wniosek o rezygnację z programu) oraz pracodawcy, którzy wprowadzili Pracowniczy Program Emerytalny ze składkami wynoszącymi co najmniej 3,5 proc., w którym uczestniczy co najmniej 25 proc. zatrudnionych.

 

PPK – jak wypłacić pieniądze?

 

Kwestią, która najczęściej budzi wiele pytań w związku z oszczędnościami PPK są te dotyczące zagadnienia wypłata z PPK. Co warto wiedzieć na temat PPK – wypłaty środków zaoszczędzonych w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych?

 

Co do zasady, środki gromadzone są na koncie z myślą wypłaty ich w momencie ukończenia przez uczestnika 60. roku życia. Wówczas właściciel rachunku otrzymuje jednorazową wypłatę w wysokości 25 proc. zgromadzonych środków, a pozostałe 75 proc. oszczędności zostanie mu wypłaconych w 120 comiesięcznych ratach. W tym miejscu warto zaznaczyć, że wypłata całości środków we wspomnianej liczbie rat zwolniona będzie z podatku. Każde zmniejszenie liczby rat będzie natomiast wiązało się z koniecznością zapłaty podatku od zysków kapitałowych.

 

Pamiętaj!

 

Uczestnik PPK po ukończeniu 60. roku życia może wypłacić jednorazowo do 25 proc. zgromadzonych na koncie oszczędności. Pozostała część zostanie mu wypłacona w co najmniej 120 miesięcznych ratach. Taki tryb wypłaty zwolniony jest z podatku dochodowego od zysków kapitałowych.

 

Czy wobec powyższego uczestnik PPK nie ma możliwości wcześniejszej wypłaty zgromadzonych oszczędności? Nie do końca. Pracownik może wypłacić zgromadzone na jego rachunku środki także przed ukończeniem 60. roku życia. Wówczas wypłata pieniędzy następuje na jego wniosek złożony w wybranej instytucji finansowej.

 

Pamiętaj!

 

Wypłata środków zgromadzonych na rachunku PPK przed ukończeniem 60. roku życia będzie wiązała się nie tylko z zapłatą podatku od zysków kapitałowych, ale także utratą 30 proc. środków pochodzących z wpłat pracodawcy oraz środków pochodzących z dopłat z Funduszu Pracy.

 

Co więcej – warto wiedzieć, że środki zgromadzone na rachunku PPK można wykorzystać także chociażby w przypadku poważnego zachorowania samego uczestnika programu, jego małżonka czy dziecka. Wówczas możliwe jest wypłacenie do 25 proc. środków, bez obowiązku ich zwrotu. Co jednak ważne – wnioskować o wypłatę środków można jedynie w przypadku zdiagnozowania jednej z jednostek chorobowych, które wskazuje Ustawa o PPK, całkowitej niezdolności do pracy lub znacznego czy umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Kolejnym przypadkiem, w którym dopuszczalne jest wypłacenie nawet do 100 proc. zgromadzonych na rachunku środków, jest wzięcie kredytu hipotecznego i konieczność pokrycia wkładu własnego na zakup mieszkania czy innej nieruchomości. To z kolei wiąże się ze spełnieniem pewnego warunku.

 

Pamiętaj!

 

Wypłata całości środków zgromadzonych na rachunku PPK i przeznaczenie ich na wkład własny w związku z zaciągnięciem kredytu hipotecznego możliwa jest jedynie w przypadku uczestników, którzy w dniu złożenia wniosku nie ukończyli 45. roku życia.


Pieniądze wypłacone na wkład własny podlegają zwrotowi. Uczestnik musi zacząć zwracać pożyczone środki nie później niż 5 lat od momentu ich wypłaty, a całość spłaty musi nastąpić maksymalnie w ciągu 15 lat.

 

PPK – kalkulator

 

Oszczędzanie w ramach PPK może być opłacalne. Ponadto, w przypadku kryzysowej sytuacji, uczestnik Planu ma zapewnioną pewnego rodzaju poduszkę finansową, którą może wykorzystać chociażby w przypadku zachorowania czy planów związanych z zakupem nieruchomości. Pozostaje jedynie pytanie, ile jesteśmy w stanie zaoszczędzić w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych i jaki procent pensji powinniśmy dokładać do podstawowych wpłat, by w przyszłości móc zadowolić się wysokością comiesięcznych wypłat z rachunku. Takie symulacje umożliwia PPK Kalkulator, który dostępny jest na oficjalnej stronie Pracowniczych Planów Kapitałowych. Przy jego pomocy możemy w prosty sposób sprawdzić swoje przyszłe oszczędności. Kalkulator PPK umożliwia sprawdzenie różnych konfiguracji – zarówno tego, ile możemy zyskać w przyszłości, jaki procent miesięcznego wynagrodzenia musimy odkładać, by otrzymywać w przyszłości pożądaną kwotę z PPK czy o ile wzrośnie nasza emerytura.

 

Jak sprawdzić, ile mamy oszczędności w PPK?

 

Uczestnicy Pracowniczych Planów Kapitałowych, którzy chcą sprawdzić wysokość oszczędności zgromadzonych na rachunku, od 2022 roku mają znacznie ułatwione zadania. Niegdyś, by poznać wysokość oszczędności, należało zwrócić się do PPK z odpowiednim wnioskiem. Dziś każdy uczestnik PPK ma możliwość zweryfikowania stanu rachunku chociażby za pomocą oficjalnej strony mojeppk.pl i logowaniu poprzez Profil Zaufany. Stan rachunku można sprawdzić także w serwisie konkretnej instytucji finansowej, która prowadzi nasz rachunek.

 

Jak zrezygnować z PPK?

 

PPK to dobrowolny program, do którego z automatu zapisywani są pracownicy. Z uwagi na wspomnianą dobrowolność, ci mają jednak możliwość zrezygnowania z niego w dowolnym momencie. Jak wygląda rezygnacja z PPK? Jakich formalności należy dopełnić?

 

Każdy uczestnik programu powinien wiedzieć, jak zrezygnować z PPK. Podstawą wycofania się z Pracowniczych Planów Kapitałowych jest deklaracja rezygnacji z PPK. To w gestii pracownika leży złożenie pisemnej deklaracji podmiotowi zatrudniającemu. Ten z kolei ma dokładnie 7 dni od otrzymania wniosku, aby poinformować daną instytucję finansową o decyzji pracownika.

 

Pamiętaj!

 

Uczestnik PPK może w dowolnym momencie zrezygnować z udziału w Programie. W tym celu należy złożyć deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.

 

Autozapis do PPK w 2023 roku

 

Autozapis do PPK oznacza, że pracodawca nie musi uzyskać zgody pracownika na zapisanie go do programu. W przypadku PPK obowiązuje bowiem mechanizm automatycznego zapisu każdej osoby zatrudnionej. Jak zostało jednak wspomniane, pracownik w każdej chwili może złożyć deklarację rezygnacji z PPK. Warto jednak wiedzieć, że ta nie jest bezterminowa. Co najważniejsze – w życie wszedł automatyczny zapis do PPK 2023.

 

Pamiętaj!

 

Złożona przez pracownika deklaracja rezygnacji z uczestnictwa w PPK nie jest bezterminowa.

 

W 2023 roku, po raz pierwszy, miejsce ma tak zwany ponowny autozapis do PPK. W praktyce oznacza to, że co 4 lata, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, ważność deklaracji dotyczącej rezygnacji z programu, ulega wygaśnięciu. Zatem, jeśli pracownik nie złoży od 1 marca 2023 roku ponownej deklaracji o rezygnacji z PPK, pracodawca rozpocznie dokonywanie wpłat na jego rachunek. Autozapisem objęte są osoby zatrudnione, które do końca marca 2023 roku nie ukończą 55. roku życia.

 

Pamiętaj!

 

Pracodawca ponawia autozapis dokładnie co 4 lata. W praktyce oznacza to, że pierwszy ponowny autozapis do PPK ma miejsce w 2023 roku, a kolejny w 2027 roku.

 

PPK a zmiana pracy

 

Kwestią, która nieustannie budzi wiele wątpliwości, jest ta dotycząca historii PPK w razie zmiany pracy. Warto pamiętać, że w przypadku każdego nowego miejsca pracy pracodawca automatycznie zapisze nas do PPK w wybranej w danej firmie instytucji finansowej. Dla pracownika tworzony jest wówczas nowy rachunek, na którym będzie on gromadził swoje oszczędności. Co jednak z pieniędzmi zgromadzonymi w ramach poprzedniego stosunku pracy?

 

Najprostszym sposobem na gromadzenie środków na jednym rachunku będzie w takiej sytuacji transfer pieniędzy z poprzednich rachunków PPK, na ten utworzony u nowego pracodawcy. Nie jest to jednak obowiązkowe, ponieważ każdy pracownik może posiadać kilka rachunków PPK. Co jednak ważne – wszystkie wpłaty od aktualnego pracodawcy, a także dopłaty państwa, będą już wpływały tylko i wyłącznie na najnowszy rachunek pracownika.

Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

  • Pracownik sezonowy

    Mählmann Gemüsebau GmbH & Co. KG   Niemcy, Capplen (Niemcy)   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę / o pracę tymczasową  pełny etat  aplikuj bez CV
    17 godz.
    Praca sezonowa - sadzenie, zbiór warzyw od marca 2025 roku Wymiar pracy: sezonowa umowa o pracę. Opis stanowiska: praca odbywa się w systemie akordu grupowego, indywidualnego (zbiór warzyw) oraz na godziny (12,82€ / godz. netto - inne prace)
  • Sztygar Zmianowy Górniczy pod Ziemią / TBM Shift Engineer

    kierownik/koordynator  umowa o pracę  pełny etat
    19 godz.
    Zakres obowiązków: Praca przy drążeniu tuneli za pomocą tarczy TBM na projekcie rozbudowy II linii Metra w Warszawie, Nadzór nad prowadzeniem robót tunelowych na zmianie, Przestrzeganie obowiązujących przepisów, zarządzeń, instrukcji, norm i wytycznych, Prowadzenie robót zgodnie z...
  • Główna Księgowa / Główny Księgowy

    Przedsiębiorstwo Budownictwa Wodnego w Warszawie S.A.   Warszawa, ul. Modlińska 17    praca stacjonarna
    starszy specjalista (senior) / ekspert / kierownik/koordynator  umowa o pracę  pełny etat
    19 godz.
    Na tym stanowisku wymagane są następujące umiejętności, m.in.: Nadzór nad prowadzeniem księgowości przez Biuro Rachunkowe. Nadzór nad sporządzaniem deklaracji podatkowych (VAT, PIT, CIT, VAT-UE). Opracowanie Instrukcji obiegu dokumentów księgowych. Kontrola prawidłowości transakcji...
  • Orderpicker w magazynie z artykułami dla zwierząt

    Flexcraft Polska Sp. z o.o.   Holandia, Ede   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę tymczasową  tymczasowa/dodatkowa  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    19 godz.
    Obowiązki: zbieranie zamówień przy użyciu skanera ręcznego; przygotowywanie zamówień do wysyłki; przyjmowanie reklamacji; Wymagania: komunikatywna znajomość języka angielskiego; mile widziane prawo jazdy kat. B – nie jest wymagane! dobra organizacja pracy; zaangażowanie w wykonywanie...
  • Kierowca wózka widłowego

    Flexcraft Polska Sp. z o.o.   Holandia   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę tymczasową  tymczasowa/dodatkowa   9 000 - 15 000 zł brutto/mies.  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    19 godz.
    Obowiązki: kierowanie wózkiem widłowym bocznym; przeprowadzanie konserwacyji wózka; prace magazynowe; praca w systemie zmianowym; Wymagania: doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku; uprawnienia na wózki widłowe boczne - z certyfikatem; prawo jazdy kat. B; znajomość języka...
  • Robotnik produkcyjny

    Flexcraft Polska Sp. z o.o.   Holandia, Maasdijk   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę tymczasową  tymczasowa/dodatkowa / pełny etat   7 500 - 14 000 zł brutto/mies.  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    19 godz.
    Obowiązki: pakowanie warzyw i owoców, oklejanie produktów, układanie kartonów paletach. Wymagania: podstawowa znajomość języka angielskiego, chęć nawiązania współpracy na dłuższy okres. Mile widziane: prawo jazdy kat. B;

Najnowsze artykuły

Kobiety coraz silniejsze w biznesie

Kobiety coraz silniejsze w biznesie

– Czy nie mamy tak, że jak nie umiemy czegoś na 200%, to rezygnujemy? Boimy się, że nie podołamy? Pamiętajmy, że nie liczy się płeć, ale nasze kompetencje. Nie dajmy sobie wmówić, że jesteśmy w czymś gorsze! – mówi specjalistka HR Agnieszka Ciećwierz. W Światowym Dniu Przedsiębiorczości Kobiet przypomina, w czym kobiety są świetne oraz wyjaśnia, jak być jeszcze lepszą liderką w biznesie.

Urlop okolicznościowy na ślub dziecka

Urlop okolicznościowy na ślub dziecka

Ślub dziecka pracownika to jedno z wydarzeń uprawniających do wzięcia urlopu okolicznościowego, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Wyjaśniamy, z ilu dni urlopu może skorzystać ojciec, matka czy opiekun prawny dziecka, jak powinien wyglądać wniosek o urlop okolicznościowy oraz czy dni wolne można wykorzystać wyłącznie w dniu ślubu i wesela.

Grupy zawodowe najbardziej narażone na smog

Grupy zawodowe najbardziej narażone na smog

Najbardziej narażone wdychanie rakotwórczego smogu są osoby codziennie dojeżdżające do pracy, mieszkańcy kilkudziesięciotysięcznych miejscowości i osoby wykonujące w sezonie grzewczym oraz przy ruchliwych drogach pracę w terenie. Główny Inspektorat Pracy wyjaśnia, czy pracodawcy muszą zapewnić pracownikom maski antysmogowe i jak powinni chronić ich przed szkodliwymi czynnikami pracy.

Mechanik lotniczy – praca, wymagania, zarobki

Mechanik lotniczy – praca, wymagania, zarobki

Mechanik lotniczy to jeden z najbardziej perspektywicznych zawodów dla absolwentów techników i szkół branżowych o profilach związanych z mechaniką. Żeby zdobyć tę pracę, trzeba uzyskać dodatkową licencję na obsługę techniczną statku powietrznego, wystawianą przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Sprawdź, jak ją zdobyć, a także w jakich samolotach możesz specjalizować się jako mechanik lotniczy!

Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

7 listopada wypada Światowy Dzień Feminizmu. Dlaczego to tak ważne święto? – Mimo poprawy sytuacji kobiety nadal borykają się ze stereotypami, mają dodatkową nieodpłatną pracę w domu, soptykają się z seksizmem w pracy, są rzadziej zapraszane jako ekspertki – zauważa dr Anna M. Górska, dyrektorka Centrum Badań Kobiet i Różnorodności w Organizacjach z Akademii Leona Koźmińskiego.

Osoba z autyzmem na rynku pracy – czy autyzm wyklucza z życia zawodowego?

Osoba z autyzmem na rynku pracy – czy autyzm wyklucza z życia zawodowego?

– Populacja osób neuroatypowych jest bardzo zróżnicowana – zauważa Izabela Kocyłak, trenerka pracy z Fundacji SYNAPSIS. Wiele osób aktywnych zawodowo, szczególnie z tzw. wysoko funkcjonującym autyzmem, jest nieświadomych swojego zaburzenia. Tymczasem aż 2% pracowników w Polsce i 10% w Europie to osoby w spektrum autyzmu. Jak rozpoznać autyzm i w jakich zawodach może sprawdzić się autystyk?