Praca w godzinach nocnych - zasady
Niektóre zakłady wykonują swoje zadania całą dobę. Praca w porze nocnej obejmuje 10 godzin: od 21:00 do 7:00 rano. Jej rozpoczęcie w danym miejscu powinno być dokładnie określone w regulaminie zakładowym. Jedna zmiana trwa 8 godzin i musi zawierać się w podanym przedziale czasowym. Jeśli pracodawca nie jest zobowiązany do tworzenia regulaminu, to przekazuje informacje o warunkach zatrudnienia wraz z umową.
Nie każda osoba, której od czasu do czasu zdarzyło się wykonywać zadania do późna, jest traktowana jak pracownik nocy. Kodeks pracy dokładnie określa, że: „Pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest pracującym w nocy”.
Pora nocna - Kodeks pracy
Według artykułu 151. Kodeksu pracy wykonywanie zadań podczas pory nocnej nie może przekraczać 8 godzin, jeśli wiążą się one z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym. Dodatkowo należy sprawdzić, czy wyznaczone osoby nie mają żadnych przeciwwskazań do tego, aby pełnić obowiązki w nocy.
Praca w godzinach nocnych jest kategorycznie zabroniona w przypadku kobiet w ciąży oraz pracowników młodocianych (osoby od 15 do 18 roku życia). Rodzice dzieci do 4 lat muszą wyrazić zgodę na wykonywanie zadań w późnych godzinach nocnych. W przypadku osoby niepełnosprawnej potrzebna jest zgoda lekarza sprawującego nad nią stałą opiekę.
Stawka za godziny nocne
Istotna jest kwestia wynagrodzenia pracowników nocnych. Według Kodeksu pracy otrzymują oni specjalny dodatek „w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów”. Oznacza to, że dodatek za godziny nocne jest taki sam dla wszystkich zatrudnionych. Nie jest on zależny od wysokości wynagrodzenia poszczególnych osób. Podstawą do jego obliczenia jest minimalna pensja, która od 1 stycznia 2019 roku wynosi 2250 zł.
Kwoty dodatku na 2019 rok (pod uwagę brany jest podstawowy, 8-godzinny czas pracy):
Styczeń: 2250 zł/176 h x 20% = 2,56 zł (za jedną godzinę)
Luty: 2250 zł/160 h x 20% = 2,81 zł
Marzec: 2250 zł/168 h x 20% = 2,68 zł
Kwiecień: 2250 zł/168 h x 20% = 2,68 zł
Maj: 2250 zł/168 h x 20% = 2,68 zł
Czerwiec: 2250 zł/152 h x 20% = 2,96 zł
Lipiec: 2250 zł/184 h x 20% = 2,45 zł
Sierpień: 2250 zł/168 h x 20% = 2,68 zł
Wrzesień: 2250 zł/168 h x 20% = 2,68 zł
Październik: 2250 zł/184 h x 20% = 2,45 zł
Listopad: 2250 zł/152 h x 20% = 2,96 zł
Grudzień: 2250 zł/160 h x 20% = 2,81 zł
Właściciele firm mogą samodzielnie ustalić wysokość dodatku, pod warunkiem, że nie jest ona niższa od określonych wyżej danych. Premia z tytułu wykonywania zadań w porze nocnej należy się za każdą przepracowaną godzinę, niezależnie od tego czy jest to zdarzenie epizodyczne czy regularne.