Wybory parlamentarne odbędą się 15 października 2023 roku. Celem ich sprawnego przeprowadzenia konieczne jest zorganizowanie sztabu ludzi, którzy będą odpowiadać za lokale wyborcze, wydawać wyborcom karty czy chociażby liczyć głosy. Praca w obwodowej komisji wyborczej nie jest jednak dostępna dla każdego! Wyjaśniamy, kto i w jaki sposób może zgłosić swoją kandydaturę i zostać członkiem obwodowej komisji wyborczej, a także na jakie wynagrodzenie można liczyć.
Spis treści
Kto może zasiadać w obwodowej komisji wyborczej?
Kandydaci ubiegający się o miejsce w obwodowej komisji wyborczej muszą spełnić kilka konkretnych wymagań. Członkiem komisji nie może zostać każdy. Zatem, kto może zasiąść w obwodowej komisji wyborczej?
Kandydatem na członka obwodowej komisji wyborczej może zostać osoba, która:
-
jest obywatelem Polski,
-
ukończyła 18. rok życia (najpóźniej w dniu zgłoszenia kandydatury),
-
nie jest pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
-
nie jest pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
-
nie jest ubezwłasnowolniona.
Pamiętaj!
Kandydat na członka okręgowej komisji wyborczej musi stale zamieszkiwać obszar województwa, w którym położona jest komisja i być wpisany do stałego rejestru wyborców jednej z gmin na obszarze tego województwa.
Spełnienie powyższych wymogów to jednak nie wszystko. Przed kandydatami na członków obwodowej komisji wyborczej stoi szereg dodatkowych wymogów, których niespełnienie grozi automatyczną dyskwalifikacją.
Według wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej, kandydatem do składu komisji nie może być:
-
kandydat w wyborach;
-
komisarz wyborczy;
-
pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego;
-
pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego;
-
urzędnik wyborczy;
-
mąż zaufania;
-
obserwator społeczny;
-
osoba będąca w stosunku do kandydata w wyborach:
-
- a) małżonkiem,
- b) wstępnym,
- c) zstępnym,
- d) rodzeństwem,
- e) małżonkiem zstępnego, wstępnego lub przysposobionego,
- f) osobą pozostającą w stosunku przysposobienia,
-
jeżeli kandydat kandyduje w okręgu wyborczym, dla którego właściwa jest dana komisja;
-
pełnomocnik, o którym mowa w art. 55. Kodeksu wyborczego, w komisji właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania w jej imieniu.
Jak zgłosić swoją kandydaturę do pracy w OKW?
Kandydaci do pracy w obwodowej komisji wyborczej, spełniający wszystkie powyższe wymagania, mogą samodzielnie zgłosić swoją kandydaturę. Pierwszym sposobem jest skontaktowanie się z pełnomocnikiem komitetu wyborczego. Pełny ich wykaz dostępny jest na stronie PKW. W takim przypadku bardzo często możliwe jest także wskazanie preferencji, co do komisji, w której chcielibyśmy pracować, jednak należy pamiętać, że to pełnomocnik danego komitetu zgłasza nas do pracy w jednej z komisji.
Drugim sposobem na zgłoszenie swojej kandydatury jest dostarczenie zgłoszenia do urzędnika wyborczego za pośrednictwem urzędu gminy. Tutaj z kolei warto mieć na uwadze, że to pełnomocnicy komitetów wyborczych mają pierwszeństwo w zgłaszaniu kandydatów. Osoby, które zgłoszą swoją kandydaturę za pośrednictwem urzędu, trafiają na listę rezerwową. Ich kandydatura zostanie wzięta pod uwagę w przypadku konieczności uzupełnienia składu komisji. Pamiętajmy jednak, że samo zgłoszenie kandydata na członka komisji, nie daje gwarancji, że dana osoba zostanie powołana.
Pamiętaj!
Termin na zgłaszanie przez pełnomocników komitetów wyborczych kandydatów na członków komisji wyborczych upływa 30 dni przed dniem wyborów, czyli upływa 15 września 2023 r.
Praca w komisji wyborczej – na czym polega?
Może się wydawać, że praca w obwodowej komisji wyborczej polega jedynie na czuwaniu nad głosowaniem w obwodzie czy sprawdzaniu tożsamości wyborów. Tymczasem członek komisji wyborczej ma do wypełnienia również dodatkowe obowiązki, które nie ograniczają się jedynie do samego dnia wyborów.
Członkowie obwodowych komisji wyborczych muszą także wziąć udział w posiedzeniach komisji i szkoleniach organizowanych przez urzędników wyborczych. Niemniej, główna część ich pracy przypada na dzień wyborów.
Kluczowe zadania członków obwodowej komisji głosowania to:
-
przeprowadzenie głosowania w danym obwodzie,
-
czuwanie nad przestrzeganiem prawa wyborczego i pilnowanie porządku w lokalu wyborczym,
-
ustalenie wyników głosowania w danym obwodzie i podanie ich do wiadomości publicznej,
-
przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.
Obwodowa komisja wyborcza – zarobki
Za udział w pracach i szkoleniach obwodowych komisji wyborczych przysługuje dieta. Wysokość wynagrodzenia członka komisji wyborczej odgórnie ustalona jest przez Państwową Komisję Wyborczą i uzależniona od obejmowanego stanowiska. Oznacza to, że inne zarobki w komisji wyborczej przysługują członkowi OKW, a inną dietę otrzyma przewodniczący komisji. Dieta członków obwodowych komisji wyborczych w wyborach do Sejmu i Senatu zwolniona jest od podatku dochodowego i składek ZUS.
Dieta w wyborach parlamentarnych w 2023 wynosi:
-
członek OKW – 600 zł,
-
zastępca przewodniczącego komisji – 700 zł,
-
przewodniczący komisji – 800 zł.
Wynagrodzenie za pracę w komisji to nie jedyny benefit, na jaki mogą liczyć jej członkowie. Wybory przypadają na dzień wolny od pracy, a sprawowanie obowiązków członka komisji to nic innego jak praca w weekendy. Pracownicy, którzy zasiadają tego dnia w obwodowych komisjach wyborczych, mają prawo do płatnego zwolnienia z pracy na dzień głosowania oraz dzień liczenia głosów. Co więcej – przysługuje im także dodatkowych pięć dni wolnych od pracy, jednak bez prawa do wynagrodzenia.
Praca w obwodowej komisji wyborczej – najczęściej zadawane pytania:
-
Jak się dostać do obwodowej komisji wyborczej?
Celem zgłoszenia swojej kandydatury do prac obwodowych komisji wyborczych należy zwrócić się bezpośrednio do pełnomocników komitetów wyborczych uczestniczących w wyborach. Wykaz pełnomocników dostępny jest na stronie PKW. Kandydaci mogą również zgłosić się do urzędnika wyborczego za pośrednictwem urzędu gminy, jednak wówczas zostaną wpisani na listę rezerwową. Zgłoszenie się na członka komisji nie gwarantuje, że zostanie się wybranym do tej roli.
-
Ile wynosi wynagrodzenie za udział w komisji wyborczej?
Członkom komisji wyborczej przysługują diety, których wysokość uzależniona jest od pozycji. Członkowie obwodowych komisji wyborczych zarobią 600 zł, zastępcy przewodniczącego – 700 zł, a przewodniczący komisji – 800 zł.
