W 2018 roku weszła w życie ustawa o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, co radykalnie zmieniło sytuację polskiej kinematografii. Producenci filmów fabularnych, animowanych, dokumentalnych oraz seriali mają możliwość uzyskania zwrotu części kosztów produkcji. W ten sposób Polska dołączyła do krajów przyjaznych produkcjom filmowym. Zaczęły rozwijać się małe domy produkcyjne oraz powstawać więcej filmów. Wiele z nich trafiało na międzynarodowe festiwale i odnosiło tam sukcesy. Pandemia na jakiś czas zatrzymała ten rozwój, ale teraz plany zdjęciowe znów tętnią życiem.
Spis treści
Praca na planie zdjęciowym – kto może znaleźć zatrudnienie?
Plan zdjęciowy to czasami tylko kilkuosobowy zespół, ale często to duży projekt dający zatrudnienie licznej grupie specjalistów. Podczas takich realizacji istnieje podział na piony odpowiedzialne za konkretne zadania.
Pion produkcyjny – tutaj główną rolę odgrywa producent, który jest odpowiedzialny za zorganizowanie całego planu. Wspiera go kierownik produkcji, który często ma także asystenta. W tym pionie ustalany jest plan działania, logistyka, kwestie budżetowe, dobór ludzi do ekipy. Tutaj wszystko się zaczyna.
Pion reżyserski – podczas zdjęć reżyser jest najważniejszy. To on ma wizję efektu końcowego i podczas realizacji musi zwracać uwagę na wszystko: ruchy kamer, kadr, grę aktorską, oświetlenie, zgodność ze scenariuszem. Bierze udział w przedprodukcyjnych ustaleniach z producentem oraz czuwa nad poprawnym montażem po zakończeniu zdjęć.
Pion operatorski – to często jest kilku operatorów kamery oraz asystenci. Kamerzysta odpowiada za warstwę wizualną produkcji, a pomocnik za wymianę obiektywów, baterii i kart pamięci, itp.
Pion oświetleniowy – kierownikiem tego zespołu jest mistrz oświetlenia, który decyduje o ustawieniu i rodzaju światła w danym ujęciu. Ma on do pomocy oświetleniowców oraz dyżurnych planu (czyli osoby odpowiedzialne za różne prace fizyczne).
Pion dźwiękowy – osoba odpowiedzialna za umieszczenie mikrofonów na planie, podłączenie i sprawdzanie synchronizacji dźwięku z obrazem, monitorowanie poziomów dźwięku, kontrolowanie, czy nie ma zakłóceń.
Pion beauty – W większości produkcji jest charakteryzator/makeupista i/lub stylista. Ten zespół dba o to, by osoba przed kamerą pięknie się prezentowała. Makeupistka zajmuje się makijażem, włosami zaś praca stylistki polega na zapewnieniu strojów i biżuterii. Przy skomplikowanych produkcjach zaangażowanych jest odpowiednio więcej osób, a role charakteryzacji, make-upu, fryzjera są rozdzielone.
Pion scenograficzny – scenograf jest odpowiedzialny za wszystkie elementy otoczenia i rekwizyty pojawiające się w kadrze, zwykle też wybiera i przygotowuje lokację. Często musi on zdobyć bardzo specyficzne rekwizyty, co nie jest łatwe. Na planie scenografa zwykle wspiera pomocnik lub dyżurny planu.
Sprawdź także, na czym polega praca jako stylista.
Plan zdjęciowy – ile można zarobić?
Filmowy rynek pracy jest bardzo niestabilny. Praca na planie zdjęciowym rzadko oznacza stabilne zatrudnienie, umowę o pracę i regularne godziny pracy. Dlatego trudno dokładnie powiedzieć, jaka jest wysokość zarobków na poszczególnych stanowiskach w tej branży. Wchodząc na ścieżkę rozwoju zawodowego w produkcjach wizualnych, trzeba liczyć się z tym, że zlecenia raz są, raz ich nie ma. Ponadto same produkcje różnią się bardzo pod względem oferowanych stawek za dzień zdjęciowy. Przy planach wysokobudżetowych można oczekiwać wyższego wynagrodzenia niż przy tych niskobudżetowych. Uśrednione zarobki niektórych stanowisk można sprawdzić na wynagrodzenia.pl. Według tamtejszego raportu pracownik fizyczny na planie zarabia około 3800 zł, realizator dźwięku 4500 zł, oświetleniowiec 4800 zł, zaś producent filmowy 7800 zł brutto.
Praca na planie zdjęciowym – predyspozycje zawodowe
Jak widać, różnorodność stanowisk na planie zdjęciowym jest bardzo duża. Można jednak powiedzieć, że praca w tej branży wymaga pewnych uniwersalnych predyspozycji zawodowych i cech. Główną z nich jest mobilność zawodowa, umiejętność radzenia sobie z niestabilnością zleceń, intensywnym tempem pracy i związanym z tym stresem. Ważna jest również elastyczność, ponieważ na planie cenione są osoby, które są w stanie przejąć zupełnie odmienne od dotychczasowych obowiązki, przejść do pracy w innym pionie lub na innym etapie produkcji, jeśli wymaga tego sytuacja.