Płaca zasadnicza – definicja
Podpisując umowę, pracownicy zobowiązują się do wykonywania określonych zadań. Otrzymują za to wynagrodzenie, które nazywane jest płacą zasadniczą. Według Kodeksu pracy jest to podstawowy i obowiązkowy składnik pensji, który podaje się w formie miesięcznej, godzinowej, akordowej bądź prowizyjnej.
Najczęściej wypłata jest przekazywana zatrudnionemu w trybie miesięcznym. Na jej wysokość nie powinny mieć wpływu finansowe wyniki przedsiębiorstwa. Kwota wynagrodzenia musi być zawarta w formie pisemnej w umowie. Jeśli w danym zakładzie jest co najmniej 50 pracowników, to warunki płacowe powinny być opisane w regulaminie wynagradzania. W przypadku, gdy nie ma 50 zatrudnionych, dokładne zasady dotyczące wynagrodzenia znajdują się tylko w pisemnych umowach o pracę.
Istotne jest, aby pensja zasadnicza nie była niższa niż minimalne wynagrodzenie określone co roku przez Prezesa Rady Ministrów. Od 1 stycznia 2019 roku wynosi ono 2250 zł brutto.
Składniki wynagrodzenia za pracę
Pracodawca ma pewną dowolność w kwestii ustalania fakultatywnych składników wynagrodzenia. Musi przy tym pamiętać, że do podstawowych elementów pensji należą:
• wynagrodzenie zasadnicze,
• wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy (chorobowe, urlopowe, w tym za urlop szkoleniowy),
• odprawy emerytalno-rentowe oraz pośmiertne,
• odszkodowania,
• diety w trakcie delegacji,
• dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej.
Oprócz tego są jeszcze dobrowolne elementy wynagrodzenia i wyróżnia się wśród nich:
• prowizje,
• premie oraz nagrody,
• dodatki np. stażowy, motywacyjny czy funkcyjny.
W przypadku niektórych zawodów wymiar płacy zasadniczej określany jest przez rozporządzenia ministrów, np. spis pensji zasadniczej asystentów sędziów znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2016 r. w sprawie wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów.
Podstawowy dokument dotyczący zarobków pracowników uczelni publicznych to Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 grudnia 2016 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej.
Z innymi zapisami dotyczącymi oświaty można zapoznać się w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2017 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.