Jedna ze składek odprowadzanych od wynagrodzenia pracownika, to składka na Fundusz Pracy. Kto opłaca składki na Fundusz Pracy, po co się je opłaca i co się z nimi dzieje?
Fundusz Pracy – co to?
FP to kapitał, który jest pobierany przez ZUS od przedsiębiorców za nich i ich pracowników. Środki z Funduszu Pracy przeznaczane są na działania mające pomagać osobom bezrobotnym na rynku pracy: np. wspierać dokształcanie (stypendia naukowe, szkolenia) czy przekwalifikowanie zawodowe. Dotacje z Funduszu Pracy przeznaczane są np. na programy wspierające rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz stypendia stażowe (tzw. staż z funduszu pracy).
Dysponent funduszu pracy to Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. To on podejmuje decyzje, jaki będzie podział środków na poszczególne województwa. Później starosta decyduje, o tym, na jakie programy aktywizacji czy pomocy przeznaczone będą środki z Fundusz Pracy.
Składka na Fundusz Pracy
Dla większości podmiotów gospodarczych, Fundusz Pracy jest obowiązkowy. Składka na Fundusz Pracy jest ściśle powiązana z ubezpieczeniami społecznymi. W praktyce oznacza to, że za osobę objętą ubezpieczeniem społecznym (poza nielicznymi wyjątkami) należy odprowadzić składkę na Fundusz Pracy.
Ile wynosi Fundusz Pracy? To, ile procent podstawy pobiera Fundusz Pracy, reguluje Ustawa Budżetowa. Obecnie, kwota należnych składek na Fundusz Pracy to 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Jest ona zatem progresywna, zależna od kwoty wynagrodzenia pracownika.
Fundusz Pracy - kto płaci ?
Składki odprowadza pracodawca. Robi to zarówno za siebie, jak i za każdego pracownika. Fundusz Pracy za pracownika jest opłacany jedynie przez przedsiębiorcę (czyli podwyższa kwotę kosztów zatrudnienia pracownika, jakie ponosi pracodawca).
Fundusz Pracy – pracodawcy
Składka na FP odprowadzana jest za każdego pracownika związanego umową o pracę lub stosunkiem służbowym (również umowa o pracę nakładczą lub agencyjną).
Fundusz Pracy od umowy zlecenia
W przypadku umowy zlecenia sytuacja jest dość szczególna. Jeśli przedsiębiorca zatrudnia pracowników w oparciu o umowę o pracę i jednocześnie posiada również zleceniobiorców (mogą to być inne osoby), to od każdej umowy – zlecenia, od której są odprowadzane składki społeczne, musi odprowadzić składkę na Fundusz Pracy.
Jeśli jednak firma nie zatrudnia nikogo na umowę (a jedynie ma zleceniobiorców na umowę – zlecenie) to wtedy, za takie osoby składki na FP nie są naliczane (i to niezależnie od wysokości wynagrodzenia tych osób).
Fundusz Pracy działalność gospodarcza jednoosobowa – mały ZUS
Przedsiębiorcy, którzy opłacają składki ZUS w preferencyjnej wysokości (tzw. Mały ZUS), są zwolnieni ze składek na Fundusz Pracy.
Wyłączenie to nie obowiązuje tych przedsiębiorców, którzy opłacając preferencyjne składki ZUS, jednocześnie są zatrudnieni na umowę o pracę lub zlecenie i w sumie podstawa wymiaru wyniesie tyle, ile minimalne wynagrodzenie.
Fundusz Pracy przedsiębiorcy
Przedsiębiorcy opłacający za siebie składki ZUS, również odprowadzają składkę na Fundusz Pracy.
Warto pamiętać, że opłacanie składek na Fundusz Pracy obejmuje również inne jednostki organizacyjne (nie tylko przedsiębiorców), a składki odprowadzane są np. za osoby pobierające stypendia sportowe, osadzonych, którzy pracują (kara pozbawienia wolności, tymczasowe aresztowanie), osoby otrzymujące świadczenia górnicze.
Fundusz Pracy - zwolnienia z opłacania składek
Za kogo nie płacimy Fundusz Pracy? Co do zasady, składki nie są odprowadzane, jeśli wynagrodzenie pracownika jest niższe niż wynagrodzenie minimalne.
Ustawa przewiduje również zwolnienie z opłacania składek na Fundusz Pracy w niektórych szczególnych sytuacjach:
Fundusz Pracy po 55 i 60 roku życia pracownika
Składek nie odprowadza się za osoby, które ukończyły 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni). Zerowe składki na Fundusz Pracy za takiego pracownika będą obowiązywać pracodawcę od kolejnego miesiąca po jej urodzinach.
Fundusz Pracy po macierzyńskim
Fundusz Pracy po macierzyńskim (w tym urlopie na warunkach macierzyńskiego), rodzicielskim, wychowawczym nie obowiązuje przez 36 miesięcy po powrocie pracownika z urlopu. Pracodawca odprowadzający składki na FP za takiego pracownika musi pamiętać, że zwolnienie ze składek FP obowiązuje jedynie w ramach umowy o pracę (status pracownika). Jeśli pracodawca zawrze dodatkową umowę zlecenie ze swoim pracownikiem, od przychodu z tego tytułu musi odprowadzić składki na Fundusz Pracy.
Fundusz Pracy po 50 roku życia
W ramach aktywizacji osób bezrobotnych, pracodawca nie musi przez 12 miesięcy odprowadzać składki na FP za pracownika, który ukończył 50 rok życia i przez 30 dni przed zatrudnieniem był bezrobotnym (zaewidencjonowanym w Powiatowym Urzędzie Pracy).
Fundusz Pracy po 30 roku życia
Podobne zwolnienie obowiązuje tych pracodawców, którzy zatrudnią bezrobotnego przed ukończeniem przez niego 30 lat. Jeśli w trakcie obowiązywania ulgi (12 miesięcy), pracownik ukończy 30 lat, zwolnienie nadal obowiązuje.
Fundusz Pracy zwolnienia pozostałe
Obejmują one między innymi:
- Pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zatrudnionych w zakładach aktywności zawodowej oraz konkretnych instytucjach (np. Zakład Opieki nad Niewidomymi w Laskach),
- Osoby duchowne
- Rolników podlegających ubezpieczeniu społecznemu
- Żołnierzy niezawodowych w służbie czynnej.
Jak obliczyć Fundusz Pracy?
Składka na FP wynosi 2,45 podstawy wymiaru składki. Od jakiej kwoty nalicza się Fundusz Pracy? Otóż ustawodawca wprowadził ustalenie odprowadzania FP od kwot stanowiących przynajmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (lub 50% minimalnego wynagrodzeni w przypadku osób, które pracują w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub aresztu).
Oznacza to, że składka na FP nie będzie naliczana od wynagrodzenia poniżej minimalnej krajowej.
Fundusz Pracy ustawa
Wszystkie sprawy związane z Funduszem Pracy reguluje Ustawa o Promocji Zatrudnienia i Instytucjach Rynku Pracy, rozdział 18.
