Badania alkomatem
Jednym z podstawowych obowiązków każdego pracownika jest zachowanie trzeźwości w miejscu pracy. Konsekwencją złamania tego nakazu może być natychmiastowe zwolnienie z pracy (zwolnienie dyscyplinarne) bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jeżeli pracodawca ma pewne podejrzenia co do stanu trzeźwości, to może zaproponować badanie alkomatem w pracy. Jakie są w takiej sytuacji prawa pracownika, a jakie pracodawcy? Czy pracodawca może zmusić swoich podwładnych do wykonania takiego badania? Czy można odmówić badania alkomatem?
Odmowa badania alkomatem
Jeżeli zaistniało podejrzenie o naruszeniu przepisu związanego z trzeźwością w pracy, pracodawca może wykonać badanie alkomatem. Są tutaj jednak pewne obostrzenia. Przede wszystkim pracodawca pod żadnym pozorem nie może zmusić podwładnego do takiego badania, ponieważ może to być potraktowane jako naruszenie dóbr osobistych, a w tym wypadku pracownik może ubiegać się o stosowne odszkodowanie.
W praktyce oznacza to, że pracownik może odmówić poddania się badaniu, jednak musi pamiętać o pewnych kwestiach. Odmówienie poddania się badaniu traktowane jest jako przyznanie się do podejrzewanego stanu. W tym wypadku pracodawca może uznać, że faktycznie stawiliśmy się w pracy pod wpływem alkoholu, a to może prowadzić do natychmiastowego odsunięcia pracownika od wykonywanych obowiązków.
Jeżeli pracownik odmówił wykonania testu alkomatem, to może zostać wysłany na odpowiednie testy krwi. W przypadku, gdy podejrzenia nie były uzasadnione, to koszt badania pokrywany jest z kieszeni pracodawcy. W przeciwnym razie za badanie musi zapłacić pracownik.
W momencie, w którym pracodawca chce przeprowadzić badanie alkomatem, może się zwrócić z prośbą o jego przeprowadzenie do odpowiednich organów. Najczęściej są to funkcjonariusze policji.
Tylko w jednym przypadku pracownik nie może odmówić badania alkomatem. Dzieje się tak w chwili wypadku na terenie zakładu pracy, w którym dany pracownik brał udział. Jeżeli doszło do wypadku, to nie ma już znaczenia, jak zostanie przeprowadzone badanie – alkomatem, z krwi lub z moczu. Pracownik musi pamiętać, że w takiej sytuacji nie może odmówić badania stanu trzeźwości. Jeżeli nie poddamy się badaniu alkomatem w chwili wypadku, to możemy nie otrzymać należytego odszkodowania (nie będzie miał na to wpływ fakt, czy pracownik był trzeźwy, czy jednak nie).
Jak już na początku zostało wspomniane, zachowanie trzeźwości jest jednym z kluczowych obowiązków pracowniczych. Dlatego warto pamiętać o możliwych konsekwencjach naruszenia tego obowiązku. Jeżeli pracodawca będzie chciał potraktować niesubordynowanego pracownika łagodnie, to udzieli mu ustnej bądź pisemnej nagany z wpisem do akt pracowniczych. Dodatkowo za ten dzień może mieć potrącone wynagrodzenie. Najczęściej jednak pracodawcy uciekają się do najostrzejszej kary, jaką jest natychmiastowe rozwiązanie stosunku pracy.
Badanie trzeźwości pracy – przepisy
W polskim prawie został sporządzony zapis o przeprowadzeniu kontroli trzeźwości pracowników. Dzięki temu możemy jasno ustalić zasady badania, co pozwoli nam uniknąć nadużyć zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. Podstawą prawną jest Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie.