W wielu przedsiębiorstwach szatnia, w której pracownicy mogą np. założyć ubrania robocze, jest czymś absolutnie niezbędnym. Poznaj obowiązki pracodawcy względem tego, jak powinny wyglądać zgodnie z przepisami szatnie pracownicze.
Szatnie dla pracowników: wymagania
Odpowiedzi na wątpliwości związane z organizacją szatni dostarczają przepisy bhp, to znaczy Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – w szczególności poświęcony im Załącznik „Pomieszczenia i Urządzenia Higienicznosanitarne”, Rozdział 2.
Przede wszystkim podobnie jak umywalnie, pomieszczenia z natryskiem i ustępy, szatnie pracownicze również muszą być oddzielne dla kobiet i dla mężczyzn. Wyjątkiem są zakłady pracy, w których na jednej zmianie obowiązki wykonuje do 10 pracowników – o ile jest możliwość oddzielnego korzystania z szatni przez kobiet i mężczyzn.
Ponadto szatnie powinny:
• znajdować się w oddzielnych lub wydzielonych pomieszczeniach;
• być oświetlone, w miarę możliwości światłem dziennym;
• być suche, ogrzewane;
• mieć zapewnioną przynajmniej czterokrotną wymianę powietrza na godzinę (przy czym jeśli w szatniach są okna otwieralne i z pomieszczenia korzysta do 10 osób, wymiana powietrza nie może mieć mniejszej częstotliwości niż 2 razy na godzinę, a także mieć wentylację mechaniczną, jeśli są zorganizowane w piwnicach lub suterenach);
• mieć miejsca siedzące (dla co najmniej połowy osób na jednej zmianie);
• zapewniać przynajmniej 1,5-metrowe przejścia komunikacyjne i między rzędami szafek. Między rzędami szafek a ścianą odległość nie może być mniejsza niż 1,1 m;
• mieć wysokość co najmniej 2,5 m, dopuszcza się też zmniejszenie wysokości pomieszczenia do 2,2 m w świetle, jeśli znajduje się w suterenie/piwnicy.
W szatniach (lub innych przystosowanych do tego pomieszczeniach) pracownicy przechowują odzież, w związku z czym niezbędne są szafki pracownicze, wieszaki lub inny system, który to umożliwia.
Rodzaje szatni w pracy
Rozporządzenie określa również rodzaje szatni. Zgodnie z art. § 9. 2.:
„Szatnie dzieli się na:
1) szatnie odzieży własnej pracowników – przeznaczone do przechowywania odzieży należącej do pracowników (domowej), jeżeli ze względów higienicznych odzież ta nie powinna się stykać z odzieżą roboczą i środkami ochrony indywidualnej;
2) szatnie odzieży roboczej i ochronnej – przeznaczone do przechowywania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej;
3) szatnie podstawowe – przeznaczone do przechowywania odzieży własnej pracowników oraz odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej;
4) szatnie przepustowe – składające się z części przeznaczonej na odzież własną pracowników, części przeznaczonej na odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej oraz przepustowego zespołu sanitarnego z natryskami, łączącego obie te części”.
Szczegółowe wytyczne względem każdego rodzaju szatni znajdziemy w rozporządzeniu bhp.
Szatnia pracownicza w zakładzie pracy: kiedy obowiązuje?
Zgodnie z art. § 111:
„Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higienicznosanitarne, których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów pracy oraz warunków, w jakich ta praca jest wykonywana”.
A zatem to, czy w przedsiębiorstwie niezbędna jest szatnia lub szatnie, zależy od rodzaju i warunków wykonywania pracy.
Szatnie dla pracowników muszą być „dostosowane do rodzaju prac, stopnia narażenia pracownika na zabrudzenie ciała i zanieczyszczenia jego odzieży substancjami szkodliwymi, trującymi lub materiałami zakaźnymi” (§ 9. 1.). W razie potrzeby w zespole szatni powinny znajdować się też pomieszczenia ze sprzętem do odkażania, odpylania i suszenia ubrań oraz czyszczenia butów. Jeśli urządzeń jest kilka, każde musi być w oddzielnym pomieszczeniu.