Przedsiębiorca a wypalenie zawodowe – objawy, pomoc

Stuprocentowe zaangażowanie, walka z pojawiającymi się trudnościami, konkurencją, zmianami przepisów, wyprzedzanie oczekiwań konsumentów i motywowanie swoich pracowników... cena, jaką płaci się za odnoszący sukces biznes, bywa ogromna i być może tylko Ty ją znasz. Początki, gdy przedsiębiorstwo buduje swoją pozycję na rynku, tworzy bazę klientów, bywają bardzo trudne, jednak nawet już jako właściciel dobrze prosperującego biznesu zwykle nie możesz spocząć na laurach. Firma, która się nie rozwija i nie reaguje na nowe warunki, zostaje w tyle i podupada. Zdarza się, że po drodze zapominasz, co właściwie chciałeś osiągnąć, rozpoczynając działalność, jakie miałeś w związku z tym marzenia, co Cię pchało do przodu. I tu pojawia się wypalenie przedsiębiorcze. Syndrom dotykający zarówno początkujących przedsiębiorców, jak i weteranów biznesu.

Czym jest wypalenie zawodowe u przedsiębiorcy?

O wypaleniu zawodowym najczęściej mówi się w kontekście pracownika. Tymczasem problem ten dotyka również pracodawców, przedsiębiorców, osoby przytłoczone nadmiarem obowiązków związanych z prowadzeniem firmy. Poniżej najczęściej występujące objawy syndromu burnout u przedsiębiorcy.

• Przemęczenie

Nie pamiętasz, kiedy ostatnio się wyspałeś, byłeś zrelaksowany, wypoczęty, podejrzewasz też, że właściwie nie umiesz wypoczywać. Jesteś znużony i fizycznie, i psychicznie. Trudno Ci uwolnić myśli od pracy, trzymasz rękę na pulsie nawet podczas urlopu.

Czytaj także: Chroniczne zmęczenie – objawy, jak sobie radzić?

• Przebodźcowanie

Starając się być na bieżąco, jesteś przytłoczony ilością informacji, które absorbujesz, co potęguje zmęczenie i stres.

• Brak zaufania do podwładnych

Wszystko musisz zrobić sam, bo uważasz, że tylko w ten sposób zostanie to wykonane dobrze. Delegowanie zadań jest dla Ciebie ostatecznością, a nawet wówczas nie możesz się powstrzymać, by nie weryfikować, czy wszystko zostało zrobione jak należy. W efekcie wykonujesz podwójną pracę (zlecania obowiązków i sprawdzania ich, poprawiania), jesteś przeciążony.

• Depresja i stany depresyjne

W natłoku spraw nie masz czasu nad zastanawianiem się nad własnym stanem psychicznym, niemniej w momentach refleksji odczuwasz głównie przygnębienie, apatię, smutek, złość, a może po prostu pustkę – trudno Ci wykrzesać z siebie jakiekolwiek emocje, nie masz na nie siły.

• Objawy fizjologiczne

Bezsenność, bóle głowy, bóle brzucha, kołatanie serca, tiki nerwowe i inne – świadczą o pozostawaniu w długotrwałym stresie.

• Zaniedbywanie życia osobistego

Pracoholizm, brak czasu dla drugiej osoby, rodziny, ale też dla siebie. Trudno Ci zaplanować wieczór z bliskimi, bo masz poczucie, że powinieneś pracować, dopiąć jeszcze kilka spraw. Z drugiej strony nierzadko zdarza się, że faktycznie w tym czasie niewiele robisz (z powodów logistycznych czy własnego zmęczenia), co potęguje frustrację, stres, apatię i inne symptomy wyczerpania emocjonalnego. 

Zobacz także, jakie są objawy syndromu gotującej się żaby.

Syndrom wypalenia zawodowego u przedsiębiorcy – jak przezwyciężyć?

Pierwszym krokiem do przezwyciężenia wypalenia przedsiębiorcy jest zauważenie tego problemu. Zastanów się, od jak dawna czujesz się przytłoczony swoją sytuacją, kiedy ostatnio odczuwałeś satysfakcję i inne pozytywne emocje w związku z prowadzeniem biznesu. Czy łatwo zauważasz sukcesy firmy, czy masz wrażenie, że ciągnie się za Tobą pasmo porażek, nie pamiętasz nawet dobrych chwil? Przyjrzyj się swojej kondycji fizycznej, psychicznej. Jeśli dostrzegasz u siebie symptomy wypalenia, podejmij decyzję o zmianie – dla swojego dobra, a także dla dobra biznesu, jaki prowadzisz.

Przemyśl swoje priorytety. Co chcesz osiągnąć jako przedsiębiorca? Oceń realne cele, określ też, ile czasu może zająć ich realizacja, konsultuj się w tej sprawie ze specjalistami w swojej firmie. Bierz także pod uwagę, że przyspieszenie realizacji jakiegoś celu może spowolnić inne. Bądź realistą, nie można mieć wszystkiego od razu. Naucz się też dzielenia obowiązkami.

Naucz się odpoczywać. Jako szef firmy także masz prawo do urlopu i beztroskiego wypoczynku! Zachowanie work-life balance jest niezwykle istotne. Dzięki wytyczeniu granic między sferami swojego życia, będziesz skuteczniejszy jako przedsiębiorca, nie mówiąc o ogólnej poprawie samopoczucia czy relacji z bliskimi. 

Pamiętaj też, że sposób wypoczywania powinien być dostosowany do wykonywanej pracy. Spędzasz większość dnia w pozycji siedzącej, przed komputerem? Aktywność fizyczna naprawdę może pomóc Ci się rozluźnić i zregenerować siły. Załatwianie spraw biznesowych to pasmo spotkań, po codziennym gwarze, zamieszaniu, negocjacjach czy nawet kłótniach z kontrahentami i klientami pęka Ci głowa? Po pracy spróbuj znaleźć miejsce odosobnienia, w którym będziesz mógł się wyciszyć, złapać oddech, uspokoić myśli.

Poznaj moc nawyków. Możesz na przykład zainspirować się codzienną rutyną człowieka sukcesu, którego szczególnie cenisz. Zastanów się, jakie poranne rytuały najlepiej przygotują Cię do wyzwań, jak chciałabyś, by wyglądały Twoje wieczory, gdzie chcesz jadać lunche, ile godzin spać, kiedy i w jaki sposób zadbać o kondycję itp. Do codziennej rutyny włącz też przyzwyczajenia dotyczące zdrowego odżywiania! 

Zacznij ćwiczyć się w pozytywnym nastawieniu. Postaraj się szukać dobrych stron jakichś okoliczności. Dokładnie dobieraj doradców – nie otaczaj się wiecznymi pesymistami, postaw na realistów, ale obdarzonych wyobraźnią i kreatywnych. 

Jakkolwiek naiwnie może to brzmieć dla osoby, na której ciąży ogromna odpowiedzialność, postaraj się doceniać małe rzeczy. Duże cele osiąga się małymi kroczkami, a po drodze osiągasz wiele małych sukcesów. I to właśnie je zacznij zauważać. To nie takie trudne, na początek zacznij ćwiczyć się w koncentracji na tym, co dzieje się tu i teraz. Możesz też na koniec każdego dnia robić małe podsumowanie, w którym wymieniasz rzeczy, jakie udało się dziś zrobić, by przybliżyć firmę do założonego celu. Dostrzeganie bieżących i przewidywanie przyszłych kłopotów to bez wątpienia wartościowa cecha u przedsiębiorcy, ale naprawdę warto, by była harmonizowana umiejętnością doceniania tego, co już się ma.