Obowiązki informacyjne pracodawcy wobec PIP
Zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla pracodawców i uproszczenie procedur jest ważnym zadaniem prawodawców. Co zmieniło się w ciągu ostatnich lat? Co sprawdza inspekcja pracy i jakie obowiązki ma przedsiębiorca podczas kontroli?
Od 17 stycznia 2013 roku pracodawcy rozpoczynający działalność nie muszą zgłaszać faktu zatrudniania pracowników do Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zmiany te wynikają z ustawy z 9 listopada 2012 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U z 2013 r. poz. 2). Wykreślono bowiem z Kodeksu pracy art. 209, który zobowiązywał pracodawcę do złożenia odpowiednich zgłoszeń do PIP i PIS w ciągu 30 dni od rozpoczęcia działalności, a niezgłoszenie było wykroczeniem, za które groziła kara grzywny.
Mimo to pracodawcy wciąż mają wynikający z Kodeksu pracy obowiązek informowania PIP o decyzjach związanych z warunkami pracy. Okręgowy inspektor pracy powinien zostać powiadomiony, np. gdy firma planuje przedłużyć okres rozliczeniowy, zatrudnić pracownika w porze nocnej (podstawą zawiadomienia jest pisemny wniosek pracownika). PIP należy też poinformować o podejrzeniu choroby zawodowej oraz o każdym śmiertelnym, ciężkim albo zbiorowym wypadku przy pracy.
Przedsiębiorca powinien także zawiadomić okręgowy inspektorat o planowanym rozpoczęciu budowy. Zgodnie z §3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych: „Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamiarze rozpoczęcia robót budowlanych właściwego inspektora pracy na 7 dni przed rozpoczęciem budowy lub rozbiórki, na której przewiduje się wykonywanie robót budowlanych trwających dłużej niż 30 dni roboczych i jednoczesne zatrudnienie co najmniej 20 osób albo na której planowany zakres robót przekracza 500 osobodni”.
Kontrola – PIP
Kontrola inspekcji pracy zawsze musi przebiegać zgodnie z procedurami i być uzasadniona. Niezapowiedziana kontrola PIP może być motywowana otrzymaną od pracownika skargą. Nie jest to jednak jedyny powód. Inspektorzy realizują też harmonogram kontroli, sprawdzając z góry zaplanowane obszary działalności firm, np. legalność zatrudnienia, czas pracy czy przestrzeganie zasad BHP.
Obowiązki pracodawcy wobec PIP podczas kontroli są zawarte w Ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Należy do nich przede wszystkim zapewnienie środków i warunków potrzebnych do przeprowadzenia działań kontrolera. Pracodawca powinien przedstawić dokumenty oraz materiały, o które zostanie poproszony. Kontrola PIP bez zapowiedzi może być przeprowadzona o każdej porze, ale inspektor musi posiadać upoważnienie.