Pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty (liczonych według stanu na dzień 1 stycznia danego roku kalendarzowego) tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W przypadku, gdy zdecydują się nie powołać ZFŚS, informację o tym muszą zawrzeć w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie wynagradzania.
Przedawnienie pożyczki pracowniczej
Jeśli jednak został on utworzony, zgromadzone na jego koncie środki przeznacza się na działalność socjalną, która obejmuje usługi świadczone przez pracodawcę na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielania pomocy rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
I właśnie ta ostatnia forma działalności socjalnej, obejmująca udzielanie zwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe, niekiedy wywołuje wątpliwości.
Zgodnie z art. 291. Kodeksu pracy: „Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne”. Niemniej powstaje pytanie, czy termin ten obowiązuje również w przypadku pożyczki z ZFŚS, skoro nie jest ona bezpośrednio związana ze stosunkiem pracy.
Kiedy przedawnia się pożyczka z ZFŚS
Rozstrzygnięcia kwestii przedawnienia pożyczki pracowniczej podjął się w 2014 r. Departament Prawa Pracy MPiPS. W wydanym stanowisku Urząd przypomniał, że zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu, w tym udzielania pożyczek na cele mieszkaniowe, winien określić pracodawca w regulaminie ZFŚS, uzgodnionym ze związkami zawodowymi, a w razie ich braku – z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
Ponieważ jednak przepisy ustawy o ZFŚŚ (Dz. U. 1994 Nr 43 poz. 163) nie zawierają szczegółowych regulacji dotyczących zasad udzielania zwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe, wskazując na konieczność uregulowania warunków jej udzielenia w umowie, zdaniem Departamentu Prawa Pracy MPiPS, udzielenie przez pracodawcę pożyczki na cele mieszkaniowe z ZFŚŚ należałoby uznać za czynność z zakresu prawa cywilnego, co skutkuje 10-letnim okresem przedawnienia.
Pożyczka mieszkaniowa z ZFŚS – o czym warto wiedzieć
Przede wszystkim z funduszu nie może być udzielona pożyczka na inne cele niż na mieszkanie.
W przypadku zakończenia stosunku pracy – nawet jeśli winę za to ponosi pracodawca – podwładny wciąż jest zobowiązany do zwrotu otrzymanych pieniędzy (chyba że np. w regulaminie pracy został zawarty zapis o tym, że zwalniany pracownik nie musi tego robić).
Warto również pamiętać, że pożyczka ta może podlegać w całości zajęciu komorniczemu.