W tradycyjnie zorganizowanych przedsiębiorstwach kadra zarządzająca oraz pracownicy tworzą hierarchię, w której ci pierwsi podejmują decyzje, a ci ostatni wykonują polecenia. Taki model zarządzania firmą i jej działami traci na popularności – coraz więcej nowoczesnych przedsiębiorstw dostrzega korzyści płynące z horyzontalnego zarządzania zespołem. Na czym ono polega i jak wpływa na procesy decyzyjne w firmie?
Spis treści
Horyzontalne zarządzanie zespołem – co to?
Chyba każdy prezes firmy marzy o tym, by jego przedsiębiorstwo działało jak szwajcarski zegarek. Zegarmistrz wprawia mechanizm w ruch, a potem „magia dzieje się sama”, wszystkie mechanizmy doskonale ze sobą współgrają. Taki efekt jest możliwy do osiągnięcia na różne sposoby, wiele wskazuje jednak na to, że metodą szczególnie ku temu predysponowaną jest horyzontalne zarządzanie firmą.
W zarządzaniu horyzontalnym podstawą organizacji przedsiębiorstwa jest współpraca. Co prawda zatrudnieni należą do różnych departamentów, ale te nie są traktowane jako całkowicie niezależne komórki. Takie podejście znajduje odzwierciedlenie chociażby w ocenie osiągnięć zespołów. Nie mierzy się efektywności pracy departamentu, ale ocenia się raczej stopień osiągnięcia celu, w który zaangażowane były różne działy.
Przykładowo – na sukces firmy produkującej okulary przeciwsłoneczne, polegający za wypromowaniu nowego modelu marki, składają się skoordynowane działania zespołu produkcyjnego, zespołu z pionu handlowego, zespołu podlegającego pod dział rozwoju produktu i marketingu itp.
Horyzontalne zarządzanie zespołem – cel
Drugim filarem zarządzania horyzontalnego w firmie, a zarazem jego celem, jest zaangażowanie pracowników, które przekłada się na:
-
większe zrozumienie własnego wkładu w projekt zespołu,
-
lepszą współpracę między członkami grupy,
-
skuteczniejsze działanie,
-
wyższą satysfakcję z pracy,
-
większą lojalność wobec firmy.
W tym modelu zadaniem przełożonego nie jest po prostu wydawanie arbitralnych poleceń i egzekwowanie ich wykonania. Wszyscy pracownicy zachęcani są do zgłaszania pomysłów, a decyzje często wynikają z wcześniej przeprowadzonej dyskusji, są podejmowane w mniejszym lub większym stopniu kolektywnie.
Aktywność pracowników wynika między innymi z faktu, że rozumieją oni procesy pracy, w których uczestniczą. Nie tylko znają fragment projektu, za który są osobiście odpowiedzialni, ale dzięki współpracy z innymi zespołami, mają szerszy obraz tego, na czym polega zadanie i jaki cel powinien zostać osiągnięty.
Horyzontalne zarządzanie zespołem:
-
zalety
Zarządzanie horyzontalne ma wiele zalet, pozwala między innymi na uwolnienie potencjału pracowników. Wspiera ich rozwój zawodowy – w przedsiębiorstwach zarządzanych w ten sposób często kadra zarządzająca rekrutowana jest spośród pracowników niższego szczebla.
Zarządzanie horyzontalne pomaga również budować zgrany zespół, ułatwia komunikację, wprowadza przyjazną atmosferę do firmy, wzmacnia więzi między pracownikami.
-
wady
Kolektywne podejmowanie decyzji nie zawsze jest możliwe do przeprowadzenia. Ponadto wydłuża proces realizacji projektu, np. przypadku braku konsensusu praca zespołu może zostać zahamowana. Istnieje też niebezpieczeństwo przerzucania odpowiedzialności za pracę na inne osoby.
Jak wprowadzić horyzontalne zarządzanie w firmie?
Jak zaadoptować takie rozwiązanie w swoim przedsiębiorstwie? Warto pamiętać, że nie wystarczy poinformować team leaderów i pracowników, że „teraz mają ze sobą współpracować” i „zgłaszać pomysły”. Zmiany powinny być rzeczywiste, a nie sprowadzać się do pustych haseł. Sama struktura organizacyjna firmy nie musi ulegać dużym zmianom – istotne jest przede wszystkim przeszkolenie przełożonych i zmiana sposobu podejścia do oceny efektywności poszczególnych pionów. Warto zacząć od organizowania krótkich spotkań – burzy mózgów – na początku pracy nad projektem. Zamiast arbitralnie wyznaczać zadania, team leader zbiera pomysły i uwagi od podwładnych, i bierze je pod uwagę w części projektowej pracy. Kolejne kolejne spotkanie odbywa się na przykład po zakończeniu pierwszego etapu pracy.
Sprawdź także, jak powinno wyglądać zdalne zarządzanie zespołem.