Facylitacja to jeden ze sposobów wspierających organizację, zarządzanie grupą. Pomaga na przykład w rozwiązywaniu problemów w grupie, jest wykorzystywana podczas procesu nauki, wdrażania nowych metod i technologii. Jak facylitacja modyfikuje zasady pracy w grupie?
Facylitacja: co to?
Sam termin pochodzi od angielskiego facilitation, co oznacza ułatwienie, odciążenie, wspieranie. Facylitacja ma na celu większe zaangażowanie członków zespołu we wspólną pracę, pomoc w odnalezieniu się w nowej sytuacji, uwolnienie kreatywności, spojrzenie na problem czy zadanie z innej perspektywy.
Zgodnie z tą metodą praca zespołowa jest koordynowana przez tzw. facylitatora. To osoba, która nakierunkowuje innych na określone tory, ale sama nie wnosi żadnej wiedzy merytorycznej. W tym sensie facylitator pełni funkcję nieco podobną do mediatora. Kiedy rozważymy inne aspekty zagadnienia facylitacja a mediacja, widzimy, że punktów wspólnych jest więcej. W obu przypadkach w proces za zaangażowane trzy strony. Gdy chodzi o mediację, to strony konfliktu i mediator.
W facylitacji można wyodrębnić wspomnianego facylitatora, zespół, a także jego kierownika, lidera ostatecznie podejmującego kluczowe decyzje.
Facylitacja: zalety
Praca warsztatowa przy asyście facylitatora może pomóc uwolnić potencjał tkwiący w grupie, w szczególności podnieść umiejętności cenione przez pracodawców, takie jak:
- nieszablonowe myślenie,
- asertywność,
- determinację
- zdolności negocjacyjne,
- wielozadaniowość,
- uważność.
Facylitacja spotkań wspiera budowanie trwalszych relacji pomiędzy członkami zespołu. Wymiana pomysłów, wspólna nauka czy rozwiązywanie problemu nadzorowane przez osobę z zewnątrz powodują, że każdy pracownik zaczyna czuć większą odpowiedzialność i dostrzega, że jego wkład w realizację zadania jest równie ważny co innych. Jednocześnie podczas procesu facylitacji powstaje bezpieczna przestrzeń – możliwe stają się konstruktywna krytyka, prowadzenie negocjacji, obrona własnego stanowiska – które w zwykłych warunkach, gdy na pierwszym planie znajduje się relacja przełożony-podwładny, nie byłyby możliwe, a przynajmniej tak łatwe do przeprowadzenia.
Facylitacja finalnie podnosi zatem efektywność, a także motywację i lojalność członków zespołu wobec przedsiębiorstwa.
Facylitacja: wady
Facylitacja powinna być prowadzona przez profesjonalistę. Jeśli facylitator nie potrafi ukierunkować działań osób w taki sposób, by osiągnąć pozytywny efekt, wówczas może dochodzić do tarć i eskalacji konfliktów, pojawić się frustracja u pracowników i przełożonego, poczucie straty czasu.
Facylitacja: kiedy warto z niej skorzystać?
Praca w grupie przy asyście facylitatora może być szczególnie cenna:
- gdy doszło do dużych zmian np. organizacyjnych, kadrowych w firmie,
- w przypadku całkiem nowego zespołu lub gdy ten nie jest zgrany,
- kiedy pojawiają się problemy w zespole, np. niezdrowa rywalizacja,
- kiedy zachodzi konieczność zastosowania nowych narzędzi, technologii, procedur,
- w przypadku wysokiego współczynnika rotacji w firmie,
- kiedy firma ma do realizacji ważny projekt, ale nie opracowano jeszcze szczegółów względem metod wykonania.