Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony jest uznawana za najbezpieczniejszy i najbardziej pewny kontrakt. Osoba zatrudniona na jej podstawie może cieszyć się pełnią praw przewidzianych w Kodeksie pracy, w tym między innymi szeregiem płatnych urlopów czy wynagrodzeniem i zasiłkiem chorobowym. Umowę tę też trudniej rozwiązać, dzięki czemu zarówno pracownik, jak i pracodawca zyskują poczucie stabilności stosunku pracy.
Umowę o pracę na czas nieokreślony charakteryzuje brak daty zakończenia kontraktu. Oznacza to, że stosunek pracy kończy się dopiero po upływie ustalonego ustawowo okresu wypowiedzenia.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony – prawa pracownika
Istotne jest to, że umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony może zostać wypowiedziana zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę. W tym ostatnim przypadku pracodawcę obowiązują pewne ograniczenia.
Po pierwsze, musi takie wypowiedzenie uzasadnić. Uzasadnienie powinno zawierać rzeczywiste i jasne dla pracownika przyczyny zwolnienia. Muszą być one także aktualne w momencie wręczania wypowiedzenia. Obowiązku uzasadnienia rozwiązania stosunku pracy nie ma natomiast pracownik, który chce odejść z firmy.
Po drugie, jeśli w firmie istnieją zakładowe organizacje związkowe, zamiar wypowiedzenia umowy pracownikowi musi zostać z nimi skonsultowany.
Jak liczyć okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony
Jeśli pracownik był zatrudniony na umowie na czas nieokreślony przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, przysługuje mu miesiąc wypowiedzenia. Ile wynosi okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony? Zgodnie z przepisami czas wypowiedzenia wygląda następująco:
• staż pracy do 6 miesięcy – 2 tygodnie,
• staż pracy od 6 miesięcy – 1 miesiąc,
• staż pracy od 3 lat – 3 miesiące.
Warto pamiętać, że jeśli taka jest wola stron, te okresy mogą ulec skróceniu. Takie porozumienie nie zmienia jednak charakteru rozwiązania umowy z pracownikiem.
Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony a urlop
Pracownikowi, który otrzymał wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony z rąk pracodawcy, przysługują dodatkowe dni wolne na szukanie nowej pracy. By je otrzymać, musi złożyć stosowny wniosek. Przy ustaleniu liczby należnych dni bierze się pod uwagę długość okresu wypowiedzenia pracownika.
Wyższy wymiar obowiązuje w trakcie 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Wymiar urlopu wygląda następująco:
• 2 tygodnie lub 1 miesiąc wypowiedzenia – 2 dni na poszukiwanie pracy,
• 3 miesiące wypowiedzenia – 3 dni na poszukiwanie pracy.
W czasie tego urlopu pracownik otrzymuje wynagrodzenie. Istotne jest, że w przypadku wypowiedzenia umowy przez pracownika dni wolne na szukanie nowej pracy nie przysługują. Co więcej, pracownik nie musi rozliczać się z obecnym pracodawcą co do tego, jak wykorzystał wolne.
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony a odprawa
Jednym z uprawnień pracownika, z którym chce się zakończyć współpracę, jest też odprawa pieniężna. Przyznawana jest ona w sytuacji zwolnień grupowych, ale również w przypadku zwolnień indywidualnych. W razie tych ostatnich, zapisy ustawy o zwolnieniach grupowych stosowane są po łącznym spełnieniu dwóch podstawowych warunków:
• pracodawca musi zatrudniać co najmniej 20 pracowników w oparciu o umowy o pracę (ten wymóg nie dotyczy nauczycieli),
• przyczyny rozwiązania umowy o pracę muszą leżeć po stronie pracodawcy.
Jedną z takich przyczyn może być np. likwidacja stanowiska pracy. Po spełnieniu wymogu zatrudnienia co najmniej 20 osób, odprawa należeć się będzie również np. w sytuacji, gdy pracodawca zmienił pracownikowi warunki pracy lub płacy, których ten nie zaakceptował i doszło do rozwiązania kontraktu.
Prawo do odprawy przysługuje zarówno osobom, których stosunek pracy rozwiązał się na mocy porozumienia stron, jak i tym, którzy otrzymali wypowiedzenie od pracodawcy.
Wypłata odprawy zwalnianemu pracownikowi powinna nastąpić najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy, ewentualnie razem z wypłatą ostatniego wynagrodzenia. Przy ustalaniu wysokości odprawy pieniężnej stosowane są zasady obowiązujące przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Maksymalna kwota odprawy jest równowartością 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Wysokość przysługującej pracownikowi odprawy zależy od długości jego stażu pracy u danego pracodawcy oraz wysokości wynagrodzenia.
Zgodnie z art. 8. ustawy o zwolnieniach grupowych pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna:
• w wysokości miesięcznego wynagrodzenia w przypadku zatrudnienia nieprzekraczającego 2 lata,
• w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony więcej niż 2, a mniej niż 8 lat,
• w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u tego samego pracodawcy więcej niż 8 lat.