Jak informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w roku 2015 już 100,5 mln złotych wróciło do kasy ZUS-u w wyniku przeprowadzonych kontroli, w tym prawie 47,9 mln zł w drugim kwartale bieżącego roku.
Kontrole przeprowadzane przez ZUS sprawdzają zarówno prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy, jak i rzetelność w wykorzystywaniu zwolnień lekarskich.
W tym roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził aż 298,6 tys. (z czego 146,4 tys. w II kwartale) kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy, co przełożyło się na 12,5 tys. (6 tys. w samym II kwartale br.) decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych, czyli prawie 7,5 mln złotych (z czego 3,8 mln w II kwartale). Należy podkreślić, ze działania ZUS-u są systematyczne i ilość kontroli utrzymuje się na podobnym poziomie przez cały rok.
Zgodnie z obowiązującym prawem ZUS musi także dokonywać kontroli i ewentualnego obniżenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego w przypadku, gdy ustał tytuł ubezpieczenia (czyli np. skończyła się umowa, na podstawie której pobierający świadczenia był ubezpieczony). W takim wypadku wysokość świadczenia jest ograniczona do maksymalnie 100% aktualnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce. Kontrole przeprowadzone w tym zakresie przyniosły w tym roku obniżkę wypłat dla 115,4 tys. osób na łączną sumę 86,7 mln złotych, z czego 53 tys. osób i 42,8 mln zł przypada na II kwartał roku.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma również obowiązek kontroli terminów, w jakich zwolnienia lekarskie przekazywane są pracodawcy. W przypadku, gdy zaświadczenie lekarskie nie zostanie przekazane płatnikowi w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania, świadczenia zostają pomniejszone o 25%. Ilość w ten sposób obniżonych świadczeń wyniosła w tym roku 55,7 tysięcy (25 tysięcy w samym II kwartale) a łączna kwota nałożonych kar wyniosła 3,4 mln złotych (1,5 mln złotych w II kwartale).
Rodzaje kontroli dokonywanych przez ZUS reguluje ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z dnia 25 czerwca 1999 r.