Masz wrażenie, że kobiety na stanowiskach kierowniczych to rzadkość? Przeszkody stojące na drodze do kariery wynikają głównie ze stereotypów i przypisanych płciom, tradycyjnych ról w społeczeństwie. Zgodnie z nimi kobieta powinna dbać o dom i wychowywać dzieci – awans i rozwój zawodowy nie wpisują się w utarte schematy. Takie zjawisko określane jest jako szklany sufit: to ograniczenia, których nie widać, ale które znacznie utrudniają kobietom dotarcie na sam szczyt struktury organizacyjnej. Sprawdź, na czym polega zjawisko szklanego sufitu w pracy i przekonaj się, czy można je pokonać.
Spis treści
Szklany sufit – definicja, co to znaczy?
Szklany sufit w pracy to niewidzialna bariera, która skutecznie utrudnia określonym grupom osób osiągnięcie wysokich pozycji w biznesie. Dotyczy przede wszystkim kobiet, mniejszości narodowych i etnicznych oraz seksualnych, a także osób z niepełnosprawnościami. Z tego powodu kobiety na stanowiskach kierowniczych obsadzane są rzadziej niż mężczyźni, chociaż często mogą pochwalić się lepszym wykształceniem i kwalifikacjami.
Nierówne traktowanie w pracy – przykłady:
-
ograniczanie kobietom możliwości awansu;
-
niższe wynagrodzenie dla kobiet pomimo podobnego wykształcenia i stażu pracy.
Szklany sufit – przyczyny
Szklanysufit to ograniczenia wynikające w dużej mierze z uprzedzeń i stereotypów. Problem wynika z tradycyjnego podziału ról, zgodnie z którym to mężczyzna ma zapewniać rodzinie utrzymanie, a kobieta dbać o gospodarstwo domowe i dzieci. Przeszkodę stanowi też postrzeganie kobiety jako delikatnej i wrażliwej, a tym samym łatwo ulegającej emocjom i uginającej się pod naciskiem. W tym samym czasie mężczyznom przypisuje się siłę charakteru, chęć rywalizacji i odwagę działania. Takie krzywdzące schematy realnie utrudniają kobietom awans, powodując, że częściej zostają zatrudniane w podstawowych strukturach firmy, rzadziej zaś wybierane na liderki.
Przyczyny szklanego sufitu związane są też z możliwością zajścia w ciążę. Pracodawcy obawiają się urlopów macierzyńskich i wychowawczych, które utrudniać wykonywanie obowiązków zawodowych oraz hamować rozwój pracownicy. Nie bierze się pod uwagę obowiązków rodzicielskich mężczyzn, ponieważ częściej to właśnie matki zajmują się opieką nad niemowlęciem i małym dzieckiem.
Kobiece bariery przybierają różne formy. Szklany sufit w pracy wzmacniają:
-
bariery wewnętrzne (brak pewności siebie);
-
bariery zewnętrzne (dyskryminujące zachowania wobec kobiet, homogeniczność struktur firmy);
-
bariery społeczne (tradycyjny podział ról, stereotypy).
Szklany sufit w pracy – czy da się go przebić?
Walka ze stereotypami i barierami, jakie stawiają przed kobietami pracodawcy, nie jest łatwa. Warto jednak pamiętać, że kobiety i kariera zawodowa mogą iść w parze – wystarczy konsekwencja działania i wiara we własne możliwości. Im więcej kobiet postanowi zawalczyć o siebie i swój rozwój, tym szybciej równe traktowanie w pracy stanie się normą.
Awans nie musi być przeszkodą w prowadzeniu życia rodzinnego – sukces zawodowy da się połączyć z wychowywaniem dzieci.
Szklany sufit – statystyki
Statystyki dotyczące kobiet na wysokich stanowiskach są obiecujące, co pokazuje, że szklanysufit można przebić. W 2020 roku w Polsce 44% stanowisk menadżerskich zajmowały kobiety. Dzięki temu Polska znajduje się w czołówce państw, gdzie to kobiety piastują stanowiska kierownicze. Wyprzedziła nas jedynie Łotwa (45%). Mimo to, ograniczenia stawiane przed kobietami wciąż funkcjonują, utrudniając wspinanie się po szczeblach kariery. Szczególnie widoczne jest to w kwestii wynagrodzenia – różnice zarobkowe na zbliżonych stanowiskach sięgają około 20%.
Zgodnie z badaniami w 2020 roku na świecie jedynie 29% stanowisk kierowniczych zostało obsadzonych przez kobiety. 20% kobiet piastowało funkcje właścicieli, prezesów oraz dyrektorów generalnych, a 18% dyrektorów operacyjnych. Badania z 2021 roku wyraźnie wskazały przyczyny takiego stanu rzeczy – na 100 mężczyzn, którzy otrzymali awans, mianowane zostały jedynie 72 kobiety.