Co powinno znaleźć się w treści umowy o pracę, jakie są rodzaje umów o pracę, co z limitem umów na czas określony – prześledźmy najważniejsze rozwiązania dotyczące umowy o pracę.
Rodzaje umów o pracę
Należy wyróżnić następujące rodzaje umów o pracę:
- na okres próbny,
- na czas nieokreślony albo,
- na czas określony.
Trzeba pamiętać, że umowa o pracę na okres próbny ma umożliwić nam sprawdzenie kwalifikacji pracownika i pozwolić ocenić możliwości zatrudnienia go w celu wykonywania pracy określonego rodzaju. Umowę na okres próbny zawieramy na czas nieprzekraczający 3 miesięcy.
Co do zasady z tym samym pracownikiem nie można zawrzeć ponownie umowy na okres próbny chyba, że:
- pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy;
- upłynęło co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania umowy o pracę lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę, a pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania tego samego rodzaju pracy; w tym przypadku dopuszczalne jest jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny.
Limity zatrudnienia na czas określony
Musimy pamiętać, że umów na czas określony nie można nadużywać i stosować w nieskończoność. Ustawodawca wprowadził w tym zakresie ograniczenia. Jeśli pracodawca naruszy przepisy kolejna umowa na czas określony i tak będzie traktowana jak umowa zawarta na czas nieokreślony.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tym samym pracodawcą i pracownikiem, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech.
Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dłuższy niż 33 miesiące, lub jeżeli liczba zawartych umów jest większa niż 3, umowy takie od dnia następującego po upływie okresu 33 miesięcy lub od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony, są traktowane jak umowy o pracę na czas nieokreślony.
Wskazane wyżej limity nie mają jednak zastosowania w poniższych sytuacjach:
- gdy umowę na czas określony zawarto w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- gdy umowę na czas określony zawarto w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
- gdy umowę na czas określony zawarto w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
- w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie.
Co istotne ze wspomnianych wyjątków od limitów umów na czas określony, można skorzystać jedynie jeżeli ich zawarcie służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy. Zatem przy skorzystaniu z wyjątku i pominięciu limitu pracodawca będzie musiał wykazać, że taka umowa służyła zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania pracodawcy i że jej zawarcie jest niezbędne w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.
Co ważne zawarcie kolejnej umowy na czas określony z obiektywnych przyczyn wymaga zawiadomienia właściwego okręgowego inspektora pracy. Zawiadamiamy pisemnie lub e-mailem w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia umowy, wskazując przyczyny jej zawarcia.
Umowa o pracę - co powinna zawierać?
Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Co powinno znaleźć się w umowie o pracę?
Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
- rodzaj pracy;
- miejsce wykonywania pracy;
- wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia;
- wymiar czasu pracy;
- termin rozpoczęcia pracy.
W przypadku umów o pracę na czas określony, zawartych wyjątkowo poza limitami np. umowa w celu zastępstwa nieobecnego pracownika, w umowie o pracę wskazujemy cel tej umowy lub obiektywne przyczyny dla których ją zawarto.
Umowa o pracę – wzór
..............................................
(pieczęć pracodawcy)
Umowa o pracę
zawarta w dniu ........................................................................................................
pomiędzy .........................................................................................................................
(oznaczenie pracodawcy, osoby upoważnionej do reprezentowania pracodawcy, albo składania oświadczeń woli w imieniu pracodawcy, w przypadku pracodawcy będącego osobą fizyczną nazwa firmy)
a .........................................................................................................................................
(wskazanie danych pracownika)
na (należy wskazać rodzaj umowy o pracę):
- okres próbny od dnia .................................... do dnia .........................................
- na czas określony od dnia .................................... do dnia ..................................
- na czas określony w celu zastępstwa nieobecnego pracownika Pani/Pana .............................................................................................................................
- czas nieokreślony
Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:
- rodzaj umówionej pracy .............................................................. .......................... ...... (należy wskazać stanowisko służbowe, pełnioną funkcję, czy zawód w którym zatrudniamy pracownika);
- miejsce wykonywania pracy ..................................................................................... ..... (należy wskazać miejsce, w którym pracownik będzie świadczył pracę np. siedzibę pracodawcy, oddział pracodawcy);
- wynagrodzenie za pracę w wysokości .................................... miesięcznie (słownie: ...........................................................................................................................................) (należy wskazać wynagrodzenie zasadnicze, przysługujące pracownikowi dodatki np. funkcyjny, premie i inne dodatki określone w przepisach o wynagrodzeniu, układzie zbiorowym);
- wymiar czasu pracy ........................................................................................................... (pełen etat, pół etatu itd.)
Do pracy obowiązany (obowiązana) jest Pan/Pani zgłosić się w dniu.........................................
Przyczyny uzasadniające zawarcie umowy..................................................................................
.....................................................................................................................................................
(Pole pozostawiamy w umowie jedynie w przypadku umów o pracę na czas określony, o których mowa w art. 251 § 4 czyli zawartych wyjątkowo poza limitami 33 miesięcy i 3 z kolei umów, w umowie o pracę wskazujemy cel tej umowy lub obiektywne przyczyny dla których ją zawarto.)
................................................... ...................................................
(podpis pracownika) (podpis pracodawcy)
Podstawa prawna:
art. 25-29 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 108 z późn. zm.).