Szwajcaria kojarzy nam się przede wszystkim z bankami i zegarkami. Słynie z wysokiego standardu życia i bardzo atrakcyjnych warunków pracy. Nie ma w tym nic dziwnego – w końcu Szwajcaria jest jednym z najbogatszych krajów Europy. Z punktu widzenia osób emigrujących wydaje się być idealnym kierunkiem na rozpoczęcie nowego życia. Życia na wyższym poziomie. A jak wygląda to w rzeczywistości? Czy praca w Szwajcarii może okazać się najlepszą ścieżką kariery dla Polaków?
Spis treści
Rynek pracy w Szwajcarii – jak wygląda?
Praca w Szwajcarii – choć z punktu widzenia polskiego pracownika – brzmi niezwykle obiecująco, wśród osób decydujących się na emigrację zarobkową nie jest najpopularniejszym rozwiązaniem. Przyczyn takiego stanu rzeczy możemy upatrywać chociażby w tym, że szwajcarski rynek pracy przez wiele lat był rynkiem zamkniętym dla obcokrajowców. Dla Polaków otworzył się dopiero w 2014 roku.
Dziś rynek ten jest stabilny, choć stopa bezrobocia – w porównaniu do poprzednich lat – kształtuje się na nieco wyższym poziomie. Według niemieckiego serwisu Statista stopa bezrobocia w Szwajcarii w 2021 roku wynosiła 5,32 proc. Z kolei zgodnie z danymi dostępnymi na stronie Komisji Europejskiej w czwartym kwartale 2021 roku w Szwajcarii było zatrudnionych 5,179 mln osób, co stanowiło wzrost o 1,1 proc. w stosunku do analogicznego okresu w 2020 roku. Ponadto, jak wynika z danych Międzynarodowej Organizacji Pracy, w ostatnim kwartale 2021 roku w Szwajcarii zarejestrowanych było 220 tys. bezrobotnych – o 26 tys. mniej niż rok wcześniej.
Szwajcarska gospodarka opiera się przede wszystkim na przemyśle maszynowym, chemicznym i farmaceutycznym. Kraj rośnie w siłę pod względem produkcji, dlatego spore możliwości zatrudnienia są chociażby w fabrykach przy kontroli jakości, pakowaniu towaru czy późniejszej dystrybucji.
Doskonale rozwinięty jest także sektor usług oraz transport i turystyka. To właśnie w tych sektorach odnotowuje się duże zapotrzebowanie na pracowników. Cechą charakterystyczną szwajcarskiego rynku pracy są także wysoko wykwalifikowani pracownicy.
Co jeszcze warto wiedzieć na temat szwajcarskiego rynku pracy? Nie jest tajemnicą, że kraj ten każdego roku odwiedzają miliony turystów, przez co spore zapotrzebowanie możemy odnotować także na stanowiskach barmanów czy kelnerów, instruktorów narciarstwa czy chociażby do pracy na roli. Osoby zainteresowane kwestią „praca – Szwajcaria” powinny wiedzieć, że to państwo oferuje także szeroką ofertę pracy sezonowej, przy zbiorach owoców i warzyw. W tym zakresie łatwo dostępna jest także praca dla par. Szwajcaria jest dosyć popularnym kierunkiem dla osób, które chcą podjąć się prazy sezonowej razem ze swoim partnerem.
Jakie jeszcze możliwości zatrudnienia daje Szwajcaria? Praca dla Polaków jest możliwa nie tylko w branżach turystycznej czy hotelarskiej. W kraju notuje się brak specjalistów i fachowców z sektora IT czy wspomnianej wyżej branży chemiczno-farmaceutycznej.
Szwajcaria – koszty życia
Szwajcaria jest jednym z tych miejsc na mapie świata i Europy, gdzie pracownicy nie mają powodów do narzekań. Zarobki w Szwajcarii należą do najwyższych na kontynencie europejskim, co bardzo często stanowi dla obcokrajowców zachętę do emigracji. Zafascynowani wysokim standardem życia, warunkami pracy czy benefitami pozapłacowymi zapominamy jednak o drugiej stronie medalu.
Pamiętaj!
Koszty życia w Szwajcarii – podobnie jak zarobki – są jednymi z najwyższych w Europie.
Ceny artykułów spożywczych, opłaty związane z mieszkaniem czy chociażby opieka zdrowotna – wszystko to generuje gigantyczne koszty. Za wynajem kawalerki czy niewielkiego dwupokojowego mieszkania zapłacimy nawet do 1500 CHF co daje nam ponad 7 tys. zł. Ubezpieczenie zdrowotne, które powinien posiadać każdy mieszkaniec Szwajcarii, to wydatek rzędu około 330 CHF (około 1600 zł).
Praca w Szwajcarii od zaraz – gdzie szukać ofert pracy?
„Praca – Szwajcaria bez pośredników” czy „Szwajcaria – praca dla Polaków” to jedne z najczęściej wyszukiwanych fraz w internecie wśród osób poszukujących zatrudnienia w tym kraju alpejskim. Droga, jaką należy przejść, by znaleźć pracę w Szwajcarii, wielu może zniechęcić. Rozpoczynając poszukiwania etatu, warto jednak wiedzieć, że w przypadku wielu pracodawców ogłoszenia pracy nie są w ogóle publikowane. Jedyną szansą na dotarcie do takiej firmy jest więc skorzystanie z pośredników i nawiązanie kontaktu z agencjami zatrudnienia. Z kolei szukając pracy na własną rękę, dobrze jest skorzystać z możliwości, jakie oferują nam rządowe strony.
Dla przykładu – Federalny Sekretariat Stanu ds. Gospodarczych (SECO) prowadzi wspólny system informacji o wakatach wraz z kantonalnymi urzędami pracy zajmującymi się pośrednictwem pracy i monitorowaniem rynku pracy. Z kolei portal Europejskich Służb Zatrudnienia (EURES), który ma na celu promowanie mobilności pracowników, skupia informacje na temat zatrudnienia w Unii Europejskiej, Europejskim Obszarze Gospodarczym i Szwajcarii.
Poszukując informacji na temat: „Szwajcaria – praca dla Polaków”, warto zapoznać się także z informacjami dostępnymi na stronie gov.pl, która poleca skorzystanie z bezpłatnego pośrednictwa pracy prowadzonego przez Regionalne Pośrednictwo Pracy w miejscu pobytu czy zapoznanie się ze stroną www.treffpunkt-arbeit.ch, gdzie zamieszczane są oferty zatrudnienia szwajcarskich urzędów pracy.
Oferty pracy w Szwajcarii możemy znaleźć także na portalu praca.pl. – wystarczy w pasku wyszukiwania wpisać nazwę państwa, by zapoznać się z najnowszymi ogłoszeniami. Ponadto liczne informacje o wakatach w Szwajcarii znajdziemy także na portalach takich jak chociażby Europa.Jobs czy Job-Room.
Praca w Szwajcarii bez języka – jak znaleźć?
Wielu Polaków rozważających emigrację do Szwajcarii zastanawia się, czy realna jest praca bez znajomości języka. Jak wygląda to w rzeczywistości? Czy „praca – Szwajcaria bez języka” jest w ogóle możliwa? Odpowiedź na to pytanie jest dosyć skomplikowana, podobnie jak kwestia samego języka, którym posługują się Szwajcarzy. Dlaczego? W zależności od kantonu, inny język jest językiem urzędowym.
Pamiętaj!
W Szwajcarii są cztery języki urzędowe – niemiecki, francuski, włoski i język romansz (retoromański). Najczęściej używanym językiem jest niemiecki, którym posługują się mieszkańcy 19 z 26 kantonów.
W języku francuskim mówi się w zachodniej części kraju, natomiast włoski używany jest głównie na południu. Najrzadziej używanym językiem jest język retoromański, którym posługuje się niecały 1 proc. społeczeństwa. Wielu Szwajcarów mówi biegle także po angielsku, jednak jego znajomość może okazać się niewystarczająca do znalezienia pracy.
Osoby, które aspirują do miana mobilnego i elastycznego pracownika, aby zwiększyć swoje szanse na znalezienie pracy w Szwajcarii powinny zatem znać język niemiecki i francuski w stopniu komunikatywnym. Czy to jednak oznacza, że praca w Szwajcarii bez języka jest w ogóle niemożliwa? Emigranci bez znajomości języków urzędowych mają szansę na znalezienie posady przede wszystkim przy pracach fizycznych, jako pomoc na budowie czy do pracy sezonowej na roli.
Szwajcaria – zarobki
Zagadnienie „Szwajcaria – zarobki” niezmiennie wywołuje duże poruszenie. Powszechnie wiadomo, że szwajcarscy pracownicy są jednymi z najlepiej zarabiających na świecie. Jak wygląda więc kwestia: „średnie zarobki – Szwajcaria”? Ile wynosi płaca minimalna? Co ciekawe – w Szwajcarii taka nie obowiązuje. Zapisów o jej wysokości nie znajdziemy zatem w żadnych ustawach. W 2014 roku szwajcarski rząd podjął próbę wprowadzenia płacy minimalnej w wysokości 22 CHF za godzinę, jednak mieszkańcy odrzucili ten pomysł w referendum.
Minimalne wynagrodzenie w Szwajcarii zostało wprowadzone jedynie w niektórych kantonach i obowiązuje tylko wybrane grupy zawodowe.
W niektórych firmach obowiązują porozumienia związkowe, które ustalają wysokość wynagrodzenia na stałym poziomie, zależnym od stanowiska. W pozostałych przypadkach wszelkie decyzje dotyczące wynagrodzeń są pozostawione pracodawcom.
Jednym z kantonów, które uchwaliły minimalną płacę, jest Genewa. Najniższa stawka godzinowa wynosi 23 CHF i jest prawdopodobnie najwyższą stawką minimalną na całym świecie. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) szacuje, że najniższa minimalna stawka wynosi 6538 CHF, co oznacza, że jest trzecią najwyższą stawką na całym świecie.
A jak natomiast kształtują się zarobki w Szwajcarii na poszczególnych stanowiskach? Według danych Europa.Jobs, średnie wynagrodzenie miesięczne na stanowisku kelnera wynosi około 3100 CHF, a płaca sprzątaczki 3500 CHF. Pracownik budowlany może liczyć na niewiele więcej, bo 3800 CHF, ale już opiekun osób starszych ma szansę na wynagrodzenie rzędu nawet 6000 CHF. Najwyższe stawki obowiązują w branży finansowej. Analityk finansowy może liczyć na wynagrodzenie w granicach 8200 CHF.
Praca Szwajcaria – formalności przed i po przyjeździe
Szwajcaria nie należy ani do Unii Europejskiej, ani do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Mimo to na podstawie porozumień oraz przynależności do Strefy Schengen Polacy mogą przekraczać granicę i wjechać do kraju nie tylko w celach turystycznych, ale także po to, by podjąć pracę. Po przyjeździe do Szwajcarii konieczne jest natomiast dopełnienie kilku formalności.
Pamiętaj!
Ubieganie się o pozwolenie na pracę nie jest konieczne w przypadku pracy trwającej do 90 dni. Wówczas wystarczy jedynie poinformować o tym fakcie odpowiedni urząd gminy. Przy pobycie trwającym powyżej 3 miesięcy konieczne jest uzyskanie zezwolenia.
Pracodawca ma bezwzględny obowiązek zarejestrowania zatrudnienia pracownika w ramach powiadomienia o pracy krótkoterminowej. Musi to zrobić najpóźniej jeden dzień przed rozpoczęciem zatrudnienia. Natomiast w przypadku pracowników planujących pobyt stały i długoterminowe podjęcie pracy w Szwajcarii konieczne będzie otrzymanie zezwolenia. W zależności od planowanego czasu przebywania na terytorium Szwajcarii wyróżnia się 4 rodzaje pozwoleń:
-
pozwolenie L – ważne maksymalnie 364 dni,
-
pozwolenie B – ważne przez okres 5 lat,
-
pozwolenie C – nadawane po co najmniej 5 latach posiadania pozwolenia B,
-
pozwolenie G – dla pracowników przygranicznych.
Celem uzyskania pozwolenia na pracę należy złożyć wniosek we właściwym urzędzie kantonalnym w Szwajcarii. Podczas składania wniosku konieczne będzie okazanie dowodu osobistego oraz umowy wynajmu mieszkania, a także złożenie zdjęcia paszportowego. Kolejną formalnością, którą należy dopełnić po przybyciu do Szwajcarii, jest wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego.
Pamiętaj!
Obcokrajowiec planujący dłuższy pobyt w Szwajcarii ma obowiązek samodzielnego wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego. Musi zrobić to w terminie trzech miesięcy od czasu przybycia do kraju. Przekroczenie terminu wiąże się z karami finansowymi.
Zanim wyjedziesz do pracy za granicę, sprawdź, czym jest rezydencja podatkowa.