Mimo sytuacji pandemicznej i ograniczeń dotyczących zgromadzeń, w 2020 r. w Polsce odbywały się strajki pracownicze. Dane na ich temat znajdziemy w Roczniku statystycznym pracy 2021, opublikowanym przez Główny Urząd Statystyczny.
Sprawozdanie dotyczy różnych aspektów rynku pracy. Jednym ze zjawisk, jakie na nim występują, są strajki pracownicze. GUS przypomina, że strajk to:
zbiorowe powstrzymanie się pracowników od wykonywania pracy przez co najmniej 1 godzinę, w celu rozwiązania sporu dotyczącego warunków pracy, płac lub świadczeń społecznych oraz praw i wolności związkowych pracowników. Strajk jest środkiem ostatecznym w sporze i nie może być ogłoszony bez uprzedniego wyczerpania możliwości rozwiązania sporu według zasad określonych w przepisach ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 123).
Strajki mogą przybierać różną formę – np. demonstracji, przemarszu, głodówki. Nie zawsze oznaczają też jawnego blokowania działalności zakładu pracy. Przykładowo, w czasie strajku włoskiego pracownicy wykonują swoje zadania, ale w sposób skrajnie drobiazgowy. Wydłużanie czynności paraliżuje funkcjonowanie firmy lub instytucji.
Strajki w Polsce w 2019 vs. 2020 roku – ogólne dane
W 2019 r. doszło do 9835 strajków pracowniczych. W 2020 r. było ich znacznie mniej – tylko 27.
Liczba osób, które wzięły udział w tych zdarzeniach to w 2019 r. – 228 189, a w 2020 r. – 13 160.
Strajki według:
-
sekcji PKD
W 2019 r. zdecydowanie najwięcej było strajkujących pracowników światy. W strajkach wzięło udział łącznie 222 929 tys. pracowników zatrudnionych w edukacji. W pozostałych sektorach PKD liczba strajkujących była zdecydowanie niższa:
- opieka zdrowotna i pomoc społeczna – 3681 osób strajkujących,
- przetwórstwo przemysłowe – 963 osoby,
- działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 434 osoby,
- zakwaterowanie i gastronomia – 182 osoby.
Liczba strajków w 2019 wyniosła z kolei:
- edukacja – 9673,
- opieka zdrowotna i pomoc społeczna – 111,
- działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 30,
- zakwaterowanie i gastronomia – 17,
- przetwórstwo przemysłowe – 4.
W 2020 r. strajkowali przede wszystkim górnicy – w wydarzeniach wzięło udział 10 050 pracowników branży wydobywczej. Ponadto w strajki zaangażowały się pracujący w sektorach:
- przetwórstwo przemysłowe – 2508 osób strajkujących,
- transport i gospodarka magazynowa – 602 osoby.
Liczba strajków w 2020 r. wynosiła:
- górnictwo i wydobywanie – 13,
- przetwórstwo przemysłowe – 12,
- transport i gospodarka magazynowa – 2.
-
województw
W którym województwie strajki odbywają się najczęściej? Jeśli chodzi o 2019 r. sytuacja wyglądała następująco:
- śląskie – 1593 strajki,
- mazowieckie – 1122 strajki,
- wielkopolskie – 1121 strajków,
- małopolskie – 953 strajki,
- łódzkie – 824 strajki,
- pomorskie – 734 strajki,
- opolskie – 445 strajków,
- zachodniopomorskie – 397 strajków,
- świętokrzyskie – 253 strajki,
- podkarpackie – 231 strajków,
- warmińsko-mazurskie – 223 strajki,
- podlaskie – 199 strajków.
Z kolei w 2020 r. strajkowano w województwach:
- śląskim – 19 strajków,
- wielkopolskim – 5 strajków,
- łódzkim – 1 strajk,
- pomorskim – 1 strajk,
- warmińsko-mazurskim – 1 strajk.
Źródło danych: GUS.