Rodzaje nieobecności w pracy
Pracownik może nie przyjść do firmy z wielu różnych powodów. Osoby zatrudnione w oparciu umowę o pracę muszą pamiętać, że niestawienie się w pracy ma być usprawiedliwione. Inaczej zostaną złamane podstawowe obowiązki pracownicze, a to może skutkować nałożeniem kar przez przełożonego. W związku z tym należy pamiętać o wymogach, jakie muszą być spełnione, aby udać się na urlop lub skorzystać z okolicznościowych dni wolnych.
Rodzaje usprawiedliwionej nieobecności
W Kodeksie pracy zostały wymienione następujące rodzaje usprawiedliwionej nieobecności w pracy: urlop wypoczynkowy, bezpłatny, rodzicielski. Muszą być one zaakceptowane przez przełożonego po przedłożeniu odpowiedniego wniosku.
Urlopy rodzicielskie przyznawane są w momencie urodzenia lub adoptowania dziecka. Zalicza się do nich także urlop ojcowski oraz wychowawczy. Rodzice mogą również liczyć na 2 dni w ciągu roku kalendarzowego, które przysługuje z tytułu wychowania dziecka do 14 roku życia.
Osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę mają prawo do urlopu wypoczynkowego. Jego wymiar jest zależny od stażu pracy. Jeśli staż wynosi mniej niż 10 lat, to pracownikowi przysługuje 20 dni wolnych. W przypadku wykonywania obowiązków pracowniczych dłużej niż 10 lat można liczyć na 26 dni wypoczynkowych. Według zapisów Kodeksu pracy każda zatrudniona osoba powinna wziąć w roku kalendarzowym 2 tygodnie nieprzerwanego urlopu. Dzięki temu podwładni będą mieli możliwość wypoczęcia i zregenerowania sił.
Do innych rodzajów nieobecności w pracy można zaliczyć te, które wynikają z obowiązków obywatelskich. Zalicza się do nich okres powołania do wojska, składanie zeznań w sądzie lub Najwyższej Izbie Kontroli. Aby potwierdzić daną nieobecność, podwładny musi przedłożyć dokument potwierdzający fakt złożenia zeznań. Członkostwo w komisji wyborczej, uczestnictwo w akcjach ratowniczych Ochotniczej Straży Pożarnej lub Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego także zobowiązują pracodawcę do udzielenia zatrudnionym dnia wolnego.
Urlop okolicznościowy to dni wolne przysługujące pracownikowi na mocy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy w przypadku wystąpienia szczególnych rodzinnych okoliczności. Przysługuje one z tytułu ślubu pracownika lub dziecka pracownika, śmierci i pogrzebu najbliższej rodziny podwładnych.
Dni wolne na żądanie bierze się podczas nieprzewidzianych sytuacji życiowych. Może to być choroba, zepsuty samochód, kiepskie samopoczucie. Należy pamiętać o tym, żeby odpowiednio wcześnie poinformować przełożonego. Wyżej wymienione rozporządzenie mówi, że: „W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okrasie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności”.
W ciągu roku podwładny ma prawo do 4 dni nieobecności na żądanie, które są zabierane z puli urlopu wypoczynkowego. Warto zaznaczyć, że pracodawca nie musi się godzić na taką nieobecność. Jeśli nie otrzymaliśmy pozwolenia, to należy jak najszybciej dotrzeć do firmy. W przeciwnym razie mogą pojawić się problemy z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności.
Niezależnie od tego, jaki był powód naszej nieobecności, trzeba pamiętać o usprawiedliwieniu dni wolnych. Jeśli nie powiadomiliśmy o dniu wolnym, przełożony może zastosować jedną z kar porządkowych (upomnienie, naganę bądź karę grzywny). Według Kodeksu pracy obowiązkiem zatrudnionych jest stawianie się w zakładzie. Złamanie tego przepisu traktuje się jak naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Za opuszczenie dnia pracy z niewiadomych powodów możliwe jest niewypłacenie wynagrodzenia. Niektórzy przedsiębiorcy decydują się na skrajne rozwiązanie, jakim jest rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia.