Częste podróże i wizyty w najodleglejszych zakątkach świata. Świetne zarobki i ogromny prestiż – to jedna strona pracy w lotnictwie. Druga – licencja okupiona latami nauki i kolosalnymi kosztami. Nieustanny stres, olbrzymia odpowiedzialność i zdyscyplinowanie. Pilot samolotu to zawód, który w 2023 roku został okrzyknięty najpopularniejszym zawodem na całym świecie. Hasło „Jak zostać pilotem?” święciło wówczas triumfy w internetowych wyszukiwarkach w 25 krajach. Zainteresowanie tym zawodem nie słabnie, mimo wysokich wymagań stawianych kandydatom. Wyjaśniamy, jak wygląda praca w liniach lotniczych i jakie obowiązki spoczywają na pilocie samolotu!
Spis treści
Zawód pilot samolotu – jak zostać?
Zostać pilotem – to marzenie wielu dzieci. Nieco śmiałe, a jednak jak najbardziej możliwe do spełnienia. Wymaga jednak dużej samodyscypliny, cierpliwości, wysokiej odporności na stres, dobrego zdrowia. Te cechy pozwalają z sukcesem przejść długą, dość wymagającą drogę kształcenia, na końcu której leży zdobycie licencji oraz niezbędnych uprawnień.
Chcąc rozpocząć karierę zawodową jako pilot, kandydaci mają do wyboru dwie ścieżki kształcenia. Pierwsza – najbardziej powszechna i nieco dłuższa – zakłada wybór uczelni wyższej, która oferuje możliwość uzyskania niezbędnych licencji.
Nauka trwa około 5 lat i realizowana może być na:
-
- Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie,
- Politechnice Rzeszowskiej,
- Politechnice Poznańskiej,
- Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Chełmie,
- Politechnice Śląskiej w Katowicach.
-
Szkolenie na stanowisko pilota
Opcja druga – mniej powszechna, nieco krótsza i prywatna – to wybór lotniczego ośrodka certyfikowanego przez Urząd Lotnictwa Cywilnego lub ośrodków szkoleniowych funkcjonujących pod skrzydłami niektórych linii lotniczych, który umożliwia wybór ścieżki dostosowanej do indywidualnych potrzeb kandydata.
-
Licencja pilota zawodowego
Adepci lotnictwa, którzy marzą o lataniu turystycznym lub chcieliby rozpocząć karierę pilota liniowego, muszą uzyskać niezbędne licencje i konieczne uprawnienia. Wśród nich wyróżnić możemy kolejno:
-
PPL(A) – podstawowa licencja pilota samolotowego turystycznego. Jest pierwszym krokiem w lotniczej karierze. Zdobycie podstawowej licencji turystycznej uprawnia wyłącznie do latania rekreacyjnego, niekomercyjnego. Nie daje ona uprawnień do zarobkowego przewożenia ludzi. Koszt zdobycia takiej licencji rozpoczyna się od około 40 000 złotych.
-
CPL(A) – licencja pilota samolotowego zawodowego. Uprawnia do sterowania statkiem powietrznym w celach komercyjnych, jednak łączy się z pewnymi ograniczeniami. Jest to kolejny krok na drodze do zawodowego latania. Zdobycie CPL(A) jest przepustką do pełnienia funkcji dowódcy statku powietrznego lub drugiego pilota w zarobkowym przewozie lotniczym. Koszt zdobycia licencji to około 30 000 złotych.
-
ATPL – licencja pilota transportu liniowego, skierowana do osób, które posiadają już licencję pilota turystycznego. Jest najwyższą kategorią pilota statku powietrznego uprawniającego do kierowania samolotami pasażerskimi. Koszt uzyskania licencji ATPL to wydatek rzędu 9000 złotych.
Zdobycie pełnej licencji pilota, która uprawniałaby do zostania pilotem transportu liniowego i zarobkowego kierowania samolotami, to wiele godzin nauki. Jeśli chodzi o kurs teoretyczny, kandydat na kapitana samolotu musi zdobyć wiedzę związaną między innymi z prawem lotniczym, zasadami lotu, nawigacją i monitorowaniem lotu czy medycyną lotniczą. Uzyskanie licencji wiąże się zarówno ze sporym wydatkiem pieniężnym, jak i nakładem czasowym. W ramach przygotowania kandydat musi usiąść za sterami samolotu i wylatać przynajmniej 1500 godzin.
Warto mieć na uwadze, że w tym zawodzie ważna jest znajomość języka angielskiego pozwalająca chociażby na komunikację z międzynarodowymi kontrolerami lotów, załogą i pasażerami.
Uzyskanie samej licencji to nie wszystko. Kandydat na pilota samolotu musi zdobyć także szereg dodatkowych uprawnień, takich jak chociażby uprawnienie do lotów na samolotach wielosilnikowych czy uprawnienie samolotowe do lotów nocnych. Ostateczny koszt kształcenia pilota może więc sięgać nawet 200 tys. złotych.
Pamiętaj!
Polska to jedyny kraj w Unii Europejskiej, w którym najlepsi kandydaci na pilotów mogą zdobyć większość uprawnień za darmo. Szkolenie odbywa się wówczas w ramach środków Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa przeznaczonej na szkolenie personelu lotniczego dla uczelni lotniczych. Naukę można rozpocząć w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie, Politechnice Rzeszowskiej oraz w Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie.
Czytaj także: Kontroler ruchu lotniczego – jak zostać, czy to dobry zawód?
-
Kandydat na pilota samolotu – badania lekarskie
Żeby móc przystąpić do szkolenia na pilota, kandydat musi również przejść badania lotniczo-lekarskie klasy pierwszej. Ich zakres obejmuje między innymi:
- badanie wzroku i słuchu,
- badanie laryngologiczne,
- badanie kardiologiczne,
- morfologię krwi,
- badanie psychologiczne.
Pilot samolotu – jak wygląda praca?
Bezpieczny start i bezpieczne lądowanie – to właśnie do tych czynności wielu z nas sprowadza obowiązki pilota. Aby jedno i drugie było możliwe, pilot musi wypełnić w międzyczasie szereg obowiązków. Zatem jak wygląda typowy dzień pracy pilota samolotu? Co należy do jego obowiązków?
Schemat standardowego dnia pracy w zawodzie pilota może nieznacznie różnić się w zależności od firmy, ale także typu samolotu, który będzie on pilotował.
Zazwyczaj do obowiązków pilota należy m.in.:
-
przygotowanie do lotu – czynności o charakterze nawigacyjnym i operacyjnym. Wśród nich wymienić możemy zapoznanie się z dokumentacją dotyczącą wykonywanego lotu, jego planem, podziałem zadań wśród pilotów czy zapoznanie się z charakterystyką geograficzną trasy lotu,
-
zapoznanie się z dokumentacją przewozową – poznanie liczby pasażerów czy przewożonych ładunków,
-
spotkanie z załogą kabinową i tzw. briefing przed lotem,
-
przejęcie samolotu od służb technicznych i przeprowadzenie przeglądu przedstartowego,
-
pilotowanie samolotu z zachowaniem wszelkich procedur bezpieczeństwa,
-
kontakt z organami służby ruchu lotniczego,
-
podejmowanie czynności ratowniczych, takich jak chociażby przymusowe lądowanie,
-
przekazanie statku powietrznego i informacji o jego stanie technicznym odpowiednim służbom.
Ile godzin pracuje pilot samolotu?
Dopuszczalny czas pracy pilotów jest ściśle regulowany przez przepisy. W całej Unii Europejskiej – w tym również w Polsce – obowiązują przepisy określone przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego. Według nich:
-
piloci mogą pracować maksymalnie 190 godzin w ciągu 28 dni,
-
piloci mogą latać maksymalnie 100 godzin w ciągu 28 dni.
Warto więc zaznaczyć, że piloci liniowi mogą wykonywać maksymalnie do 190 godzin czynności lotniczych miesięcznie, ale faktyczne pilotowanie statku nie może trwać dłużej niż 100 godzin.
Ile zarabia pilot samolotu pasażerskiego?
Wykonywanie zawodu pilota samolotu jest niezwykle wymagające. Trudy pracy mają poniekąd kompensować wysokie zarobki pilotów. Choć pensje nie należą do najniższych, uzależnione są od wielu czynników, a rozbieżności między poszczególnymi pracodawcami mogą być całkiem spore.
Na wysokość wynagrodzenia pilota samolotu może wpływać doświadczenie pracownika, liczba wylatanych godzin czy liczba dyżurów znanych pod określeniem stand by – są to dodatkowe dyżury, podczas których pilot musi być gotowy do natychmiastowego podjęcia pracy, by zastąpić na przykład chorego członka załogi. Zatem w praktyce ile złotych brutto zarabia pilot w Polsce?
Według Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń średnie wynagrodzenie na stanowisku pilota w styczniu 2024 wynosiło około 12,7 tysięcy złotych miesięcznie brutto. Warto jednak wziąć pod uwagę, że badanie przeprowadzone zostało jedynie na próbie 13 pilotów samolotów.
Piloci zatrudnieni przez zagraniczne linie lotnicze często mogą liczyć na znacznie wyższe zarobki, a ci z największym doświadczeniem mogą zarabiać nawet około 40-50 tys. zł miesięcznie.
Pilot samolotu – gdzie szukać pracy?
Decyzja dotycząca ścieżki zawodowej została podjęta, a droga do uzyskania licencji pilota rozpoczęta. Brama do kariery w lotnictwie i pracy jako pilot samolotu powoli się otwiera. Pozostaje jeszcze pytanie – gdzie szukać pracy jako pilot?
Osoby posiadające wymagane doświadczenie i licencje powinny na bieżąco zapoznawać się z ogłoszeniami zamieszczonymi bezpośrednio na stronach linii lotniczych. Zacznij od przeglądania ofert linii, z którymi chciałbyś rozpocząć współpracę. Dobrym sposobem na znalezienie ciekawych ofert pracy jest również przeglądanie portali branżowych i serwisów internetowych skierowanych do miłośników lotnictwa.
Sprawdzaj także ogłoszenia w obszarze zawodowym Transport / Spedycja na Praca.pl!
Pilot samolotu – ryzyko zawodowe
Do pilotowania samolotu konieczne są specjalistyczne umiejętności i zdolność zastosowania szerokiej wiedzy w praktyce, w niekiedy bardzo stresujących okolicznościach i pod presją czasu. Od osób piastujących to stanowisko wymaga się także doskonałej kondycji fizycznej. Dobry pilot musi spełniać określone wymagania psychofizyczne i posiadać konkretne predyspozycje osobowościowe. Warto jednak podkreślić, że nawet doskonałe przygotowanie do pracy w tak wymagających warunkach nie uchroni nas przed pewnym ryzykiem zawodowym. Związane jest ono przede wszystkim z dużym obciążeniem – zarówno fizycznym, jak i psychicznym.
Nieregularne godziny pracy, zmiana stref czasowych czy loty nocne – to wszystko może prowadzić do chronicznego zmęczenia, problemów ze snem czy zaburzeń koncentracji. Tymczasem pilot musi utrzymywać wysoki poziom skupienia i czujności przez długi czas.
Dodatkowym obciążeniem jest konieczność podejmowania decyzji w nagłych i nieprzewidzianych sytuacjach, a co najważniejsze – poczucie odpowiedzialności za bezpieczeństwo i życie pasażerów oraz członków załogi. Wszystko to może prowadzić do odczuwania długotrwałego stresu. Świadomość, że każda podejmowana przez nas decyzja może mieć bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo lotu, jest niezwykle obciążająca. Nie zapominajmy także, że piloci muszą radzić sobie również z nieprzewidywalnymi sytuacjami, takimi jak nagłe zmiany warunków atmosferycznych, turbulencje czy awarie techniczne.
Czytaj także: Chroniczne zmęczenie – objawy, jak sobie radzić?
Pilot samolotu – najczęściej zadawane pytania:
-
Co dyskwalifikuje do zostania pilotem samolotu?
Nie każdy może zostać pilotem samolotu pasażerskiego. Dyskwalifikacją są ograniczenia medyczne i poważne problemy zdrowotne, takie jak chociażby choroby serca, epilepsja, cukrzyca czy zaburzenia natury psychicznej. Z kariery pilota samolotu wykluczają także duże wady wzroku i słuchu, których nie można skorygować, a także zaburzenia ze strony błędnika. Dlatego kandydaci na pilotów muszą uzyskać orzeczenie lotniczo-lekarskie, a także przechodzić okresowe badania.
-
Czy pilot musi mieć zdrowe zęby?
Kandydaci na pilotów przechodzą dokładne badania dentystyczne, by wyeliminować ewentualne problemy stomatologiczne. Zdrowe zęby są szczególnie ważne w przypadku pilotów, u których może wystąpić tzw. barodontalgia. Jest to ból zębów pojawiający się między innymi podczas dużych skoków ciśnienia, który może doprowadzić do rozproszenia uwagi i problemów z koncentracją.
Anna Rychlewicz
Absolwentka dziennikarstwa i zarządzania mediami. Na świat patrzy przez pryzmat tego, jakimi słowami może go opisać. Słowa są także nieodłącznym elementem jej drogi zawodowej. Zajmuje się copywritingiem, redakcją oraz korektą tekstów. O rynku pracy, ubezpieczeniach, wnętrzach, podróżach, zdrowiu i modzie. Porusza tematykę społeczną oraz kryminalną. Pasjonują ją rozmowy z ludźmi. W czasie wolnym poszerza horyzonty i eksploruje otoczenie, prowadząc blog „Brzmi Znajomo”.
