Wiele osób marzy o karierze ambasadora – wiąże się ona z dużym prestiżem i możliwościami. Jak wygląda codzienna praca w ambasadzie? Jak zostać ambasadorem? Kto może wykonywać obowiązki dyplomaty?
Praca w ambasadzie: możliwości
Przede wszystkim jest to funkcja, którą ściśle reguluje prawo, a konkretnie Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o służbie zagranicznej. Art. 4. tego aktu wyjaśnia, że ambasador jest to mianowany w trybie określonym w Konstytucji, pełnomocny przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej w innym państwie lub przy organizacji międzynarodowej.
Ambasador kieruje misją dyplomatyczną w danym kraju lub przy organizacji międzynarodowej. Dobiera więc odpowiednie środki do realizacji przyjętej przez państwo polityki zagranicznej. Może decydować na przykład o organizacji wydarzeń promujących ojczyznę na arenie międzynarodowej, reprezentować Polskę podczas spotkań z ważnymi urzędnikami w danym państwie. Nie ma jednak pełnej dowolności działania – podlega ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych.
Na czym polega praca ambasadora?
Zgodnie z przywołaną Ustawą o służbie zagranicznej (art. 19.) w czasie pełnienia służby w innym państwie ambasador między innymi:
1) reprezentuje Rzeczpospolitą Polską;
2) chroni interesy Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej obywateli, zgodnie z
prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego;
3) uczestniczy w czynnościach przedstawicieli organów władzy publicznej w
zakresie prowadzonych przez nich negocjacji i podejmowanych działań,
zapewnia współdziałanie tych przedstawicieli, dba o zgodność ich czynności
z założeniami polskiej polityki zagranicznej, a także udziela im pomocy i
współdziała z nimi w zakresie ich zadań w stosunkach z państwem przyjmującym;
4) działa na rzecz promocji Polski, a zwłaszcza polskiej kultury, nauki i gospodarki;
5) udziela pomocy i współdziała w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań
przez członków służby zagranicznej oraz innych osób delegowanych do załatwienia określonych spraw w państwie przyjmującym;
6) nadzoruje działalność wszystkich placówek zagranicznych w państwie przyjmującym;
7) prowadzi rokowania z państwem przyjmującym;
8) popiera przyjazne stosunki między Rzecząpospolitą Polską a państwem przyjmującym;
9) zaznajamia się z warunkami, wydarzeniami i działalnością prowadzoną przez
państwo przyjmujące i przekazuje właściwym organom władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej informacje na ten temat.
Nieco inaczej wygląda zakres działań ambasadora pracującego przy organizacji międzynarodowej (szczegóły można znaleźć w art. 20. tejże ustawy).
To bardzo prestiżowa funkcja. Zgodnie z tradycją do ambasadora obcego kraju należy zwracać się Wasza Ekscelencjo. W stosunku do ambasadora naszego kraju używany jest tytuł pani ambasador/panie ambasadorze.
Jak zostać ambasadorem?
Ambasady i konsulaty zatrudniają licznych pracowników – niektórzy wchodzą w skład korpusu służby cywilnej, inni nie należą do tego korpusu, ale pełnią służbę zagraniczną, jeszcze inni wykonują prace pomocnicze. By zostać ambasadorem, nie wystarczy odpowiedzieć na oferty pracy w ambasadzie. Zgodnie z art. 133. 2. Konstytucji RP, ambasadora, czyli jednego z pełnomocnych przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych, mianuje i odwołuje prezydent. Czyni to na wniosek ministra spraw zagranicznych, zaakceptowany przez premiera (zgodnie z art. 17.1. Ustawy o służbie zagranicznej).
