Patologia w pracy - co to jest?
W jednej z definicji podanej w Internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN patologię definiuje się jako „nieprawidłowe zjawiska w życiu społecznym”.
Patologie w organizacji, przedsiębiorstwie, mogą być wynikiem działań zarówno właścicieli, przełożonych, jak i szeregowych pracowników. Skala zjawiska też jest zróżnicowania, zmienia się jego natężenie. Niektóre patologiczne zachowania są od początku skrajnie niebezpiecznie lub nieodpowiedzialne, inne dopiero po pewnym czasie zaczynają nabierać znamion patologii. Bardzo ważne jest, by wcześnie je rozpoznać i jak najszybciej zatrzymać.
Patologie w miejscu pracy - czego dotyczą?
Przyczyną patologii w pracy są najczęściej konflikty, chęć szybkiego wzbogacenia się (różnych osób w hierarchii firmy) minimalnym kosztem. Jakie zachowania patologiczne obserwuje się w miejscach pracy?
Do patologii może dojść na przykład w przypadku awansowania pracowników bez względu na ich umiejętności i kwalifikacje. Złośliwości między kandydatami walczącymi o wyższe stanowisko, przeszkadzanie w wykonywaniu obowiązków, nastawianie całego zespołu przeciwko jednemu pracownikowi… Można tak jeszcze wymieniać bardzo długo.
Patologiczne jest również zachowanie despotycznego szefa, który krzyczy na podwładnych, poniża ich, często przy większej grupie pracowników. Do patologii może dochodzić także w przypadku nękania pracownika w jego wolnym czasie, w zupełnie nieistotnych kwestiach. Zjawiska patologiczne zawsze będą powstawały w miejscu, gdzie zbiera się grupa ludzi, gdzie występują między nimi różnego typu zależności (przewodnictwa, zależności wiedzowej, finansowej itd.).
Mobbing jako patologia w środowisku pracy jest jednym ze skrajnych przypadków. Mimo że pracodawca ma obowiązek przeciwdziałania temu zjawisku, to jednak jeszcze wielu boi się lub wstydzi zgłaszać takie zdarzenia i im przeciwdziałać.
Patologie w środowisku pracy - jak reagować?
Patologia w pracy jest spotykana na różnych szczeblach i w wielu stadiach rozwoju. Bardzo ważne jest, by reagować na wszelkie nieprawidłowości występujące w naszym najbliższym otoczeniu, w tym na przykład w biurze.
Jedną z najistotniejszych kwestii jest rola kierownika, osoby zarządzającej zespołem. To ona wyznacza cele i zasady działania - więc po pierwsze reguły powinny być jasne dla wszystkich od samego początku. Dzięki temu łatwiej zapobiec nieporozumieniom, które później przekształcają się w konflikty. Kierownik widzi jakie są postępy grupy, jakie są jej wady i zalety. To on wychwytuje najmocniejsze i najsłabsze ogniwa, ma szanse najszybszą reakcję.
Jeśli to nam bezpośrednio dzieje się krzywda to również powinniśmy reagować. W jaki sposób? Wszystko zależy od stopnia zaobserwowanej patologii. Czasami wystarczy rozmowa, zwrócenie uwagi, że ktoś przekroczył pewne granice i powinien przystopować. Gdy jednak to nie zadziała, warto rozeznać się w innych możliwościach. W skrajnych przypadkach można zawiadomić np. Państwową Inspekcję Pracy.