Najwyższa Izba Kontroli wspólnie z Państwową Inspekcją Pracy prowadziła na terenie województwa podkarpackiego kontrolę dotyczącą warunków zatrudnienia i wykonywania pracy przez cudzoziemców. NIK nie zostawia na systemie oświadczeniowym suchej nitki i zapowiada kontrole w całym kraju.
Konieczne jest wzmocnienie kompetencji PUP, wojewody i Straży Granicznej
Aktualnie obowiązujące przepisy sprzyjają nadużyciom, cudzoziemcy spoza UE często przyjeżdżają do Polski w zupełnie innych celach niż deklarowane podjęcie zatrudnienia. W ocenie NIK kompetencje wojewodów, Straży Granicznej i Urzędów pracy są niewystarczające w zakresie kontrolowania i monitorowania zatrudnienia cudzoziemców. To z kolei daje tym ostatnim szerokie pole do wykorzystywania niedoskonałości przepisów.
Kontrole obejmą cały kraj
Przypomnijmy, że procedura uproszczona, tzw. oświadczeniowa ma zastosowanie do zatrudnienia obywateli sześciu krajów - Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy. Warunkiem skorzystania z systemu oświadczeniowego było wykazanie przez pracodawcę, że nie może on zaspokoić potrzeb kadrowych na krajowym rynku pracy. Jak wykazała NIK pracodawcy często jedynie pozorowali poszukiwania pracownika. Często dochodziło do zawyżania wymagań lub zaniżania proponowanego wynagrodzenia, aby następnie wystąpić o zezwolenie na zatrudnienie cudzoziemca niespełniającego stawianych wcześniej wymagań. Przy tym Urząd Pracy nie ma podstaw do weryfikowania kwalifikacji zawodowych cudzoziemców, ani przeprowadzenia testu lokalnego rynku pracy. NIK wskazała również, że bolączką jest brak zintegrowanego systemu gromadzenia informacji o zatrudnieniu cudzoziemców, z którego korzystałyby PUP, Straż Graniczna i wojewoda. Mając na uwadze skalę problemu w województwie podkarpackim, Prezes NIK zdecydował o przeprowadzeniu ogólnopolskiej kontroli specjalnej, poświęconej zapobieganiu wyłudzania prawa wjazdu na teren UE w celach innych niż wykonywanie pracy na warunkach określonych w zezwoleniu lub deklarowanych w oświadczeniu o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi.
Źródło:
Informacja o wynikach kontroli NIK - Warunki zatrudniania i wykonywania pracy przez cudzoziemców na terenie województwa podkarpackiego