Kodeks Pracy szczegółowo określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy. Jeżeli pracownik nie wykonuje swoich obowiązków oraz nie respektuje zapisów Kodeksu Pracy, to pracodawca ma prawo go ukarać.
Nagana w pracy – co to jest?
Rozdział 6 Kodeksu Pracy określa, że w przypadku zaistniałych przewinień, pracodawca może zastosować w stosunku do niesubordynowanego pracownika następujące rodzaje kary:
• upomnienie
• naganę
• karę pieniężną
O wiele częściej stosowane są kary niemajątkowe, czyli upomnienie lub nagana.
Kiedy pracodawca może ukarać pracownika
Przełożony może ukarać pracownika w przypadku nieprzestrzegania podstawowych zasad BHP, zasad przeciwpożarowych, opuszczenia przez pracownika miejsca pracy bez podania usprawiedliwienia oraz stawienia się w pracy w stanie nietrzeźwym (wlicza się w to także spożywanie alkoholu na terenie zakładu pracy). Jeżeli pracownik notorycznie się spóźnia, to także mogą spotkać go konsekwencje w postaci kary
Nagana w pracy konsekwencje
W wielu przypadkach nagana może mieć formę pisemną, zostaje ona wtedy dołączona do akt osobowych pracownika. Należy ją sporządzić w 2 egzemplarzach, przy czym jeden zostaje wręczony pracownikowi, a drugi jest dołączony do akt osobowych. Nagana ulega zatarciu po roku, jeżeli pracownik przez ten czas wykazał się nienagannym wykonywaniem wszystkich obowiązków.
Dodatkowo pracodawca może rozwiązać umowę o pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia, jeżeli doszło do ciężkiego naruszenia obowiązków. Problem polega na tym, że Kodeks Pracy nie określa dokładnie, co można rozumieć pod pojęciem „ciężkie naruszenie”. Najczęściej traktuje się to jako zaniechanie wykonywania czynności, określonych w umowie o pracę, bądź niedbałe wykonywanie swoich obowiązków.
Kara dyscyplinarna
Pracodawca musi jednak pamiętać o tym, że w przypadku zastosowania którejś z kar dyscyplinarnych ma obowiązek wysłuchać pracownika. Inaczej nie można zastosować ani upomnienia, ani nagany. Istnieje także możliwość dyscyplinarnego zwolnienia podwładnego, jeżeli po raz kolejny doszło do naruszenia obowiązków.
Kara nagany Kodeks Pracy
W Kodeksie Pracy zostały opisane wszystkie zasady, dotyczące kar, jakie mogą być stosowane przez pracodawców. Regulacje zostały zawarte w 6 rozdziale (artykuły 1008-113).
Według Kodeksu Pracy, jeżeli pracodawca chce ukarać podwładnego to musi to zrobić w przeciągu 2 tygodni po otrzymaniu informacji o naruszeniach. W sytuacji, gdy pracodawca nie jest świadomy, że doszło do przewinienia, to po upływie 3 miesięcy od zaistnienia naruszenia, pracodawca nie może ukarać pracownika.
W przypadku kar pieniężnych należy pamiętać, że nie mogą one przekraczać dziennego wynagrodzenia pracownika. Najczęściej są to kary za jedno naruszenie, lub jeden dzień nieobecności w pracy. Jeżeli kary zostały połączone, to nie mogą być one wyższe niż 1/10 wynagrodzenia. Według Kodeksu Pracy kary finansowe powinny być przeznaczone na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracodawca musi także pamiętać, że informacja o nałożonej naganie nie może być zawarta w świadectwie pracy (niezależnie od tego, czy uległa ona zatarciu, czy jeszcze nie).
Anulowanie kary
Pracownik może odwołać od nałożonej kary w przeciągu 7 dni od jej otrzymania, a pracodawca ma 14 dni na rozpatrzenie podania. Kodeks Pracy nie podaje jednak, jakie elementy powinny być zawarte w podaniu.