Introwertyk, ekstrawertyk
W literaturze możemy spotkać sie z podziałem na dwa typy psychologiczne, introwertyzm i ekstrawertyzm. Rozróżnienie to zostało wprowadzone przez Carla Gustava Junga.
Przytaczając definicję z Internetowej Encyklopedii PWN:
• introwersja to „skłonność do skupiania się na własnych przeżyciach wewnętrznych przy braku zainteresowania światem zewnętrznym; dla typu osobowościowego introwertyka charakterystyczna jest przewaga myślenia nad działaniem, duża wrażliwość, wysoki stopień samoświadomości, a zarazem powściągliwość i trudności w kontaktach z innymi ludźmi oraz w przystosowaniu się do otoczenia”,
• ekstrawersja to „skłonność do kierowania uwagi i zainteresowań na świat zewnętrzny, na otoczenie, innych ludzi (...); ekstrawertyka charakteryzują m.in.: łatwość wyrażania myśli i uczuć oraz nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi, silna potrzeba działania, aktywności i uczestnictwa w życiu społecznym (...)”.
Osobowość introwertyczna
W czasach, kiedy bardzo dużo uwagi przywiązuje się do kompetencji miękkich (do których m.in. zalicza się komunikatywność, umiejętność pracy w grupie), może wydawać się, że introwertykom będzie trudno znaleźć pracę. Pracodawcy chcą by nowi pracownicy umieli szybko wpasować się w zespół.
Introwertyzm w zasadzie już w definicji zakłada, że na tej płaszczyźnie wystąpi problem. Ale z reguły jest to trudność, która uwidacznia się już po zatrudnieniu takiej osoby. Introwertykom nie jest trudno przejść samą rozmowę kwalifikacyjną. Jeśli są przygotowani na dane stanowisko to rzeczowo odpowiedzą na pytania, ich działania będą przemyślane, skupione na zaprezentowaniu odpowiednich rozwiązań, udzieleniu właściwych odpowiedzi. Introwertyk częściej odpowiada na pytania, niż je zadaje. Ludziom o takiej osobowości lepiej pozwolić najpierw rozeznać się na polu zawodowym i potem stopniowo budować z nimi relacje pozasłużbowe.
Przy omawianiu pojęcia introwertyzmu, trzeba zwrócić uwagę na ważny fakt, iż panują liczne stereotypy o introwertykach, które budują przekonanie, że człowiek introwertyczny, to jednocześnie osoba aspołeczna lub nieśmiała. Może tak się zdarzyć, jednak nie są to pojęcia równoznaczne.
Introwertyk lubi samotność, ale umie też poruszać się w towarzystwie. Nie będzie chciał być w centrum uwagi, ale jednak chętnie przysiądzie się i posłucha, o czym rozmawiają inni. Nie należy więc wykluczać introwertyka ze spotkań integracyjnych, ale nie powinno się też oczekiwać, że będzie takiej imprezie przewodził.
Introwertyk w pracy
Przeważnie przy dyskusji o introwertyzmie, w zestawieniu z ekstrawertyzmem, podaje się różnice dotyczące życia towarzyskiego. Ekstrawertyk to osoba, która występuje jako król imprezy, a introwertyk jest najczęściej zatopiony w książkach, rzadko opuszczający własne mieszkanie. Jak ten dualizm przedstawia się na rynku pracy? Jak introwertycy radzą sobie z ekstrawertykami i odwrotnie?
Introwertyzm nie wyklucza nikogo z bycia dobrym specjalistą czy pracownikiem. Może introwertycy nie sprawdzą się jako organizatorzy wyjazdów integracyjnych, raczej też nie przejdą ze wszystkimi pierwszego dnia na koleżeński poziom, ale już od samego początku będą sumiennie wykonywać swoje obowiązki.
Introwertycy potrzebują trochę więcej czasu, żeby się rozkręcić, by otworzyć się przed osobami, których nie znają. Zdecydowanie trzeba im go zapewnić.
Dla introwertyka ważna jest własna przestrzeń - zarówno psychiczna jak i fizyczna. Osoba introwertyczna nie lubi więc zbyt nagminnie opowiadać o tym, co robi po pracy, niechętnie zdradza szczegóły ze swojego życia prywatnego. Kiedy ma do wyboru open space lub własny pokój, od razu wybierze to drugie. Introwertyk to osoba, która potrzebuje miejsca, żeby móc się wycofać, kiedy tego potrzebuje, odpocząć w samotności.
Bardzo dobrym wyjściem jest możliwość pracy zdalnej od czasu do czasu. Jeśli jednak musi przebywać non stop w biurze – ważne, by mogła zachować jakąś odrobinę prywatności. Własne, osłonięte biurko czy słuchawki pozwalające wyłączyć się z gwaru w open space będą dużym ułatwieniem.
Introwertyzm nie świadczy więc o tym, czy jest się dobrym czy złym pracownikiem, a raczej o tym, jakie warunki sprzyjają temu, by osoba o takim usposobieniu mogła rozwijać swoje kompetencje i działania zawodowe.
Cechy jakie charakteryzują introwertyka sprawiają, że jest on dobrym pracownikiem. Na jego korzyść działa to, że wszelkie czynności, które podejmie w pracy najpierw głęboko przemyśli i przeanalizuje. Zmniejsza to ryzyko popełnienia błędu lub obrania złej ścieżki postępowania w przypadku danego zagadnienia.
Introwertyk jest dobrym słuchaczem - może to zadziałać na korzyść przy współpracy z klientami. Lepiej ich zrozumie, dokładniej dobierze produkt lub usługę. Jednak będzie potrzebował wsparcia przy prezentacji nowych produktów, reklamowaniu czy sprzedawaniu.