Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Dlaczego 1. maja to dzień wolny od pracy?

Dlaczego 1. maja to dzień wolny od pracy?

 
Dlaczego 1. maja to dzień wolny od pracy?

Na świecie po raz pierwszy Święto Pracy, dawniej Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy, obchodzone było w 1890 roku. Wprowadzone zostało w 1889 roku przez II Międzynarodówkę dla upamiętnienia wydarzeń z pierwszych dni maja 1886 roku w Chicago – strajku będącego częścią ogólnokrajowej kampanii na rzecz wprowadzenia 8-godzinnego dnia pracy.

 

Spis treści

Kilka faktów historycznych

 

W 1886 roku do majowego strajku robotników zmusiły fatalne standardy zatrudnienia – ciężkie warunki pracy, niskie wynagrodzenia i praca często po 12 godzin na dobę.

 

Pierwsze działania robotnicy skierowali przeciwko właścicielowi firmy McCormick Harvester Co., który zamierzał zwolnić ogromną część pracowników. Właściciel firmy ustąpił w wyniku strajku pracowników, ale poprawa sytuacji trwała krótko. W lutym 1886 zwolnił wszystkich pracowników, zastępując ich całkowicie nową kadrą. Przyjął także całą armię ochroniarzy, którzy mieli pilnować bezpieczeństwa nowoprzyjętych.

 

To skłoniło działaczy do przygotowania demonstracji. Zaplanowano ją na 1 maja. Główny cel, który przyświecał robotnikom, to ośmiogodzinny dzień pracy. Na czele demonstracji, w której wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy osób stał Albert Parsons – związkowiec walczący również o równouprawnienie Afroamerykanów. Pomimo obaw towarzyszących wielu uczestnikom w demonstracji, obyło się bez rozlewu krwi.

 

Kolejnym krokiem w walce o prawa ludzi pracy był zorganizowany 3 maja, przez niemieckiego związkowca Augusta Spiesa wiec, podczas którego doszło do starcia pomiędzy demonstrantami a nowymi pracownikami McCormicka. Interweniowała policja. Kilku robotników zginęło, kilku zostało ciężko rannych, a wielu pobitych. Wobec brutalności policji Spies zachęcał do wzięcia udziału w demonstracji planowanej na następny dzień.

 

Wydarzenia dnia kolejnego znane są jako Haymarket Riot (dosłownie: zamieszki na placu Haymarket). Wiec przebiegał początkowo bez ekscesów. Burmistrz Chicago zapewniał, że nic nie wskazywało na konieczność interwencji przez policję. Pod koniec przemówienia Samuela Fieldena, jednego z organizatorów wiecu, policjanci zaatakowali demonstrantów. W wyniku skierowanej w funkcjonariuszy bomby jeden z nich zginął, wielu zostało rannych. Policjanci otworzyli ogień. Na placu zapanował taki chaos, że liczni policjanci zostali postrzeleni przez swoich kolegów. Zginęło wiele osób. Wynikiem tych wydarzeń były represje skierowane przeciwko działaczom związkowym. Przed sądem stanęło osiem osób, siedem skazano na śmierć.

 

3 lata po tych wydarzeniach II Międzynarodówka (międzynarodowa organizacja zrzeszająca partie i organizacje socjalistyczne) ustanowiła 1 maja świętem pracy, chcąc tym samym docenić oddanie i poświęcenie ofiar wydarzeń majowych w walce o lepsze warunki pracy.

 

 

Święto Pracy w Polsce

 

W Polsce dzień 1 maja obchodzony jest, podobnie jak na całym świecie, od 1890 roku.

 

Po zakończeniu II wojny światowej rząd ustanowił 1 maja świętem państwowym, wolnym od pracy. Wielu Polaków pamięta pochody pierwszomajowe z czasów PRL-u. Przez lata we wszystkich miastach w Polsce rozbrzmiewały słowa Międzynarodówki: Wyklęty powstań ludu ziemi... W latach 80. nielegalne demonstracje pierwszomajowe organizowała w opozycji do oficjalnych obchodów podziemna Solidarność.

 

W dzisiejszych czasach huczne obchody pierwszomajowe nie są już praktykowane. Z pewnością wiele młodych osób kojarzy 1 maja po prostu z dniem wolnym od pracy. Praca.pl przypomina więc o genezie tego święta  i zachęca do cieszenia się z 8-godzinnego dnia pracy.

 

Święto pracy – najczęściej zadawane pytania:

 

  • Kiedy po raz pierwszy obchodzono święto pracy na świecie?

 

Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy, święto ustanowione przez II Międzynarodówkę w 1989 roku, po raz pierwszy obchodzono w 1890 roku. Obchody miały miejsce także w Polsce.

 

  • Na upamiętnienie jakich wydarzeń ustanowiono święto 1 maja?

 

Pierwszomajowe święto upamiętnia strajki robotników odbywające się w maju 1886 roku w Chicago, będące częścią ruchu na rzecz wprowadzenia ośmiogodzinnego dnia pracy.

Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

  • Pracownik sezonowy

    Mählmann Gemüsebau GmbH & Co. KG   Niemcy, Capplen (Niemcy)   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę / o pracę tymczasową  pełny etat  aplikuj bez CV
    10 godz.
    Praca sezonowa - sadzenie, zbiór warzyw od marca 2025 roku Wymiar pracy: sezonowa umowa o pracę. Opis stanowiska: praca odbywa się w systemie akordu grupowego, indywidualnego (zbiór warzyw) oraz na godziny (12,82€ / godz. netto - inne prace)
  • Finance Application Support Analyst - German Speaker

    Aon   Kraków    praca zdalna
    specjalista (mid)  umowa o pracę  pełny etat  rekrutacja online
    10 godz.
    Day-to-day responsibilities include: Coordinate with end users and assist them with their regular problems/issues, these issues will be managed through Aon’s ticketing system – Service Now. Develop new ideas and present them to the end users and team. Analysing and documenting the issues,...
  • Data Protection Lead

    Aon   Kraków    praca hybrydowa
    kierownik/koordynator / menedżer  umowa o pracę  pełny etat
    11 godz.
    Responsibilities: Oversees the status of DP compliance and carries out the operational aspects of the mitigation plans to meet Aon's DP requirements; Works with BUs to maintain and update records of processing activities (RPA), conducts annual reviews in line with Aon procedures, ensures the...
  • Brygadzista produkcji

    HSV Polska Sp. z o.o.   Łódź, Polesie    praca stacjonarna
    pracownik fizyczny / kierownik/koordynator  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    13 godz.
    ZAKRES OBOWIĄZKÓW: Nadzór nad prawidłowym przebiegiem procesu produkcyjnego zgodnie z procedurami i instrukcjami produkcyjnymi; Dokumentowanie przebiegu produkcji systemie komputerowym; Kontrolowanie pracy i parametrów maszyn; Uruchomienie i zatrzymanie procesu produkcyjnego; Obsługa zleceń...
  • LINKTIS Sp. z o.o.   za 3 dni wygasa
    specjalista mid / senior / ekspert  umowa o pracę / zlecenie / kontrakt B2B  pełny etat
    14 godz.
    Obowiązki: Pozyskiwanie nowych klientów oraz obsługa bieżących. Organizacja procesów spedycyjnych. Współpraca z agencjami celnymi oraz przewoźnikami lotniczymi. Negocjacje cenowe i przygotowywanie ofert transportowych.
  • Inżynier / Inżynierka ds. odbiorów i modernizacji

    Resi4Rent Leasing   Warszawa    praca stacjonarna
    specjalista (mid)  kontrakt B2B  pełny etat
    14 godz.
    Opis stanowiska: Prace związane z przygotowaniem obiektu do otwarcia. Udział w odbiorach nowych inwestycji od Generalnego Wykonawcy. Koordynacja i nadzór nad wykonywaniem okresowych przeglądów oraz konserwacji elementów budynku i instalacji. Wsparcie zespołu zarządzania nieruchomościami w...

Najnowsze artykuły

Czarny Piątek w Polsce, czyli jak wygląda Black Friday oczami pracownika?

Czarny Piątek w Polsce, czyli jak wygląda Black Friday oczami pracownika?

Nadchodzi długo wyczekiwany przez wielu Czarny Piątek, czyli dzień przedświątecznych obniżek cen. Dla klientów to szansa na złapanie wyjątkowych okazji, dla firm zysk, ale i ogromne wyzwanie logistyczne. Kto najbardziej korzysta na Black Friday? Czy robienie zakupów tego dnia faktycznie się opłaca? Podpowiadamy, jak przetrwać Czarny Piątek i z perspektywy konsumenta, i pracownika sklepu.

Równość to nie odebranie czegoś mężczyznom! Olga Kozierowska o feminizmie w pracy

Równość to nie odebranie czegoś mężczyznom! Olga Kozierowska o feminizmie w pracy

– Cechy takie jak ambicja czy asertywność, które u mężczyzn są cenione, u kobiet potrafią budzić niechęć. Przypisuje się też liderkom stereotypowo męskie cechy, aby uzasadnić ich wysoką pozycję w organizacji – komentuje Olga Kozierowska, prezeska Fundacji WłączeniPlus i twórczyni Sukcesu Pisanego Szminką. W wywiadzie dla Praca.pl ekspertka wyjaśnia, co współcześnie oznacza feminizm w pracy.

Grupy zawodowe najbardziej narażone na smog

Grupy zawodowe najbardziej narażone na smog

Najbardziej narażone wdychanie rakotwórczego smogu są osoby codziennie dojeżdżające do pracy, mieszkańcy kilkudziesięciotysięcznych miejscowości i osoby wykonujące w sezonie grzewczym oraz przy ruchliwych drogach pracę w terenie. Główny Inspektorat Pracy wyjaśnia, czy pracodawcy muszą zapewnić pracownikom maski antysmogowe i jak powinni chronić ich przed szkodliwymi czynnikami pracy.

Mechanik lotniczy – praca, wymagania, zarobki

Mechanik lotniczy – praca, wymagania, zarobki

Mechanik lotniczy to jeden z najbardziej perspektywicznych zawodów dla absolwentów techników i szkół branżowych o profilach związanych z mechaniką. Żeby zdobyć tę pracę, trzeba uzyskać dodatkową licencję na obsługę techniczną statku powietrznego, wystawianą przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Sprawdź, jak ją zdobyć, a także w jakich samolotach możesz specjalizować się jako mechanik lotniczy!

Stress interview – co to jest? Czy miałeś najgorszą rozmowę o pracę w życiu?

Stress interview – co to jest? Czy miałeś najgorszą rozmowę o pracę w życiu?

Rozmowa o pracę zaczyna się zwyczajnie, ale po chwili rekruter zaczyna być opryskliwy i Cię prowokuje. Spotkanie zmienia się w najgorszą rekrutację w życiu. Masz takie doświadczenia? Być może zastosowano na Tobie technikę stress interview. Jak jej sprostać? – Im lepiej znasz siebie, tym lepiej przygotujesz się do czekającej Cię rozmowy – tłumaczy psycholog biznesu Agnieszka Zacher-Łanowska.

Kreatywność a AI. Czy pracownicy branż kreatywnych mogą wkrótce stracić pracę?

Kreatywność a AI. Czy pracownicy branż kreatywnych mogą wkrótce stracić pracę?

Czy inteligentny program ma prawa autorskie? Dlaczego AI może dyskryminować? Czy sztuczna inteligencja wkrótce przejmie kreatywne zawody, wysyłając na bezrobocie programistów, grafików, dziennikarzy, filmowców? – Ludzie wolą sztukę tworzoną przez ludzi. Kiedyś sztuka AI będzie jak sport na dopingu – przewiduje prof. Dariusz Jemielniak, badacz ruchów antynaukowych i sztucznej inteligencji.