Sekretarka, która godzinami prowadzi prywatne dysputy z koleżankami. Manager wykorzystujący swój telefon komórkowy do oglądania memów i czytania wiadomości podczas zebrań. Głośne i długie rozmowy przez telefon w openspasie czy wręcz przeciwnie, ciche konwersacje, zupełnie niezwiązane z obowiązkami, za pośrednictwem komunikatorów tekstowych. Czy pracodawca może wprowadzić zakaz używania telefonów komórkowych, jeśli pracownicy nie są wydajni i marnują czas? Czy takie rozwiązanie jest w ogóle zgodne z prawem?
Prywatne rozmowy w pracy a Konstytucja
Art. 100. § 1. Kodeksu pracy stanowi, że: Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. W szczególności jest zobligowany m.in. do przestrzegania regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku.
Czy może zdarzyć się więc tak, że regulamin pracy w firmie narzuca obowiązek zdania prywatnych telefonów przed wejściem do biura, a za korzystanie z telefonu w pracy grożą pracownikom sankcje? Nie. Pracodawca nie ma prawa ani rekwirować prywatnych urządzeń podwładnych, ani karać za komunikowanie się z osobami z zewnątrz. Dlaczego? Całkowity zakaz używania telefonów w miejscu pracy jest niezgodny z Konstytucją, a mówiąc precyzyjniej, narusza art. 49.: Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.
O ile więc zupełny zakaz używania telefonu ograniczałby prawa gwarantowane konstytucyjnie, o tyle pracodawca może zadbać o interesy przedsiębiorstwa i wprowadzić pewne ograniczenia, by obowiązki pracownika były wypełniane. Zasady muszą być jednak dokładnie określone w regulaminie pracy albo w umowie o pracę.
Prywatne rozmowy w miejscu pracy a regulamin pracy
Rozmowa przez telefon w czasie przysługujących pracownikom przerw nie może zostać zabroniona. Ograniczeniom podlega jedynie czas, w którym pracownicy mają wykonywać swoje obowiązki. Zakaz rozmowy przez telefon powinien zostać ujęty w regulaminie zakładowym albo w umowie o pracę. Można go wprowadzić, jednak odbieranie telefonu i wykonywanie połączeń w nagłych i w uzasadnionych sytuacjach nie może być traktowane jako naruszenie zasad. Pracodawca musi bowiem szanować godność podwładnych, ich dobra osobiste i konstytucyjne prawo do swobodnego komunikowania się.
Całkowity zakaz korzystania z urządzeń może zostać wprowadzony jedynie w miejscach, gdzie używanie ich zagrażałoby bezpieczeństwu, dezorganizowałoby pracę i zaburzało działanie urządzeń czy maszyn.