Praca.pl Poradniki Rynek pracy
Asertywność w pracy, postawa

Asertywność w pracy, postawa

 
Asertywność w pracy, postawa

W komunikacji na polu zawodowym każdy z nas odgrywa jakąś rolę. Podczas gdy wypełniamy swoje obowiązki, może dochodzić do sytuacji, w których nasza postawa lub interesy są zagrożone. Zaczynamy się bronić lub atakować, męczyć i frustrować. Przychodzi w końcu moment, gdy zastanawiamy się, czy chcemy w to grać dalej, czy podtrzymywanie swojej postawy przyniesie nam więcej korzyści niż strat. Kluczem do rozwiązania tej trudnej sytuacji jest zastosowanie zasad efektywnej komunikacji w pracy, opartej na poszanowaniu drugiej strony, empatii, ale i szacunku do siebie oraz uwzględnianiu własnych potrzeb. Asertywność w życiu zawodowym naprawdę popłaca!

 

Spis treści

Asertywność – co to?

 

Postawa asertywna nie wiąże się jedynie z umiejętnym i stanowczym mówieniem „nie”. To świadome wyznaczanie własnych granic i komunikowanie ich innym osobom z szacunkiem i zrozumieniem. Co ważne, asertywności każdy może się nauczyć.

 

Umiejętność ta jest szczególnie przydatna w życiu zawodowym. Asertywność w pracy podnosi poczucie własnej wartości, wzbudza szacunek w otoczeniu i w naszym wewnętrznym ja. Nie zadręczamy się niczym, jesteśmy spokojni, gdyż postępujemy w zgodzie z własnymi przekonaniami.

 

Ludzie boją się być asertywni, zwłaszcza w kontaktach z przełożonymi, kontrahentami, ale i współpracownikami. Boją się, że odmowa może przynieść niemiłe konsekwencje. W najlepszym przypadku pracownicy obawiają się utraty sympatii w otoczeniu, w najgorszym utraty pracy.

 

Osoba asertywna jasno wyznacza granice, określa swoje potrzeby i wyraża swoje zdanie. Przez to staje się pewniejsza siebie, co też przekłada się na kontakty z innymi osobami. Dlatego nie można od razu zakładać, że jeśli mamy odmienne zdanie niż szef, stracimy posadę. Jeżeli odpowiednio uargumentujemy swoje zdanie, możemy zyskać nawet uznanie u przełożonego. Sztuką nie jest mówić po prostu „nie”, sztuką jest mówić „dlaczego nie”.

 

Natomiast, jeżeli na wszystko reagujemy złością lub wręcz agresją i nie motywujemy swojego zachowania, to jest to przeciwieństwo asertywności.

 

Odpowiednio zakomunikowana postawa asertywna w miejscu pracy pozwoli wypracować rozwiązania, które przyniosą satysfakcję obu stronom. Nie warto obawiać się wyrażania własnych potrzeb, nawet w stosunku do przełożonego. Ważny jest odpowiedni dobór słów, argumentacja. Nie należy ślepo zgadzać się ze wszystkim, jeśli to co nas rani czy przeszkadza w innych obowiązkach lub życiu prywatnym. Asertywny pracownik to dobry pracownik, gdyż tę cechę z pewnością także może wykorzystać w kontaktach biznesowych.

 

O tym, jak ważna jest asertywność na ścieżce rozwoju zawodowego, chyba najlepiej wiedzą osoby, którym brak pewności siebie. Nie każdy przełożony umie bowiem dostrzec wkład i zaangażowanie pracownika w realizację jakiegoś projektu. Podwładny, który nie potrafi się zaprezentować, zaznaczyć swojej obecności, może nie dostać szansy na podwyżkę czy awans, nawet jeśli na to zasługuje.

 

Asertywność w pracy – zalety

 

Asertywność pozwala nam działać zgodnie z własnymi potrzebami i preferencjami, jednocześnie odnosząc się z szacunkiem do innych. Postawa asertywna jest niezwykle ważnym elementem budowania samooceny. Dzięki niej wiemy, kim jesteśmy i nie czynimy niczego wbrew sobie. Dajemy sobie prawo na posiadanie własnego zdania, akceptujemy fakt, że może być ono zupełnie inne niż pozostałych osób.

 

Dzięki asertywności w pracy:

 

  • wypełniamy swoje obowiązki w terminie – nie pozwalamy się rozpraszać innym,
  • nie bierzemy na siebie zbyt wiele, potrafimy ocenić własne możliwości,
  • nie jesteśmy przepracowani, nie poświęcamy życia rodzinnego dla pracy,
  • jesteśmy doceniani przez współpracowników i przełożonych – pokazujemy się jako osoby, które mają swoje zdanie i szanują swoją własną pracę,
  • czujemy się bardziej zadowoleni ze swojego miejsca na ścieżce zawodowej, gdyż działamy zgodnie ze sobą.

 

Jak zatem podreperować swoją samoocenę, wyćwiczyć asertywność i zadbać o samorozwój, by przyniosło to pozytywne efekty w pracy? Na początek warto zastanowić się nad tym, jakie są przyczyny braku wiary w siebie. Niestety, często nie są one widoczne na pierwszy rzut oka i wymagają pogłębionej introspekcji czy psychoterapii. Mimo że akceptacja siebie, swojej pracy, ale też wyglądu, sposobu bycia, możliwości bywa trudnym i długotrwałym procesem, nie zniechęcajmy się. Inwestowanie w rozwój osobisty opłaca się i często przynosi wymierne skutki.

 

Prócz przyczyn osobistych brak pewności siebie i niska samoocena mogą być wywoływane między innymi przez toksyczne relacje i niesprzyjające rozwojowi warunki w pracy takie jak przeciążenie pracą, mobbing, dyskryminacja, faworyzowanie niektórych podwładnych. W takim wypadku pierwszym krokiem powinno być zgłoszenie niezgodnych z prawem praktyk.

 

Jeśli problem stanowi nadmierna rywalizacja czy złe relacje między współpracownikami, jeśli to możliwe, warto postarać się poprawić atmosferę w pracy.

 

Obniżona pewność siebie czy nieśmiałość w sytuacjach zawodowych często dotyczy kobiet. Przejawia się na przykład zaniżaniem oczekiwanego wynagrodzenia podczas rozmowy rekrutacyjnej, „oddawaniem” awansu kolegom bez walki, mimo że w zespole to one wykonały większość pracy, lękiem przed upominaniem się o nagrodę lub premię, czy pragnieniem nie zwracania na siebie uwagi w czasie spotkań biznesowych.

 

Zjawiskiem wiążącym się z brakiem pewności siebie w pracy jest tzw. syndrom oszusta. Dotyka on przede wszystkim wysoko postawionych kobiet, które postrzegają się jako osoby, które nie zasłużyły na awans, wysokie zarobki itd. Żyją w przekonaniu, że tak naprawdę okłamują innych, gdyż brak im kompetencji, by pełnić znaczącą funkcję w firmie, oraz ciągłym lęku, że ich „oszustwo” nagle wyjdzie na jaw.

 

Uwierz w siebie! Uwolnij pewność siebie! Bądź asertywny! Uwolnij się od poczucia winy – to bardzo łatwo powiedzieć, trudniej jednak wprowadzić w życie. Pozytywne myślenie o sobie i asertywność w pracy to jednak coś, czego możemy się nauczyć, wypracowując u siebie dobre nawyki. Może pomóc na przykład:

 

  • nagradzanie siebie za sukcesy – drobnym upominkiem, czasem tylko dla siebie, wycieczką – w zależności od wagi osiągnięcia;
  • zrobienie listy krótko- i długoterminowych celów. W budowaniu pewności siebie bardzo ważną kwestią jest poczucie, że nasze działania przynoszą efekty i mają realny wpływ na rzeczywistość. Dobrze jest więc obserwować stopień realizacji swoich planów;
  • mówienie sobie komplementów i uczenie się przyjmowania miłych słów od innych. Nie każdy wie, jak odpowiadać na pochwały, a część osób reaguje na nie nieufnością, śmiechem czy zwyczajnie w nie nie wierzy. Warto zwracać pilniejszą uwagę na swoje małe sukcesy i zacząć je doceniać;
  • dostrzeganie pozytywnych stron różnych sytuacji. Dobre nastawienie to często połowa sukcesu – wyzwala kreatywność, łagodzi napięcie, pomaga radzić sobie z presją czasu czy stresem. Postaraj się w nawet w najtrudniejszym zadaniu znaleźć jakieś plusy – choćby dostrzec to, czego możesz się dzięki niemu nauczyć.

 

Nabranie pewności siebie to pierwszy, niezwykle ważny krok do wypracowania postawy asertywnej.

 

Asertywność – przykłady

 

Wiemy już, że asertywność w pracy czy w najbliższym otoczeniu oznacza wiele różnych rzeczy, między innymi umiejętność odmawiania, argumentowania, ale też zachowywania się z szacunkiem. Asertywny to znaczy nieagresywny i niezadający cierpienia innym i sobie. Zachowanie asertywne pozwala na poznanie potrzeb innych i wyrażenie swoich własnych. Poprzez taką postawę postępujemy w zgodzie ze sobą, odnosząc się z empatią do innych.

 

Przykłady postawy asertywnej to:

 

  • zdolność odmawiania, uczciwie i bezpośrednio,
  • umiejętność przedstawiania swoich racji, argumentowania,
  • zdolność do konfrontacji,
  • branie odpowiedzialności za swoje czyny i słowa,
  • umiejętność przyjmowania krytyki i pochwał,
  • zdolność do wyrażania krytyki i chwalenia innych,
  • świadomość swoich mocnych i słabych stron, dostrzeganie sukcesów i porażek,
  • wyrażenie szczerej opinii, szczególnie w rozmowie z osobą zajmującą wyższą pozycję,
  • umiejętność proszenia o pomoc, przysługi.
Więcej artykułów "Rynek pracy"

Polecane oferty

  • Sezonowy pracownik rolny - sadzenie i zbiór warzyw

    Mählmann Gemüsebau GmbH & Co. KG   Niemcy, Capplen (Niemcy)   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę / o pracę tymczasową  pełny etat  aplikuj bez CV
    1 godz.
    Oferta pracy sezonowej - sadzenie i zbiory warzyw Start: Marzec 2025 roku Zakres działań: Sadzenie, zbiory, pakowanie, sortowanie i mycie warzyw; Praca w terenie i w hali;
  • Kontroler jakości w firmie produkcyjnej

    HSV Polska Sp. z o.o.   Wrocław, Psie Pole    praca stacjonarna
    specjalista (mid) / pracownik fizyczny  umowa o pracę  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    3 godz.
    Twoje zadania: analizowanie wymagań jakościowych dla produktu i procesu; prowadzenie zestawień wyników analiz jakościowych oraz opracowywanie statystyk i raportów jakościowych; bieżące analizowanie błędów i rozwiązywanie pojawiających się problemów jakościowych, ustalanie...
  • Operator wózka widłowego bocznego

    Flexcraft Polska Sp. z o.o.   Holandia   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę tymczasową  tymczasowa/dodatkowa   9 000 - 15 000 zł brutto/mies.  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    3 godz.
    Obowiązki: wykonywanie transportu wewnątrz zakładowego wózkiem widłowym bocznym; wykonywanie czynności pomocniczych, obsługowych i konserwacyjnych wózka; prace magazynowe; Wymagania: doświadczenie przy obsłudze wózków widłowych bocznych; uprawnienia na wózki widłowe boczne –...
  • Pracownik produkcji - owoce i warzywa

    Flexcraft Polska Sp. z o.o.   Holandia, Maasdijk   
    pracownik fizyczny  umowa o pracę tymczasową  tymczasowa/dodatkowa / pełny etat   7 500 - 14 000 zł brutto/mies.  rekrutacja online  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    3 godz.
    Wymagania: zaangażowanie i motywacja do pracy; mile widziane prawo jazdy kat. B; co najmniej podstawowa znajomość języka angielskiego; dobra organizacja pracy; chęć nawiązania współpracy na dłuższy okres – chcemy się z Tobą związać na jak najdłużej! Obowiązki: pakowanie,...
  • Kierownik Robót

    kierownik/koordynator  umowa o pracę / kontrakt B2B  pełny etat  aplikuj szybko  aplikuj bez CV
    4 godz.
    Do obowiązków kierownika robót należeć będzie wykonywanie obowiązków przewidzianych w aktualnie obowiązujących przepisach prawa w tym prawa budowlanego i aktach wykonawczych tego prawa.
  • Inżynier ds. Infrastruktury Technicznej i Konserwacji

    Resi4Rent Leasing   Warszawa    praca stacjonarna
    specjalista (mid)  kontrakt B2B  pełny etat
    4 godz.
    Opis stanowiska: Przygotowanie obiektów do otwarcia oraz udział w odbiorach inwestycji. Nadzór nad przeglądami technicznymi i konserwacją budynków oraz instalacji. Koordynacja napraw, modernizacji i rozbudowy infrastruktury. Współpraca z zewnętrznymi serwisami technicznymi i remontowymi....

Najnowsze artykuły

Kobiety coraz silniejsze w biznesie

Kobiety coraz silniejsze w biznesie

– Czy nie mamy tak, że jak nie umiemy czegoś na 200%, to rezygnujemy? Boimy się, że nie podołamy? Pamiętajmy, że nie liczy się płeć, ale nasze kompetencje. Nie dajmy sobie wmówić, że jesteśmy w czymś gorsze! – mówi specjalistka HR Agnieszka Ciećwierz. W Światowym Dniu Przedsiębiorczości Kobiet przypomina, w czym kobiety są świetne oraz wyjaśnia, jak być jeszcze lepszą liderką w biznesie.

Urlop okolicznościowy na ślub dziecka

Urlop okolicznościowy na ślub dziecka

Ślub dziecka pracownika to jedno z wydarzeń uprawniających do wzięcia urlopu okolicznościowego, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Wyjaśniamy, z ilu dni urlopu może skorzystać ojciec, matka czy opiekun prawny dziecka, jak powinien wyglądać wniosek o urlop okolicznościowy oraz czy dni wolne można wykorzystać wyłącznie w dniu ślubu i wesela.

Grupy zawodowe najbardziej narażone na smog

Grupy zawodowe najbardziej narażone na smog

Najbardziej narażone wdychanie rakotwórczego smogu są osoby codziennie dojeżdżające do pracy, mieszkańcy kilkudziesięciotysięcznych miejscowości i osoby wykonujące w sezonie grzewczym oraz przy ruchliwych drogach pracę w terenie. Główny Inspektorat Pracy wyjaśnia, czy pracodawcy muszą zapewnić pracownikom maski antysmogowe i jak powinni chronić ich przed szkodliwymi czynnikami pracy.

Mechanik lotniczy – praca, wymagania, zarobki

Mechanik lotniczy – praca, wymagania, zarobki

Mechanik lotniczy to jeden z najbardziej perspektywicznych zawodów dla absolwentów techników i szkół branżowych o profilach związanych z mechaniką. Żeby zdobyć tę pracę, trzeba uzyskać dodatkową licencję na obsługę techniczną statku powietrznego, wystawianą przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Sprawdź, jak ją zdobyć, a także w jakich samolotach możesz specjalizować się jako mechanik lotniczy!

Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

Szklane ściany, szklane ruchome schody. Równouprawnienie na rynku pracy to wciąż fikcja?

7 listopada wypada Światowy Dzień Feminizmu. Dlaczego to tak ważne święto? – Mimo poprawy sytuacji kobiety nadal borykają się ze stereotypami, mają dodatkową nieodpłatną pracę w domu, soptykają się z seksizmem w pracy, są rzadziej zapraszane jako ekspertki – zauważa dr Anna M. Górska, dyrektorka Centrum Badań Kobiet i Różnorodności w Organizacjach z Akademii Leona Koźmińskiego.

Osoba z autyzmem na rynku pracy – czy autyzm wyklucza z życia zawodowego?

Osoba z autyzmem na rynku pracy – czy autyzm wyklucza z życia zawodowego?

– Populacja osób neuroatypowych jest bardzo zróżnicowana – zauważa Izabela Kocyłak, trenerka pracy z Fundacji SYNAPSIS. Wiele osób aktywnych zawodowo, szczególnie z tzw. wysoko funkcjonującym autyzmem, jest nieświadomych swojego zaburzenia. Tymczasem aż 2% pracowników w Polsce i 10% w Europie to osoby w spektrum autyzmu. Jak rozpoznać autyzm i w jakich zawodach może sprawdzić się autystyk?