Wykształcenie formalne
Bazując na doświadczeniach rodziców, młodzi ludzie są przekonani, że na starcie do kariery potrzebują dyplomu wyższej uczelni. Z jednej strony szkoła daje solidną bazę, ale grunt ten opiera się na teoretycznych podstawach. Te z kolei są łatwe do przyswojenia samodzielnie, szczególnie biorąc pod uwagę chęć dzielenia się wiedzą w środowisku IT. Według badania rynku przeprowadzonego przez E-mentor, jedynie 18% pracodawców zwraca uwagę na formalne wykształcenie. W praktyce ma to miejsce tylko wtedy, kiedy doświadczenie nie pozwala na wiarygodną ocenę kandydata. Stojąc przed decyzją: uczelnia czy praca, warto na chwilę zastanowić się nad wyborem.
Coraz więcej dużych firm dostrzega większą wartość w praktyce niż w teorii. Przykładem może być EY, które wycofuje weryfikację stopnia naukowego jako kryterium dopuszczenia do procesu rekrutacji. W ramach ciekawostki – wiele osobistości świata IT nie ukończyło studiów – Bill Gates (Microsoft) czy Steve Wozniak (Apple) to tylko dwa
z wielu przykładów.
Zadbaj o to, jak Cię widzą
1. Planując karierę w branży IT, zwróć uwagę na to, czy w łatwy sposób można odnaleźć informacje budujące Twój profil zawodowy. Wiele firm prowadzi rekrutacje na portalach społecznościowych dla profesjonalistów, lub wręcz szuka bezpośredniego kontaktu z wybranymi osobami.
Pamiętaj, że: dbanie o swój profil, udzielanie się na forach, czy np. StackOverflow, prowadzenie bloga, publikowanie projektów jest także pomocne dla potencjalnych pracodawców. Dzięki temu poznają Ciebie poprzez efekty Twojej pracy. Temat dotyczy nie tylko programistów, ale także grafików, testerów czy designerów.
Każde dzieło, którym możesz się podzielić (narzędzie, aplikacja, fragment kodu, spostrzeżenia czy po prostu przemyślenia w temacie), może wesprzeć Twój rozwój. Należy jednak pamiętać, że jest to miecz obosieczny – mieszając treści technologiczne z np. prywatnymi poglądami czy negatywnymi opiniami, bardzo łatwo można zrazić do siebie rekrutera.
2. Drugim ważnym aspektem jest tworzenie swojej marki – można to robić na wiele sposobów. Jeśli posiadasz większą wiedzę, możesz:
- uczestniczyć w konferencjach branżowych jako prelegent,
- publikować artykuły w pismach specjalistycznych,
- dzielić się doświadczeniami branżowymi na blogu,
- zrobić repozytorium artykułów i linków na dany temat.
Współpraca przy projektach typu Open Source oraz ogólnie pojęta praca na rzecz społeczności (np. pomoc w organizacji eventów takich jak JUG’i, konferencje czy grupy .NET, czynny udział w kołach naukowych działających przy uczelniach lub bardziej networkingowe grupy, takie jak KnowCamp czy np. Agile Wrocław) dadzą Ci wiele okazji do poznania osób z branży, nawiązania kontaktów i zwiększenia rozpoznawalności swojej osoby.
Plan kariery
Jeśli pracujesz już w branży IT lub w najbliższym czasie taką pracę rozpoczniesz, najważniejszą rzeczą przed Tobą jest określenie ścieżki, którą chcesz podążać. Nie jest to proste, ponieważ mnogość ról i technologii może przyprawić na początku o zawrót głowy. Wystarczy jednak poświęcić trochę czasu, aby się odnaleźć w tym środowisku. Przede wszystkim zastanów się, czy w Twoim otoczeniu są osoby, które mają większe doświadczenie praktyczne. Podpytaj, co należy do ich obowiązków oraz jakie mają przemyślenia na temat konkretnych stanowisk/ról czy wręcz firm.
Równie cennym źródłem informacji mogą być ogłoszenia o pracę – wiele ofert wyszczególnia zakres zadań i oczekiwanych kompetencji na konkretnym stanowisku.
Zachęcam także do wyszukania i zapoznania się z wywiadami przeprowadzonymi z osobami pracującymi w branży IT na różnych stanowiskach. Być może znajdziesz tam coś, czego nie wiedziałeś do tej pory lub odkryjesz coś, co Cię zainteresuje. Warto mieć na uwadze zarówno fakt, czy „przyjemnie” Ci się używa konkretnej metody, jak i realne zapotrzebowanie rynku na dane rozwiązanie. Tego rodzaju analizy można znaleźć w sieci dla niemal każdego stanowiska.
Dla programistów porównanie ofert w różnych językach publikuje serwis Gooroo. Technologie i narzędzia niszowe są również mile widziane przez pracodawców, ale nie stanowią głównego kryterium zatrudnienia. Jak w żadnej innej branży, kluczem do kariery w IT jest doświadczenie praktyczne. To ono jest największym wyróżnikiem konkretnej osoby. Jeśli rozważasz poświęcenie dużej ilości czasu na naukę nowej technologii, chcesz zdobyć doświadczenie w trakcie studiów, lub na początku swojej drogi zawodowej – możesz pracować na własny rachunek przez jakiś czas lub na stałe.
Portale takie jak Elance czy Freelance z każdym rokiem powiększają bazę ofert i dostępnych zleceń. Są też rewelacyjnym źródłem informacji o rynku globalnym i potrzebnych kompetencjach. Weźmy na przykład raport portalu Elance na temat ofert zatrudnienia, który pozwala porównać zapotrzebowanie na różne języki programowania (podobne raporty znajdziesz też dla innych specjalizacji).
Kiedy będziesz wiedział, jakie są Twoje krótko- i długoterminowe cele, pamiętaj o nich podczas rozmów kwalifikacyjnych. Czasem lepiej odrzucić jakąś ofertę i skupić się na szukaniu tej, która pasuje do Twojego planu. Dzięki temu będziesz bardziej zmotywowany, efektywny rozwój przyjdzie Ci łatwiej, a praca będzie sprawiała przyjemność. Podejmując decyzje na temat kariery, pamiętaj o tym , żeby zdać sobie pytanie: „W jaki sposób to pomoże mi osiągnąć wyznaczony cel?”. Pamiętaj też, że trendy się zmieniają i weryfikuj swój plan raz na jakiś czas – zarówno pod kątem rynku pracy, jak i swoich oczekiwań i zamierzeń.
Gdzie znajdziesz więcej informacji?
Każdy z etapów planowania i rozwoju kariery wymaga dostępu do informacji – część z nich zdobędziesz na pewno poprzez doświadczenie, nawiązywanie znajomości i wymianę opinii. Niekiedy jednak ciężko Ci będzie zobaczyć „pełny obraz sytuacji”. W takich chwilach warto poszukać danych online: w ofertach pracy znajdziesz stawki, obowiązki, informacje, czym dana firma się zajmuje, na portalach typu Glassdoor – wynagrodzenia w branży, opinie o pracy w firmach, w raportach o freelancingu – trendy i tendencje na rynku.
Freelancing często o kilka lat „wyprzedza” duże firmy i korporacje w kwestii używanych technologii. Uczestnicząc w konferencjach branżowych, usłyszysz o orientacjach na rynku oraz firmach zyskujących na znaczeniu, w czasopismach takich jak Nature, MIT Technology Review zapoznasz się z obszarami, które za kilka lat mogą być bardzo ważne, a kompetencje w nich poszukiwane, na forach i portalach q&a przeczytasz o popularnych technologiach oraz problematycznych sferach danych rozwiązań, publiczne chmury, jak np. Amazon, AWS, Microsoft, Azure, Open Shift informują o kierunkach dotyczących infrastruktury oraz systemów rozproszonych.
Także w zakresie zdobywania nowej wiedzy internet jest Twoim przyjacielem. Ucząc się nowej technologii, masz do wyboru uniwersytety online (jak udacity, coursera), kursy, videotutoriale, ale także blogi prowadzone przez firmy oraz materiały publikowane przez nie czy ich kluczowych pracowników (blogi np. All Things Distributed czy Allegro Tech, materiały: AWS architecture blueprints, naukowe z Google, Microsoft, IBM).
Coraz bardziej popularne staje się także organizowanie spotkań z ekspertami, na których można zapytać o konkretne technologie (ostatnio w Berlinie został otwarty AWS Pop-up loft) oraz porozmawiać o szczegółach z osobami, które je współtworzą.
Niezależnie od konkretnego stanowiska, z jakim wiążesz swoją przyszłość, branża IT ma wiele do zaoferowania. Wymaga jednak równie dużo, żeby się w niej wyróżnić. Nie są to umiejętności ponad Twoje możliwości – wystarczy konsekwencja, otwartość na nową wiedzę i ciągłą naukę oraz koncentracja na określonym celu. Zastanów się nad kierunkiem swoich działań, określ plan i skorzystaj z możliwości, jakie masz w zasięgu ręki!
Jakub Derda programista, autor bloga www.kobietydokodu.pl
