Z jednej strony coraz częściej zaciągamy kredyty konsumpcyjne – również w firmach pożyczkowych – a z drugiej mamy jasność, że musimy oszczędzać na przyszłą emeryturę i inwestować. Gdzie – poza bankowością – pojawiają się zatem nowe miejsca pracy?
Zarządzanie wierzytelnościami
Od sierpnia 2013 roku ilość kredytów uznanych przez banki jako stracone wzrosła o 11% (za GUS). Owocem takiej sytuacji jest większa ilość pracy dla firm zarządzających wierzytelnościami – to zaś zwiększa zapotrzebowanie na pracowników – również o nieco innych specjalnościach niż dotychczas. Iwona Szewczyk, Kierownik Zespołu Zarządzania Zasobami Ludzkimi z Grupy Kapitałowej Kredyt Inkaso tak opisuje obecną sytuację na rynku: W ostatnim okresie daje się zaobserwować znaczny wzrost ilości ofert pracy w obszarze zarządzania wierzytelnościami. Jest to spowodowane zwiększeniem konkurencji na rynku krajowym, przyjściem nowych inwestorów zagranicznych oraz zwiększeniem podaży nowych produktów wierzytelności (np. wierzytelności hipoteczne).
Ta sytuacja spowodowała, że na rynku pracy w obszarze wierzytelności potrzebni stali się pracownicy z innymi umiejętnościami niż dotychczas. W tym przypadku przykładem może być rzeczoznawca majątkowy, niezbędny przy wycenie wierzytelności hipotecznych.
Stanowiska pracy, na które najtrudniej jest zrekrutować w tej branży kompetentnych pracowników:
- analityk ryzyka,
- ekspert ds. wyceny portfeli wierzytelności,
- specjalista ds. obsługi wierzytelności hipotecznych,
- programista odpowiedzialny za rozwój systemów w obszarze obrotu wierzytelnościami,
- administrator dużych baz danych.”
Doradztwo finansowe
Stanowisko doradcy finansowego nie jest nowością – niestety, w Polsce nie cieszy się najlepszą renomą. Winę za tę sytuację ponoszą pierwsze firmy zajmujące się doradztwem, które rekrutując bardzo młodych i niedoświadczonych pracowników, nie zbudowały należytego wizerunku doradcy. Tymczasem samodzielna orientacja w instrumentach finansowych jest dla większości osób zbyt trudna, by móc zająć się tym samemu – w efekcie trzymamy pieniądze w przysłowiowej skarpecie lub na nisko oprocentowanych lokatach.
Ofert pracy dla doradców finansowych jest sporo. W 99% przypadków jest to praca agenta lub brokera oparta o własną działalność gospodarczą. Skuteczny doradca może zarobić na prowizjach nawet do 10 000 zł, a później nadzorować własny zespół i dodatkowo otrzymywać tzw. nadprowizję. Aby skutecznie doradzać klientom, trzeba nie tylko mieć odpowiednią wiedzę (dostarczaną na szkoleniach), ale również prezencję, umiejętności sprzedażowe i nastawienie na klienta. Przede wszystkim jednak trzeba potrafić wzbudzić zaufanie.
Stanowisko doradcy finansowego to świetna opcja dla tych, którzy chcą się – jako dojrzali pracownicy – przekwalifikować i nie boją się ryzyka. To bardzo ciężka praca oparta o system poleceń i wymagająca od pracownika inicjatywy i odporności psychicznej. Skutecznym doradcom daje jednak duże zaplecze finansowe i elastyczny tryb pracy.
Leasing
Dla przedsiębiorców leasing, czyli możliwość „wypożyczenia” określonego dobra (np. samochodu, sprzętu itp.) w zamian za ratalne opłaty, to możliwość rozwoju bez konieczności ponoszenia ryzyka finansowego. Leasing jako metoda finansowania inwestycji staje się coraz bardziej popularny, co owocuje rozwojem firm, które specjalizują się w leasingu operacyjnym czy finansowym.
Z danych Związku Polskiego Leasingu wynika, że trzy pierwsze kwartały 2014 roku to wzrost wartości transakcji o 27% w stosunku do roku poprzedniego! Część firm leasingowych to spółki córki, które powstały przy bankach (np. BZ WBK Leasing S.A. czy Raiffeisen Leasing Polska), część – firmy doradztwa finansowego (jak np. Financecity), a część to firmy specjalizujące się w usługach leasingowych (np. Europejski Fundusz Leasingowy S.A.).
Firmy leasingowe zatrudniają zarówno przedstawicieli handlowych i doradców, jak i specjalistów biegłych w analizie ryzyka kredytowego. Ze względu na to, że najczęściej w Polsce w leasing bierze się pojazdy, poszukiwane są również osoby z doświadczeniem w zarządzaniu flotą.
Warto zauważyć, że w obszarze leasingu istnieje również pojęcie leasingu konsumenckiego. Na razie stanowi on znikomą część rynku, ale nie jest wykluczone, że w najbliższej przyszłości obszar ten się rozwinie, dając zatrudnienie nowym specjalistom. Warto zatem mieć rękę na pulsie. 
Bankowość dla każdego
Pracę w banku znaleźć może niemalże każdy. Na stanowiska doradcy lub opiekuna klienta przyjmowane są osoby bez doświadczenia w finansach, a często nawet bez wykształcenia kierunkowego. Trzeba jednak wykazać się odpowiednim nastawieniem i chęcią pracy z klientem. Oczywiście osoba z wykształceniem średnim i brakiem doświadczenia nie zostanie analitykiem kredytowym czy specjalistą ds. rozwoju produktów – do tego konieczna jest odpowiednia wiedza, którą jednak można nadrobić, pracując jako opiekun klienta i powoli budując swoją karierę i zdobywając wykształcenie kierunkowe na studiach podyplomowych.
Inicjatywa i nastawienie na wynik – najważniejsze kompetencje doradcy
Choć obserwacja głównych ulic w dużych miastach i ilości zlokalizowanych na nich oddziałów daje wrażenie, że każdy z nas chodzi do banku przynajmniej tak często jak po bułki do sklepu, to prawda jest jednak inna. Rozwój e-bankowości oraz ogromna ilość usług finansowych, z jakich może korzystać klient, sprawia, że pozyskanie klienta, który po prostu przyjdzie do oddziału, by założyć lokatę, staje się coraz trudniejsze. Dlatego od doradców wymaga się inicjatywy i nastawienia na wynik.
Telebankowość
Innym rozwijającym się trendem jest telemarketing produktów finansowych – coraz częściej zaciągamy pożyczkę lub decydujemy się na kartę kredytową przez telefon. Osoby pracujące na infoliniach i w telemarketingu bankowym nie muszą mieć doświadczenia w finansach, ale bardzo przydaje się staż pracy w obszarze sprzedaży telefonicznej.
Specjaliści IT w natarciu
Zarówno e-bankowość, jak i rozwój aplikacji mobilnych i systemów bazodanowych powoduje, że specjaliści IT z doświadczeniem w bankowości są wysoce cenieni. Zatrudniani bywają zarówno przez departamenty IT banku, jak i przez firmy realizujące usługi outsourcingowe w zakresie IT dla instytucji finansowych.
Wynagrodzenia w finansach
(za: Michael Page Survey Banking 2013/2014)
Najszerszą grupę stanowisk stanowią piony zajmujące się sprzedażą:
- Doradca klienta bankowości korporacyjnej z doświadczeniem 2-5 lat: 7000-14 000 zł brutto
- Doradca klienta bankowości transakcyjnej z doświadczeniem 2-5 lat: 7000-13 000 zł brutto
- Doradca trade finance: 8000-16 000 zł brutto
- Doradca klienta sektora małych i średnich przedsiębiorstw z doświadczeniem 2-5 lat: 5000-10 000 zł brutto
- Doradca klienta bankowości prywatnej: 10 000-18 000 zł brutto
Stanowiska kierownicze
- Kierownik zespołu sprzedaży małych i średnich przedsiębiorstw: 10 000-17 000 zł brutto
- Kierownik oddziału: 7000-12 000 zł brutto
- Dyrektor centrum bankowości korporacyjnej: 15 000-26 000 zł brutto
- Dyrektor sprzedaży – spółka leasingowa: 15 000-35 000 zł brutto
- Dyrektor sprzedaży bankowości detalicznej: 27 000-55 000 zł brutto
Stanowiska związane z rozwojem produktów
Menedżerowie ds. zarządzania produktem: osoby pracujące na tych stanowiskach mają kilka lat doświadczenia i specjalizują się w określonych produktach. Przygotowują również analizy biznesowe planowanych przychodów i kosztów wdrożenia.
- Product Manager z doświadczeniem 2-5 lat: 7000-12 000 zł brutto
- Product Manager z doświadczeniem powyżej 5 lat: 9000-18 000 zł brutto
- Dyrektor departamentu rozwoju produktów: 15 000-37 000 zł brutto
Piony marketingu
– odpowiadają za promocję i komunikację produktów klientom docelowym.
Kierownik ds. komunikacji marketingowej: 10 000-24 000 zł brutto
Dyrektor marketingu: 18 000-42 000 zł brutto
Inne stanowiska w bankowości i instytucjach finansowych:
- Kontroler finansowy z doświadczeniem 2-5 lat: 8000-13 000 zł brutto
- Aktuariusz z doświadczeniem do 5 lat: 8000-12 000 zł brutto
- Analityk kredytowy w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw z doświadczeniem 2-5 lat: 5000-8000 zł brutto
- Analityk kredytowy w segmencie dużych firm z doświadczeniem 2-5 lat: 7000-12 000 zł brutto
- Analityk w dziale fuzji i przejęć z doświadczeniem 2-5 lat: 8000-12 000 zł brutto
Trzy najczęściej pojawiające się oferty pracy w finansach
Opiekun / doradca klienta
Osoby zatrudniane zarówno stacjonarnie, jak i mobilnie (w terenie). Opiekunów i doradców poszukują banki i firmy doradztwa finansowego oraz firmy ubezpieczeniowe i brokerzy.
Dla kogo: przyjmowane są zarówno osoby z doświadczeniem, jak i osoby bez wykształcenia lub doświadczenia w finansach. Ważne, by kandydat wykazywał chęć rozwoju i potrafił budować kontakt z klientem.
Główne cele na stanowisku: sprzedaż produktów bankowych / finansowych i osiąganie planów sprzedażowych.
Wyzwania w pracy: prowizja uzależniona od wykonania planu, w firmach doradczych często brak podstawy, konieczność aktywnego, samodzielnego poszukiwania klienta.
Specjalista ds. windykacji
Zwany również specjalistą ds. zobowiązań, negocjatorem windykacyjnym.
Dla kogo: dla osób cierpliwych, odpornych i potrafiących budować kontakt. Ważna jest też umiejętność wczucia się w sytuację dłużnika.
Dobry specjalista ds. windykacji to osoba z doświadczeniem, zarówno merytorycznym, jak i życiowym. Powinien cechować się empatią, ale nie naiwnością – Iwona Szewczyk GK Kredyt Inkaso.
Główne cele na stanowisku: odzyskanie należności i przekazanie ich wierzycielowi pierwotnemu lub wtórnemu.
Jako głębszy cel widzimy pomoc dłużnikowi w powrocie do normalnego, swobodnego uczestnictwa w życiu codziennym jako pełnoprawny, wiarygodny konsument. To nie tylko walka o odzyskanie długu, ale także o poprawę rynku – Iwona Szewczyk GK Kredyt Inkaso.
Wyzwania w pracy: negatywne nastawienie dłużników i niezrozumienie pracy windykatora przez społeczeństwo.
Analityk finansowy
W zależności od specjalizacji i profilu firmy może zajmować się analizą danych lub procesów. Niekiedy pracuje na pograniczu dwóch działów – np. finansów i IT.
Dla kogo: dla osób o analitycznym umyśle i zdolności do kreatywnego myślenia. Poszukiwane są osoby z wykształceniem ekonomicznym, finansowym, matematycznym, statystycznym.
Główne cele na stanowisku: znajdowanie zależności, identyfikacja problemów, przygotowywanie raportów i analiz zwiększających potencjał biznesowy firmy.
Wyzwania w pracy: konieczność łączenia wielu specjalizacji, perspektywicznego myślenia i bycia otwartym na niestandardowe łączenie danych.
