Szanse i możliwości w branży budowlanej
Koniunktura w branży budowlanej jest zmienna niczym tegoroczna pogoda w Polsce. Początek roku przyniósł optymistyczne trendy związane ze zwiększeniem ilości ofert pracy i wizją wzrostu wynagrodzeń. Niestety, latem inwestycje wyhamowały, a od jesieni firmy zaczęły zapowiadać redukcje etatów.
Z badań GUS wynika, że niespełna 75% firm budowlanych w Polsce uważa, że w pełni wykorzystuje swój potencjał produkcyjny. Dla 14% firm zleceń na rynku jest za mało – taka sytuacja skutkuje zaś redukcjami. Z drugiej strony ilość ofert pracy się zwiększa, gdyż sporo osób decyduje się na emigrację i wolne wakaty trzeba jakoś zapełnić. Perspektywa na lata 2015-2020 wydaje się optymistyczna – z analizy przeprowadzonej przez Deloitte wynika, że potrzeby inwestycyjne w infrastrukturę w Polsce wyniosą do 2020 roku 500 mld zł.
Gdzie jest praca w budownictwie?
Ze statystyk serwisu Praca.pl wynika, że regionami, w których najmocniej poszukiwano pracowników z branży budowlanej w pierwszym półroczu 2014 roku, były województwa:
• mazowieckie – 19,46% (wszystkich ogłoszeń z branży)
• dolnośląskie – 10,88%
• śląskie – 10,42%
Najmniej ofert pracy w branży odnotowano w województwach:
• świętokrzyskim – 2,76%
• warmińsko-mazurskim – 2,99%
• podlaskim – 3,14%
Wynagrodzenie
Zarobki w branży budowlanej są mocno związane z wielkością firmy oraz regionem – najsłabiej opłacani są pracownicy tzw. ściany wschodniej. Jednocześnie pracodawcy z tego obszaru deklarują największe problemy z pozyskaniem fachowców do pracy. Innym problemem jest sposób wyłaniania wykonawców w przetargach. Najczęściej największe znaczenie ma koszt kontraktu, w efekcie nierzadko stawki dla fachowców muszą zostać dopasowane do kwot ustalonych w ofercie przetargowej i są poniżej ustawowego minimum.
Zarobki robotników wykwalifikowanych w 2014 roku kształtowały się według raportów płacowych następująco*:
• betoniarz – 1800-3500 zł brutto
• brukarz – 1800-3200 zł brutto
• dekarz – 1600-3300 zł brutto
• cieśla – 2100-4000 zł brutto
• tynkarz – 1600-2900 zł brutto
• majster budowy – 2800-5600 zł brutto
Wśród kierowników robót najwięcej zarabiali kierownicy robót drogowych (średnio 7700 zł brutto), a najmniej kierownicy robót elektrycznych (średnio 5000 zł brutto).
Zarobki inżynierów niestety nie wzrastają:
• inżynier budownictwa – 3100-5600 zł brutto
• inżynier budowy dróg – 3400-8400 zł brutto
• projektant instalacji sanitarnych – 3000-6200 zł brutto
Dla porównania – inżynier budownictwa z niewielkim doświadczeniem zarobi w Emiratach Arabskich 17-24 tys. zł, doświadczony – 25-40 tys. zł.
*różnice w zarobkach związane są z wielkością firmy i rejonem zatrudnienia
Polski fachowiec ceniony za granicą
Ilość ofert pracy w budownictwie systematycznie rośnie, choć na polskim rynku pracy łatwo można odnieść wrażenie, że poszukiwane są przede wszystkim osoby do pracy za granicą. Ilość ofert z propozycjami wyjazdu do Niemiec, Norwegii, Holandii czy Belgii dorównuje ilości ofert w firmach na terenie Polski.
Nie każdy jednak da sobie radę w obcej rzeczywistości. Anna Paulina Pustkowska, zajmująca się rekrutacją pracowników branży budowlanej do pracy w Norwegii, radzi, jakie cechy trzeba posiadać, co umieć i na co być gotowym, chcąc pracować jako cieśla czy monter za granicą. (tu wprawdzie Pani Anna zaakceptowała, ale Pani Anna mówi po polsku tak sobie, ja to poprawiałam, ale jeśli nadal są błędy, to proszę by Pani korektor poprawiła)
Znajomość języków
Ważna niezależnie od stanowiska, na jakim chce się pracować. Podstawą jest angielski, ale jeśli ktoś chce zostać w Norwegii na dłużej i myśli poważnie o karierze, to powinien nauczyć się języka norweskiego.
Wykształcenie i doświadczenie w zawodzie
W Norwegii zaczyna przeważać tendencja, żeby mieć jak najwięcej pracowników między 25. a 40. rokiem życia. Pomaga też doświadczenie w pracy za granicą.
Otwartość i elastyczność
Większe szanse ma osoba, która ma chęć do pracy i może zacząć pracować nawet poniżej swoich kwalifikacji, żeby z czasem zacząć pracować w swoim zawodzie. W Norwegii popularna jest też praca na zastępstwa w niepełnym wymiarze czasu. Tak właściwie każdy zaczyna pracę i w Norwegii jest to normalne, niestety, dla Polaków jest to czasem frustrujące i mało zrozumiałe.
Kultura osobista
Osoba schludnie ubrana, pachnąca i uśmiechnięta na pewno zrobi lepsze wrażenie niż osoba niechlujnie ubrana i zaniedbana.
Zaplecze finansowe
Warto mieć odłożonych nieco pieniędzy. Wynajęcie mieszkania jest drogie, trzeba mieć czasem na dwumiesięczny depozyt plus miesięczny czynsz. Kolejnym problemem jest to, że Norwegowie nie wynajmują tak łatwo mieszkań obcokrajowcom, trzeba więc zapracować na ich zaufanie.
Praca w nieruchomościach – nie tylko pośrednik
Praca w nieruchomościach kojarzy się głównie z pracą pośrednika lub administratora nieruchomości. Tymczasem jest to branża o szerokich możliwościach, która – zwłaszcza w związku z rozwojem sektora nieruchomości komercyjnych – mocno się rozwija, dając nowe stanowiska pracy i ciekawe alternatywy.
Doradca ds. inwestycji
To osoba, której zadaniem jest analiza rynku nieruchomości komercyjnych i możliwości inwestycyjnych. Doradza w zakresie pozyskiwania finansowania na realizację transakcji, zna się również na aspektach cywilnoprawnych i administracyjnoprawnych związanych z zagospodarowywaniem nieruchomości, dokonuje oceny ryzyka inwestycji.
Transformation Project Manager
To osoba odpowiadająca za przystosowanie budynku komercyjnego do potrzeb wprowadzającej się do niego firmy. Jej zadaniem jest nawiązanie współpracy z podwykonawcami i przygotowanie nowej przestrzeni zgodnie z potrzebami nowego najemcy. Osoby te najczęściej są zatrudnione po stronie wynajmującego bądź zapraszane do współpracy projektowej na czas przygotowania biura do transformacji. To stanowisko ma w związku z rozwojem przestrzeni biurowej w Polsce duże perspektywy rozwojowe. Project Managerem w tym obszarze najłatwiej zostać, mając doświadczenie w zakresie administrowania nieruchomościami.
Prawny doradca ds. inwestycji
Prawna obsługa inwestycji to szeroki temat – wchodzi tu kwestia obsługi przetargów publicznych, prawnego doradztwa i wsparcia w zakresie podatkowym – pracę na tym stanowisku podejmują oczywiście prawnicy. Często po aplikacji radcowskiej.
Największe możliwości pracy – pośrednictwo i zarząd nieruchomościami
Oczywiście, mimo nowych możliwości, największa ilość ofert pracy pojawia się w obszarze pośrednictwa i zarządu nieruchomościami. W związku z deregulacją obu zawodów dostęp do tych stanowisk jest otwarty dla każdego, ale – jak się okazuje – nie wpłynęło to na razie na rynek pracy i zarobki. Pojawiają się jednak niszowe specjalizacje w zakresie pośrednictwa nieruchomości, które zainteresują w przyszłości również osoby bez licencji pośrednika.
Niszowe specjalizacje w pośrednictwie
Wąska specjalizacja w pośrednictwie nieruchomości się opłaca. Jaką ścieżkę kariery można obrać?
Trader rynku pierwotnego
Nowa specjalizacja, która wymaga doskonałej wiedzy w obszarze nowych inwestycji realizowanych w danym regionie. Osoba ta współpracuje z deweloperami i agencjami pośrednictwa nieruchomości, nierzadko również z doradcami finansowymi, zapewniającymi klientom dostęp do różnorodnych metod finansowania zakupu mieszkania. Jest to głównie praca w obszarze B2B.
Doradca ds. najmu komercyjnego
Pośrednik specjalizujący się w wynajmie przestrzeni biurowej, handlowej i magazynowej. Musi mieć doskonałą orientację w rynku pierwotnym i wtórnym najmu. Współpracuje z wieloma agencjami pośrednictwa oraz bezpośrednimi właścicielami nieruchomości. Dobry doradca wie o tym, jakie inwestycje będą realizowane i kiedy z biurowca wyprowadza się najemca, zanim dowiedzą się o tym inni pośrednicy.
Specjalista ds. apartamentów
Zakup nieruchomości pod przyszły wynajem okazjonalny to w większych turystycznych miastach Polski coraz chętniej dokonywana inwestycja. Przy dobrej lokalizacji i odpowiednim marketingu stopy zwrotu z takiego najmu są wysokie. Potrzebna jest jednak osoba, która będzie taką nieruchomością zarządzać. Taka osoba kontaktuje się z docelowymi najemcami (którymi często są klienci zagraniczni), zatem powinna mówić po angielsku. Przydadzą się również zdolności organizacyjne, marketingowe i analityczne. Osoby takie pracują za prowizję od najmu (20-25% przychodu) lub stałą ustaloną z klientem stawkę.
Menedżer ds. pozyskiwania nieruchomości
O sukcesie biura pośrednictwa decyduje oferta, jaką biuro dysponuje. Większe biura pośrednictwa tworzą stanowiska dla osób odpowiedzialnych za pozyskiwanie nieruchomości lub gruntów i zawieranie umów na wyłączność. Osoby takie muszą nie tylko mieć rękę na pulsie i świetnie znać lokalny rynek (przydaje się tu duża liczba znajomych, którzy mogą „dać cynk”), ale również umieć oszacować wartość nieruchomości oraz zbadać jej stan prawny.
Wpływ deregulacji zawodu pośrednika nieruchomości na rynek pracy
Od początku 2014 roku pośrednikiem finansowym może zostać osoba nieposiadająca licencji – czy zmiana przepisów wpłynęła na zatrudnienie w tym sektorze nieruchomości? Jak wynika z analiz Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości, zatrudnienie w branży nie uległo zmianie w związku z deregulacją zawodu. Wprawdzie 19% badanych biur nieruchomości zwiększyło zatrudnienie, ale jednocześnie 12% zwolniło pracowników. Licencja – mimo iż nieobowiązkowa – nadal liczy się na rynku. Biura pośrednictwa nieruchomości, chcąc zachować renomę, wolą przyjmować do pracy pośredników z licencją i udokumentowanym doświadczeniem w obrocie nieruchomościami (63% biur stawia na obie kompetencje, 18% wymaga doświadczenia, ale nie wymaga licencji).
Deregulacja wprawdzie nie wpłynęła na poziom zatrudnienia, ale wprowadziła nieco zamieszania na rynku – klienci biur nieruchomości nie wiedzą, w jaki sposób weryfikować kompetencje pośredników i według badań PFRN prowadzi to do deprecjacji zawodu pośrednika. Z drugiej strony umocniła się pozycja osób posiadających licencję – obecnie stała się ona ich kartą przetargową przy poszukiwaniu zatrudnienia. Najprawdopodobniej trend stawiania na osoby z licencją utrzyma się przez kolejnych kilka lat – dopóki rynek nie wychowa pośredników, którzy – choć bez licencji – będą mieć wystarczające doświadczenie praktyczne, by móc obsługiwać klientów efektywnie i skutecznie.
Przedziały zarobków (wg raportów płacowych) w sektorze obrotu nieruchomościami:
• specjalista ds. nieruchomości – 3200-6000 zł brutto
• agent / pośrednik nieruchomości 1800-4500 zł brutto
Zarobki w sektorze Facility Management
• zarządcy nieruchomości bez licencji – 4 000 - 5 800 zł brutto
• zarządcy nieruchomości z licencją – 5 000 - 9 000 zł brutto
• Project Manager – do 18 000 zł brutto