Sprzedaż i obsługa klienta – praca dla każdego
Dynamika rynku pracy w obszarze pracy związanej z pracą z klientem daje szanse każdemu. Osoby bez doświadczenia i z wykształceniem niezwiązanym z branżą mogą zacząć od stanowiska operacyjnego – asystenta sprzedaży, konsultanta call center czy kasjera w sieci handlowej. Nabywając doświadczenia, można wspinać się po kolejnych szczeblach kariery – zmieniać branże, rozwijać kompetencje i iść w kierunku specjalisty lub osoby zarządzającej zespołem. Pracę w obszarze sprzedaży i obsługi klienta znajdą również osoby będące specjalistami w swoich dziedzinach, które chcą się przebranżowić lub zmienić charakter pracy – branże specjalistyczne poszukują osób z doświadczeniem i wiedzą na temat technologii, procesów biznesowych, duże korporacje oferują programy menedżerskie, sektory takie jak BPO/SCC łączą kompetencje potrzebne do obsługi klienta z wąską specjalizacją.
Zmiany zachowania konsumentów = zmiany na rynku pracy
Do najpopularniejszych stanowisk w obszarze sprzedaży i obsługi klienta nadal należą stanowiska doradcy, sprzedawcy i przedstawiciela handlowego. Jednak zmiany gospodarcze, globalizacja oraz upowszechnienie się technologii owocują nowymi specjalizacjami. Z ciekawszych warto wymienić:
• koordynatorów sprzedaży e-commerce (osoby zajmujące się kanałem internetowym sprzedaży),
• koordynatorów sieci sklepów własnych (osoby zajmujące się rozwojem niewielkich sieci handlowych posiadających kilka lub kilkanaście punktów sprzedaży),
• doradca klienta zamożnego (specjaliści zatrudnieni w bankowości i finansach, dysponujący szeroką wiedzą na temat produktów inwestycyjnych).
Firmy, poszukując pracowników, starają się też zainteresować ich nietypową nazwą stanowiska (np. doradca ds. zdrowego stylu życia – Zepter).
Duży popyt, ale i duża konkurencja
Z danych serwisu Praca.pl wynika, że na stanowiska takie jak doradca klienta czy przedstawiciel handlowy przesyłanych jest najwięcej aplikacji – duża ilość ofert pracy w tym zakresie oznacza zatem również sporą konkurencję wśród poszukujących pracy. Kluczem do pozytywnej rekrutacji jest zatem odpowiednie przygotowanie CV i zaprezentowanie swoich kompetencji podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
„Do najczęstszych błędów kandydatów należy brak podkreślania konkretnych sukcesów w CV (np. informacji, jakie budżety udało się pozyskać, jakie wyniki sprzedażowe osiągał kandydat) oraz zbyt małe zaangażowanie i nastawienie na budowanie relacji prezentowane podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Menedżer wie, że jeśli on sam nie polubi kandydata na spotkaniu, to klient też nie zapała do niego sympatią. A osobie, która nie potrafi zbudować relacji, trudno pozyskać i utrzymać klienta” – prezes Praca.pl Krzysztof Kirejczyk.
Zapotrzebowanie na sprzedawców i specjalistów obsługi klienta rośnie
Choć najbardziej widoczne w serwisach rekrutacyjnych jest zapotrzebowanie na pracowników deklarowane przez duże firmy i korporacje, to niewielkie przedsiębiorstwa i firmy z sektora MŚP stanowią prawdziwy trzon pracodawców w tych obszarach. Większość firm działających na rynku potrzebuje przynajmniej 1-2 osób, które będą się zajmować sprzedażą i budowaniem relacji z klientem. To daje ogromne możliwości budowania kariery w tym obszarze – choć nie zawsze praca w sektorze obsługi klienta jest dobrze płatna. - dotąd
Deficyty na rynku pracy – jakich specjalizacji brakuje?
Kierownicy call center – w obszarze telemarketingu pracuje obecnie około 22 tys. osób (za: Stowarzyszenia Marketingu Bezpośredniego). Tymi osobami trzeba zarządzać. Kierownicy w działach call center rekrutują się najczęściej z byłych konsultantów telefonicznych. Brakuje jednak osób z kompetencjami koniecznymi do zarządzania ludźmi. Efektem bywa szybkie wypalenie zawodowe telemarketerów i duża rotacja.
Przedstawiciele handlowi – według badania ManpowerGroup Niedobór talentów 2014, zawód REP’a jest siódmym w kolejności najbardziej deficytowym obszarem zatrudnienia w Polsce i czwartym z kolei na świecie. Od przedstawiciela oczekuje się samodzielności w działaniu i determinacji w osiąganiu celów sprzedażowych.
Menedżerowie sprzedaży – poszukiwane są również osoby zdolne zarządzać zespołami sprzedażowymi. To – według raportu ManpowerGroup – czwarty najbardziej deficytowy obszar zatrudnienia w Polsce. Zatrudniając menedżerów, pracodawcy oczekują udokumentowanych sukcesów sprzedażowych oraz doświadczenia w zarządzaniu zespołem. 
Wynagrodzenia*
Działy obsługi klienta
Płace w działach obsługi klienta cechują się dużą rozpiętością. Choć mediana wynagrodzeń w Polsce w 2013 roku wyniosła 3200 zł brutto, to różnice w medianach pomiędzy poszczególnymi województwami są ogromne – od 4000 zł brutto w województwie mazowieckim do 2500 zł brutto w województwie podkarpackim. Pensja w obsłudze klienta zależna jest też od branży – mediana w firmach IT wyniosła 4900 zł brutto, w energetyce 4200 zł brutto, w usługach 2600 zł brutto, a w kulturze i sztuce 2500 zł brutto.
Duże różnice występują też pomiędzy poszczególnymi stanowiskami:
• pracownik obsługi klienta – 2250 zł brutto
• młodszy specjalista – 2950 zł brutto
• specjalista ds. obsługi klienta – 3400 zł brutto
• kierownik działu – 5000 zł brutto
• dyrektor działu – 12 600 zł brutto
Działy sprzedaży
Nie inaczej jest w działach zajmujących się sprzedażą. Wynagrodzenie zależy zarówno od lokalizacji firmy, jej kapitału, wielkości, jak i branży. Warto również pamiętać, że w większości firm wynagrodzenie jest uzależnione od wyników – prowizja może zaś stanowić od 15 do 100% części wynagrodzenia. Dość specyficzna jest dynamika wzrostu wynagrodzenia pracowników handlu – otóż do osiągnięcia maksymalnej wysokości podstawy w danej firmie handlowcowi wystarczą z reguły ok. 2 lata doświadczenia. Kolejne podwyżki są możliwe zwykle tylko dzięki zwiększeniu wolumenu sprzedaży lub objęciu stanowiska kierowniczego.
• merchandiser – 2900 zł brutto
• asystent sprzedaży – 3030 zł brutto
• przedstawiciel handlowy – 5040 zł brutto
• analityk sprzedaży – 6400 zł brutto
• trener sprzedaży – 4900 zł brutto
*raport płacowy Sedlak&Sedlak
