Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy to obowiązek każdego pracodawcy. W zakładach przemysłowych są określone strefy, w których wzrasta narażenie na niebezpieczne i szkodliwe czynniki. Dotyczy to również niektórych czynności – np. obsługi maszyn. Aby zachować bezpieczeństwo, pracownicy powinni wiedzieć, na co są narażeni oraz mieć świadomość, jak mogą się zabezpieczyć. Właśnie temu służą znaki BHP. Ich zastosowanie jest unormowane prawnie, dlatego nie ma wątpliwości, co konkretny znak oznacza – są one ujednolicone. Jakie kategorie znaków BHP wyróżniamy? Gdzie należy je stosować?
Znaki informacyjne BHP
Znaki informacyjne BHP można rozpoznać po prostokątnym lub kwadratowym kształcie, zielonym tle z białą obramówką i napisem lub piktogramem również w białym kolorze. Jak sama nazwa wskazuje, znaki te informują, np. o tym:
- gdzie jest wyjście,
- gdzie można uzyskać pomoc medyczną,
- gdzie należy się udać w przypadku zbiórki do ewakuacji.
Znaki zakazu BHP
Znaki zakazu BHP są okrągłe. Mają białe tło i czerwoną obramówkę, a także przekreślony na czerwono piktogram koloru czarnego. Przykładowe znaki zakazu to:
- zakaz wstępu,
- zakaz palenia tytoniu,
- zakaz wjazdu wózkami spalinowymi,
- nie dotykać,
- zakaz wchodzenia w obuwiu zewnętrznym.
Znaki nakazu BHP
Znaki nakazu BHP łatwo rozpoznać można po okrągłym kształcie z niebieskim tłem i białym piktogramem. Znaki te mówią, jak należy zachować się, wchodząc do oznaczonej strefy. To nie wskazówki, ale nakazy, dzięki którym możliwe jest zachowanie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Do tych znaków zaliczają się np.:
- nakaz stosowania rękawic ochronnych/ maski ochronnej/ obuwia specjalnego itd.,
- nakaz dezynfekcji rąk,
- znak wskazujący kierunek przejścia,
- nakaz zakładania pasów bezpieczeństwa.
Znaki ostrzegawcze BHP
Ostatnia kategoria to znaki ostrzegawcze BHP. Mają one trójkątny kształt i czarne piktogramy na żółtym tle. Obwódka znaków także jest czarna. Znaki mówią o niebezpieczeństwie. Gdy je widzimy, powinniśmy więc zachować szczególną ostrożność. Do znaków ostrzegawczych bezpieczeństwa i higieny pracy zaliczają się:
- Uwaga! Materiały radioaktywne,
- Uwaga! Wysoki poziom hałasu,
- Uwaga! Substancje rakotwórcze,
- Materiały łatwopalne.
Piktogramy mogą mieć również podpisy pod spodem.
Znaki BHP – gdzie należy je umieścić w miejscu pracy?
Znaczenie znaków powinien znać nie tylko inspektor BHP, ale każda zatrudniona w firmie osoba. Informacje, nakazy, zakazy i ostrzeżenia muszą znajdować się w widocznych dla pracowników miejscach. Ważne, aby były czytelne, dostosowane do możliwości percepcyjnych pracowników w danych warunkach zagrożenia.
Nie mogą być też rozmieszczone chaotycznie, w zbyt dużym skupisku. Aby były skuteczne, muszą jednoznacznie sygnalizować rodzaj problemu i być łatwe do zinterpretowania.