Osoby bezrobotne pozostające w Niemczech mogą starać się o przyznanie tamtejszego zasiłku dla bezrobotnych.
Świadczenie jest wypłacane na zasadach ujętych w prawie niemieckim.
Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech: czy przysługuje Polakom?
Praca w Niemczech, z uwagi na wysokie zarobki i korzystne warunki zatrudnienia, jest marzeniem wielu naszych rodaków. Może się jednak zdarzyć, że już po przeprowadzce do Niemiec tracą oni pracę. Czy w takiej sytuacji są zmuszeni natychmiast wrócić do Polski? W jaki sposób mogą zabezpieczyć swój byt do czasu, nim znów znajdą zatrudnienie?
Przede wszystkim prawo do zasiłku w Niemczech mają również Polacy. Wynika to między innymi z Karty Praw Podstawowych UE (stanowiącej, że każdy obywatel Unii ma prawo do poszukiwania pracy w wybranym przez siebie kraju członkowskim) oraz innych aktów prawnych.
Wysokość niemieckiego zasiłku dla bezrobotnych
Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech otrzymują osoby, które zarejestrowały się w tamtejszym urzędzie pracy – Agentur für Arbeit – oraz złożyły stosowny wniosek i spełniły wszystkie kryteria, np. dotyczące okresów zatrudnienia.
Wyróżnia się dwa rodzaje zasiłków: Arbeidslosengeld (ALG I, zasiłek dla szukających pracy w ścisłym sensie) oraz Arbeidslosengeld II (ALG II, zasiłek “egzystencjalny”, na pokrycie kosztów życia).
Zasiłek może otrzymać osoba, która:
- nie ma pracy,
- jest zameldowana na terenie Niemiec,
- zarejestrowała się w urzędzie pracy właściwym z uwagi na miejsce zamieszkania pierwszego dnia po utracie zatrudnienia albo w ciągu 3 miesięcy poprzedzających brak zatrudnienia
- przepracowała co najmniej 365 dni w ciągu ostatnich 2 lat przed utratą zatrudnienia
- nie osiągnęła wieku emerytalnego.
Prawo do zasiłku mają też bezrobotni, którzy podjęli pracę w wymiarze do 15 godzin tygodniowo.
Świadczenie jest wypłacane przez okres od 180 do 270 dni, w zależności od stażu pracy w ciągu ostatnich dwóch lat. Z kolei wysokość świadczenia jest uzależniona od poziomu ostatniego wynagrodzenia i wynosi:
- 60% dotychczasowego dochodu netto – osoby samotne, bezdzietne,
- 67% dotychczasowego dochodu netto – osoby mające dzieci i do 18. roku życia.
Jak dostać zasiłek w Niemczech? Przede wszystkim należy skompletować dokumenty. Potrzebne będą:
- dowód osobisty,
- dokumenty dotyczące wcześniejszego zatrudnienia – umowa, świadectwo pracy, wypowiedzenie, karta podatkowa itp.,
- dokumenty dotyczące wcześniej pobieranych zasiłków, np. chorobowego i innych.
Warto dodać, że wspomniane świadczenie ALG II, które również jest wypłacane bezrobotnym, to świadczenie socjalne przysługujące osobom, które nie są w stanie zapewnić sobie środków do życia. Jest niższe niż właściwy zasiłek dla bezrobotnych i przyznawane w sześciu stawkach. Ich wysokość jest podawana każdego roku. Przykładowo, w 2020 r.
obowiązują wypłaty:
- 432 euro – samotni, samotnie wychowujący dzieci,
- 389 euro – osoby w związkach partnerskich,
- 345 euro – dla osób w wieku 18-25 lat (w określonych przypadkach od 15. roku życia),
- 328 euro – dla osób w wieku 15-18 lat,
- 308 euro – dla dzieci w wieku 7-14 lat,
- 250 euro – dla dzieci poniżej 6. roku życia.
Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech a powrót do Polski
Czy możliwy jest transfer zasiłku dla bezrobotnych z Niemiec do Polski? Przepisy przewidują taką możliwość. Dotyczy to na przykład Polaków, którzy stracili pracę w Niemczech i zamierzają szukać kolejnego zatrudnienia już na terenie naszego kraju.
Wyczerpujących informacji na temat procedury dostarcza rządowy portal powroty.gov.pl. Warto odwiedzić zakładkę ZASIŁEK DLA BEZROBOTNYCH – ARBEITSLOSENGELD.
Podstawowe mechanizmy transferu zasiłku zakładają, że:
- o chęci wyjazdu i transferu zasiłku należy poinformować niemiecki urząd pracy co najmniej 4 tygodnie przed planowanym opuszczeniem Niemiec,
- z niemieckiego urzędu pracy należy pobrać druk U2, wypełnić go, a następnie przekazać do polskiego urzędu pracy.
To niemiecki urząd pracy, po zbadaniu indywidualnego przypadku, decyduje o możliwości przekazania zasiłku do Polski. Świadczenie może być transferowane przez 3 miesiące, a w wyjątkowych sytuacjach maksymalnie przez 6 miesięcy.
W przypadku niezgłoszenia w niemieckim urzędzie pracy chęci transferu zasiłku, bezrobotny po powrocie do Polski ma maksymalnie 7 dni po opuszczenie niemiec na zgłoszenie tego do powiatowego urzędu pracy. UP wystąpi wówczas z formalną prośbą do urzędu w Niemczech o wydanie dokumentów transferowych.
Warto również pamiętać, że niemiecki zasiłek dla bezrobotnych można pobierać również w innym państwie członkowskim, nie tylko w Polsce – na analogicznych zasadach. Więcej informacji znajdziemy na wspomnianej witrynie, w szczególności w przygotowanym rządowym Powrotniku, czyli poradniku dla osób wracających z emigracji.