Dobry przedsiębiorca stara się zabezpieczyć firmę przed utratą płynności finansowej, nieustannie poprawiać jej efektywność, pokonywać pojawiające się trudności i zagrożenia.
Czasem zdarzają się jednak niemożliwe do przewidzenia okoliczności, jak śmierć współpracownika, katastrofa ekologiczna. Bywa, że dana jednostka może też będzie musiała się zmierzyć z sytuacją, w której umiera jej właściciel. Jednak dobry przedsiębiorca może przygotować swoją firmę i na tę ewentualność.
Zarządca sukcesyjny – definicja
Zarząd sukcesyjny przejmuje kierowanie przedsiębiorstwem, kiedy umiera jej właściciel. Ta funkcja dotyczy wyłącznie firm zarejestrowanych w CEIDG. Dzięki powołaniu zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy jego firma płynnie przechodzi w odpowiednie ręce. Pracownicy nadal wykonują swoje obowiązki, nie potrzeba aranżować żadnych skomplikowanych manewrów prawnych. Przez to następcy mają swobodę i czas, by podjąć decyzję o tym, co ma się dalej stać z przedsiębiorstwem.
Na jakiej mocy działa zarządca sukcesyjny? Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (wcześniej o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej) reguluje podstawowe kwestie.
Warto dodać, że zarząd sukcesyjny oznacza zespół czynności, natomiast kieruje nimi zarządca sukcesyjny.
Zgłoszenie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę za jego życia nie jest zbyt skomplikowane. Należy skupić się na trzech elementach: pisemnym oświadczeniu o powołaniu zarządcy sukcesyjnego, pisemnej zgodzie osoby wyznaczonej za zarządcę oraz zgłoszeniu zarządcy do CEIDG.
Kto może być zarządcą sukcesyjnym?
O tym, kto może zostać wyznaczony do pełnienia tej roli, mówi ustawa o zarządcy sukcesyjnym, dokładniej art. 8.:
„1. Na zarządcę sukcesyjnego może być powołana osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych.
2. Nie może pełnić funkcji zarządcy sukcesyjnego osoba, wobec której prawomocnie orzeczono:
1) zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 373 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 2344 i 2491 oraz z 2018 r. poz. 398, 685, 1544 i 1629), lub
2) środek karny albo środek zabezpieczający w postaci zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej, obejmującego działalność gospodarczą wykonywaną przez przedsiębiorcę lub działalność gospodarczą w zakresie zarządu majątkiem”.
Dodatkowo przewiduje się możliwość wyznaczenia zastępczego zarządcy sukcesyjnego, gdyby osoba pierwszego wyboru nie mogła przyjąć tej funkcji (np. w wyniku śmierci, utraty zdolności prawnych itp.).
Czy zarządca sukcesyjny płaci ZUS?
Co oznacza prowadzenie przedsiębiorstwa przez zarządcę sukcesyjnego? Wykonuje on podstawowe czynności, które wcześniej należały do przedsiębiorcy, jak np. regulacja czynności spadkowych, formalności związanych z pracownikami oraz kontrahentami. Realizuje także opłaty podatkowe oraz ZUS.
Co do zasady zarządca sukcesyjny nie odpowiada własnym majątkiem za to, że firma miała długi czy inne zobowiązania. Będą od niego za to wyciągane konsekwencje, jeśli spowoduje szkodę przez nienależyte wykonywanie swoich obowiązków. Mogą wystąpić okoliczności, w których będzie musiał odpowiadać za podatki i ZUS.