Samochód w działalności gospodarczej to bardzo często konieczność. Co przeanalizować, by kupno samochodu na firmę było jak najbardziej opłacalne dla przedsiębiorstwa?
Jak najkorzystniej kupić samochód na firmę?
Zakup samochodu na firmę może być finansowany z kilku źródeł:
• środków własnych przedsiębiorcy,
• kredytu bankowego,
• leasingu.
Każda z tych form niesie ze sobą inne konsekwencje podatkowe, dlatego każdorazowo należy przeanalizować konkretną sytuację przedsiębiorcy, jego potrzeby i dostępne alternatywy.
W Polsce najczęściej wybieraną opcją jest leasing. Inną kwestią, którą warto rozważyć, jest to, czy bardziej opłaca się kupno samochodu używanego na firmę, czy auta nowego. Wbrew pozorom, nowy model może być bardziej opłacalny, bo łatwiej dostać na niego leasing, auto jest na gwarancji, a towarzystwo ubezpieczeniowe chętniej ubezpieczy samochód, który niesie ze sobą mniejsze ryzyko awarii.
Dość częstą opcją jest też zakup samochodu z zagranicy na firmę. Rozliczenie takiego zakupu zależne jest od tego:
• czy został on dokonany w krajach Unii (i w związku z tym można rozliczyć transakcję jako WNT), czy poza nią,
• czy jest to auto nowe, czy używane,
• czy sprzedający jest podatnikiem VAT, czy też osobą prywatną,
• jaką formę dokumentu sprzedaży zastosowano (faktura VAT, faktura VAT marża, umowa sprzedaży).
Jak widać, zakup auta na firmę może przybierać wiele form i przed podjęciem decyzji trzeba zaznajomić się z konsekwencjami podatkowymi i finansowymi każdej z opcji.
Uwaga! W niniejszym tekście omawiamy kupno auta na firmę, czyli sytuację, w której podatnik wprowadza auto do środków trwałych bądź korzysta z leasingu. Przedsiębiorca ma jeszcze jedną możliwość – jest nią użytkowanie auta prywatnego do celów służbowych. Ta sytuacja nie stanowi treści niniejszego opracowania.
Zakup auta - podatek
Podatek od kupna samochodu – czy firma musi go płacić? To zależy jakie auto i od kogo zostało nabyte. W przypadku zakupu samochodu używanego od osoby fizycznej należy opłacić podatek PCC w ciągu 14 dni, w wysokości 2% wartości. Podatek zwiększa wartość auta i podlega odpisom amortyzacyjnym. Jeśli sprzedawca samochodu jest płatnikiem VAT, podatek PCC nie obowiązuje. Kupno auta na firmę wiążę się z możliwościami odliczeń podatkowych. Zależą one od tego, w jaki sposób i jakie auto zostało kupione oraz jak będzie użytkowane (w 100% na potrzeby firmy albo także w celach pywatnych).
Zakup samochodu osobowego na firmę
Finansowanie ze środków własnych lub kredytu bankowego to de facto zakup auta na fakturę. Amortyzacja samochodu osobowego w firmie może przebiegać metodą liniową (20% stawki z wykazu stawek, okres odpisów – 5 lat) lub stawką indywidualną, jeśli nabywa się samochód używany (stawka roczna 40%, okres amortyzacyjny 2,5 roku). Limity amortyzacji wynoszą od stycznia 2019 r. 225 000 zł dla elektrycznych samochodów osobowych i 150 000 zł dla pozostałych samochodów osobowych.
Jeśli auto zostało wzięte w leasing operacyjny, który nie pozwala na wprowadzenie samochodu do ewidencji środków trwałych ani na jego amortyzację, do kosztów uzyskania przychodu podatnik zaliczy opłatę wstępną, raty leasingowe (rata kapitałowa z odsetkami) i ewentualnie opłatę końcową (wykup).
Kupno auta na firmę może nieść ze sobą dwie konsekwencje podatkowe w zakresie wydatków na eksploatację, zależne od tego, czy auto będzie wykorzystywane tylko w firmie, czy również do celów prywatnych. Do kosztów podatkowych przedsiębiorca może zaliczyć 100% wydatków na samochód, jeśli auto służy jedynie prowadzeniu firmy lub 75%, jeśli będzie wykorzystane również do celów niefirmowych.
Jeśli natomiast chodzi o zakup samochodu dostawczego na firmę, to w tym przypadku wydatki na eksploatację będą zaliczone w 100% do kosztów, a rozliczenie zakupu wygląda tak samo jak w przypadku auta osobowego, z tą różnicą, że aut ciężarowych nie obejmują limity amortyzacji.
Odliczenie VAT od zakupu samochodu
Stawka VAT na samochód wynosi 23% przy zakupie pojazdów ciężarowych (nowych i używanych) oraz osobowych nowych, a także używanych, kiedy kupujemy je od firmy zajmującej się handlem samochodami. To ile VAT można odliczyć w przypadku zakupu auta osobowego na firmę, zależy od tego, czy pojazd będzie wykorzystywany jedynie do celów prowadzenia działalności, czy też również jako pojazd używany prywatnie:
• Odliczenie 50% VAT – wtedy, kiedy pojazd jest też używany prywatnie. Pozostała, nieodliczona część podatku VAT może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu. Koszty eksploatacyjne zaliczają się do kosztów uzyskania przychodu w wysokości 75%. Według art. 23 ust. 5a znowelizowanej ustawy o PIT do wartości wydatków, które mogą stanowić koszt podatkowy w 75%, wlicza się również podatek VAT niepodlegający odliczeniu.
• Odliczenie 100% VAT – wtedy, kiedy auto jest używane wyłącznie na potrzeby firmy. Odliczenie dotyczy również kosztów eksploatacyjnych, a podatnik jest zobowiązany do prowadzenia kilometrówki, zgłoszenia auta na druku VAT-26, oraz spisania regulaminu użytkowania pojazdu.
A jak wygląda odliczenie VAT od zakupu samochodu ciężarowego? Tu podatnik może odliczyć 100% VAT od zakupu oraz 100% VAT od kosztów eksploatacyjnych. Bardzo często poza zakupem auta spełniającego określone warunki techniczne (określone w art. 86a ust. 9 pkt 1 lub 2) konieczne jest też przeprowadzenie badania technicznego, które potwierdzi to, że samochód spełnia wymagania ustawy. Przy wynajmie samochodu ciężarowego również można odliczyć 100% VAT.
Jak wziąć samochód w leasing?
Zakup auta w leasingu to jedna z najpopularniejszych form finansowania nabycia pojazdu wykorzystywanego na potrzeby firmy. Wydaje się, że najlepszą odpowiedzią na pytanie, jak najlepiej kupić samochód na firmę, jest właśnie leasing. Uwaga jednak na nowe przepisy, które weszły w życie w styczniu 2019 roku i które mogą sprawić, że leasing dla firm stanie się mniej opłacalny niż dawniej.
Na czym polega leasing? To sposób zakupu alternatywny do kredytu bankowego. Umowa leasingowa zawierana jest pomiędzy firmą leasingową (leasingodawca) a firmą, która będzie użytkować auto (leasingobiorca). W myśl tej umowy, leasingodawca oddaje auto w użytkowanie i pobiera z tego tytułu comiesięczne opłaty. Umowa trwa określony czas i po jej zakończeniu leasingobiorca może zadecydować, czy wykupuje auto, czy też nie. Leasing samochodu jest z reguły formalnie oraz podatkowo korzystniejszy dla firmy niż zakup auta za gotówkę bądź na kredyt bankowy.
Leasing samochodowy dla firm umożliwia zakup auta (nowego bądź używanego) na dwóch zasadach – leasingu operacyjnego bądź finansowego. W Polsce leasing auta na firmę najczęściej ma formę leasingu operacyjnego, kiedy to samochód pozostaje własnością leasingodawcy. Coraz częściej stosuje się tu leasing z wysokim wykupem, czyli przedsiębiorca przez czas użytkowania auta płaci dość niskie raty, a po okresie trwania umowy najczęściej rezygnuje z wykupu i w leasing bierze kolejny pojazd. Dzięki takiej procedurze firma zawsze dysponuje sprawną, nowoczesną flotą i nie traci zasobów na odsprzedaż używanych aut.
O ile leasing dla firm jest usługą, która wymaga, by firma istniała już na rynku jakiś czas, o tyle, kiedy przedsiębiorca chce wziąć leasing na samochód dla nowej firmy, na ogół nie ma z tym problemu, choć niekiedy musi przedstawić dodatkowe zabezpieczenie. Niektóre firmy leasingowe wymagają też wyższej wpłaty własnej od nowych podmiotów.
Auto w leasing w 2019 – czy to się nadal opłaca?
Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia 2019 roku, nieco zmieniły sposób rozliczania zakupionych pojazdów. Wprowadzono limit wartości auta, które można zakupić w leasingu operacyjnym. Limit ten to obecnie 150 tys. zł dla samochodów spalinowych i hybryd oraz 225 tys. zł dla elektrycznych. Oznacza to, że leasing droższych aut stał się zacznie mniej opłacalny, nadal jednak w wielu sytuacjach będzie dla firmy korzystniejszy niż kredyt bankowy czy zakup auta za gotówkę.