Umowa cywilno-prawna - co to jest
Pracodawca może zawrzeć ze swoimi podwładnymi różne rodzaje umów. Zalicza się do nich umowę o pracę lub tak zwane umowy cywilnoprawne. Należy zaznaczyć, że ostatni rodzaj dokumentów, nie jest traktowany jak umowa o pracę, a to oznacza, że nie stosuje się przy nich przepisów zawartych w Kodeksie pracy. Jakie prawa mają zatem osoby, które nawiązały współpracę na podstawie jednej z umów cywilno-prawnych?
Umowy cywilno-prawne - rodzaje
Możemy wyróżnić dwa rodzaje umów cywilnoprawnych. Są to umowa o dzieło i umowa-zlecenie. Najczęściej są one zawierane, jeżeli firma nie chce na stałe zatrudnić pracownika, ale w krótkim okresie musi skorzystać z jego usług.
Umowa o dzieło jest też czasem zwana „umową rezultatu”. Zawiera się ją tylko w przypadku wykonywania konkretnego działa. W dokumencie jest ściśle określony czas wykonywania usługi, niekiedy także i miejsce - jeżeli tego wymaga rodzaj wykonywanych usług. Takie umowy są najczęściej podpisywane w przypadku projektów graficznych, zaprojektowania strony internetowej, występu scenicznego, przeprowadzenia imprezy plenerowej. Zdarza się także, że wykonawca usługi zleci wykonanie zadania osobie trzeciej. Jest to możliwe, chyba że w treści dokumentu będzie zawarta klauzula o zakazie takiej praktyki. Po wykonaniu zadania i wypłaceniu wynagrodzenia umowa wygasa. Odpowiedzialność za wykonanie zadania zawsze ciąży na zleceniobiorcy.
Umowa-zlecenie zakłada wykonywanie określonych czynności na rzecz zleceniodawcy - często ten rodzaj umowy jest też nazywany umową „starannego wykonania”. Dokument ten dokładnie opisuje wykonywane czynności, ich zakres oraz wynagrodzenie. W przypadku umowy-zlecenie jest też możliwość nieodpłatnego wykonywania obowiązków. Zleceń raczej nie przekazuje się osobom trzecim (chociaż czasem zdarzają się takie zapisy). W przypadku umowy-zlecenia ciekawe może wydawać się, że zleceniobiorca nie ponosi żadnej odpowiedzialności za wykonanie zadania.
Umowa o dzieło a umowa-zlecenie różnią się od siebie pod pewnymi względami. Warto tutaj także zaznaczyć, że w przypadku umowy o dzieło nie odprowadza się żadnych składek. Trochę inaczej sytuacja wygląda w przypadku umowy-zlecenia. Jeżeli taki dokument został podpisany z osobą bezrobotną, to wtedy są odprowadzane składki emerytalne, rentowe, a także zdrowotne. Dodatkowo, jeżeli zlecenie jest wykonywane na terenie zakładu zleceniodawcy, to ma on obowiązek opłacać także składki wypadkowe. Natomiast składki chorobowe są opcjonalne.
Wypowiedzenie umowy cywilno-prawnej
Jak już było wcześniej wspomniane, przy umowach cywilno-prawnych nie obowiązują zapisy Kodeksu pracy. Umowę o pracę można rozwiązać z zachowaniem zawartego w dokumencie okresu wypowiedzenia (jeżeli doszło do zwolnienia dyscyplinarnego, to można ominąć ten zapis). W przypadku umów cywilno-prawnych obowiązuje art. 746. Kodeksu cywilnego, który mówi, że umowy takie można rozwiązać w każdym momencie bez podania powodu i bez zastosowania żadnych okresów ochronnych.
Kodeks cywilny - wypowiedzenie umowy o świadczenie usług
Umowa o pracę często nazywana jest umową o świadczeniu usług. Wszystkie zapisy dotyczące zawierania oraz rozwiązywania takich umów są zawarte w Kodeksie pracy. Kończąc współpracę, przedsiębiorca jest zobowiązany wręczyć podwładnemu pisemne wypowiedzenie. Jeśli pracownik chce zrezygnować, to także musi przedstawić przełożonemu odpowiedni dokument. Ważne jest zachowanie okresu wypowiedzenia. Inaczej pracodawca może spodziewać się pozwu ze strony pracownika, który będzie dochodził swoich praw.