Do internetu przenosi się coraz więcej naszych codziennych aktywności. Za pośrednictwem sieci robimy zakupy - bez konieczności spaceru do najbliższego spożywczaka, umawiamy się na randki - niekoniecznie wirtualne, czy opłacamy rachunki - nie odwiedzając ani siedziby banku, ani poczty. Przez internet możemy także załatwić wiele urzędowych spraw. Umożliwia to profil zaufany. Czym jest i jak go zdobyć?
Profil zaufany, ePUAP - co to jest?
Jeśli zastanawiasz się, czym jest profil zaufany, z pomocą przychodzi strona obywatel.gov: „Profil zaufany to potwierdzony zestaw danych, które jednoznacznie identyfikują jego posiadacza w usługach podmiotów publicznych w internecie. Te dane to imię (imiona), nazwisko, data urodzenia oraz numer PESEL. Profil zaufany jest tak zabezpieczony, aby nikt - poza jego właścicielem - nie mógł go użyć. Dzięki temu każda osoba, która ma profil zaufany i użyje go w usłudze internetowej podmiotu publicznego, jest wiarygodna.”
Dzięki temu, że profil zaufany potwierdza tożsamość, możliwe jest składanie wniosków czy zatwierdzanie informacji w urzędach za pomocą internetu. Gdzie przydaje się profil?
Szerokie możliwości jego zastosowania daje ePUAP, czyli Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej. Jest to portal, z którego korzystają m.in.:
- samorządy (wnioski o dowód osobisty, zgłoszenie utraty lub zniszczenie dowodu i prawa jazdy; zawiadamianie o sprzedaży samochodu; rejestracja w spisie wyborców),
- urzędy stanu cywilnego (odpisy aktów: małżeństwa, urodzenia, zgonu, zgłaszanie urodzenia dziecka),
- Narodowy Fundusz Zdrowia (wyrobienie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego EKUZ),
- urzędy skarbowe (sprawdzanie rozliczeń podatkowych; zgłaszanie spadku albo darowizny).
Poza stroną ePUAP użytkownicy profili mają do dyspozycji Platformę Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czyli PUE ZUS. Za jej pomocą można np. składać wnioski (chociażby Rodzina 500+) i otrzymywać odpowiedzi, umówić się na wizytę w placówce. Pracownicy mają możliwość sprawdzenia swoich zwolnień lekarskich, a pracodawcy zwolnień zatrudnionych osób.
Profil zaufany to duże ułatwienie także dla przedsiębiorców. Dzięki portalowi Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej można założyć firmę, zmieniać dane we wpisie do rejestru, zawiesić, wznowić czy też zamknąć działalność gospodarczą.
Listę użyteczności profilu uzupełniają sprawdzanie punktów karnych, danych w Rejestrze Dowodów Osobistych, danych medycznych w Internetowym Koncie Pacjenta.
Wniosek o profil zaufany
Profil zaufany można uzyskać w dwojaki sposób:
- Za pomocą internetowego konta bankowego. W tym przypadku danych nie trzeba potwierdzać w urzędzie, ponieważ uwierzytelnia je bank.
- Wypełniony na stronie pz.gov.pl wniosek o profil zaufany należy potwierdzić stacjonarnie za pomocą dowodu osobistego lub paszportu (np. w bankach, urzędach - ich lista również jest dostępna na stronie) albo online - kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Co jeszcze warto wiedzieć? Złożenie wniosku jest całkowicie bezpłatne. Profil aktywuje się z chwilą potwierdzenia tożsamości jego właściciela i jest ważny przez 3 lata. Po tym czasie należy go odnowić.
Jak uzyskać bezpieczny podpis elektroniczny?
Choć często są mylone i traktowane zamiennie, podpis elektroniczny, ePUAP i profil zaufany to 3 odrębne pojęcia. Bezpieczny podpis elektroniczny, nazywany też kwalifikowanym, w przeciwieństwie do profilu jest płatny i można go nabyć u jednego z dostawców takich usług. Podpis składa się za pośrednictwem specjalnego urządzenia (czytnik kart, token, itp.) i obowiązuje np. do potwierdzania dokumentów w formie elektronicznej czy w komunikacji z administracją.